در کشور هایی که از بازار سرمایه توسعه یافته برخوردارند، مقدار بازده اولیه سهام عرضه های عمومی اولیه به عنوان درصد اختلاف بین قیمت عرضه سهم و قیمت معاملاتی (بازار) سهم در پایان اولین روز عرضه سهم در بورس اوراق بهادار تعریف می شود. در این قبیل بازار ها که قیمت ها تابع بی قید و شرط عوامل عرضه و تقاضای بازار می باشند( به عبارتی محدودیت نوسان قیمت روزانه برای سهام وجود ندارد). مقدار بازده اولیه به وضوح معلوم و قابل اندازه گیری است. بر این اساس، در این بازار ها اغلب پژوهشگران برای محاسبه بازده اولیه از قیمت بازار سهم در پایان اولین روز معاملاتی سهم در بورس اوراق بهادار استفاده می نمایند. از سوی دیگر، در بازار های سرمایه کمتر توسعه یافته که غالبا سیاست “دامنه نوسان روزانه قیمت ” بر سهام اعمال می شود؛ ممکن است مدت زمانی به طول بیانجامد تا تا قیمت بازار سهم به نقطه تعادلی عرضه و تقاضا و ارزش ذاتی آن نزدیک شود. در این قبیل موارد، سنجش بازده غیر عادی اولیه در بازه زمانی طولانی تری صورت می گیرد. برای اندازه گیری بازده غیر عادی اولیه معمولا از متدولوژی استاندارد از جمله روش تحقیق آگاروال، لیل و هرناندز، چان و همکاران و کولی و سورت به شرح رابطه زیر استفاده می شود:

که در رابطه فوق:
Rit: بازده سهم i در زمان t
Pit: قیمت معاملاتی سهم i در زمان t
Pi0: قیمت عرضه اولیه سهم i در تابلو بورس اوراق بهادار
بازده کوتاه مدت پرتفوی بازار هم در مقاطع زمانی متناظر به شرح رابطه ذیل محاسبه می شود:
که در رابطه فوق:
Rmt: بازده پرتفوی بازار در زمان t
Mt: شاخص کل بازار در زمان t
M0: شاخص کل بازار در زمان عرضه اولیه سهم i در تابلو بورس اوراق بهادار
با در نظر گرفتن روابط فوق بازده کوتاه مدت تعدیل شده یا بازده غیر عادی سهام عرضه های عمومی اولیه از طریق رابطه زیر محاسبه می شود:
که در رابطه فوق:
MAARit: بازده کوتاه مدت تعدیل شده (بازده غیر عادی اولیه)سهم i در زمان t بعد از عرضه
Rit: بازده کوتاه مدت (تعدیل نشده ) سهم i در زمان t
Rmt: بازده پرتفوی بازار (شاخص کل بازار ) در زمان t بعد از عرضه اولیه سهم i
۶-۲- محافظه کاری و قیمت گذاری کمتر از واقع سهام عرضه های عمومی اولیه
با نقش مهمی که عدم تقارن اطلاعاتی در فرایند عرضه های عمومی اولیه بازی می کند طبیعی است که کیفیت اطلاعات مورد توجه قرار گیرد. بولتون ^[۱۰۷](۲۰۱۱) رابطه بین کیفیت سود و قیمت گذاری کمتر از واقع عرضه های عمومی اولیه را بررسی کرد و دریافت که اندازه قیمت گذاری کمتر از واقع در کشورهایی که در آن شرکت های عمومی کیفیت سود بالایی دارند، کمتر است. تاکنون مطالعات زیادی انجام شده که رابطه بین قیمت گذاری کمتر از واقع وکیفیت سود شرکت های عرضه شده را از چهارچوب مدیریت سود(آرونی آنگ و یان^[۱۰۸]،۲۰۱۰، بال و شیوا کومار،۲۰۰۸، تئو و وانگ^[۱۰۹]،۲۰۰۲، ولچ و وانگ، ۱۹۹۸) و افشا بررسی می کند اما تاکنون مطالعات کمی نقش مستقیم محافظه کاری را در فرایند عرضه های عمومی اولیه در نظر گرفته اند؛ که به عنوان یکی از مشخصه های کیفیت سود حائز اهمیت می باشد(بوشمن و بیوترسکی،۲۰۰۶). مطالعات انجام شده نقش محافظه کاری را در فرایند قراردادها نمایان می سازد(واتز،۲۰۰۳) محافظه کاری مشروط بعنوان یک مکانیزم حاکمیتی عمل می کند که می تواند منافع هر دو گروه بستانکاران و سهامداران را تأمین کند و ارزش شرکت را افزایش دهد. برای مثال کیم و پونر^[۱۱۰](۲۰۱۰) دریافتند که محافظه کاری مشروط برای سهامداران مزایای اطلاعاتی داشته و سطوح بالای محافظه کاری مشروط جاری، با احتمال خبرهای بد در آینده ارتباط دارد. علاوه بر این در ارتباط با مزایای قراردادی محافظه کاری لافوند و واتز(۲۰۰۸) اظهار می کنند که انتظار می رود محافظه کاری منجر به کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و سرمایه گذاران بیرونی گردد. براساس دیدگاه آنها عدم تقارن اطلاعاتی گرایش هایی را در مدیران ایجاد می کند که از اطلاعات خصوصی به نفع خود استفاده کرده و ثروت را از سرمایه گذاران با ارائه عملکرد بهتری از وضعیت شرکت به خودشان انتقال دهند همانگونه که محافظه کاری به درجات بالاتری از تاییدپذیری برای سودها نسبت به زیان ها نیاز دارد. بنابراین نتیجه خالص حسابداری محافظه کارانه می تواند ارائه اطلاعات بیشتری از اطلاعات قابل تایید باشد(چنی و همکاران^[۱۱۱]،۲۰۱۱). و دوم اینکه اطلاعات قطعی و قابل تایید معیاری را فراهم می کند که بوسیله آن ایجاد اطلاعات معتبر درباره سود های تاییدناپذیر با بهره گرفتن از منابع غیر قطعی مثل پیش بینی های مدیریت و افشاهای داوطلبانه ممکن می شود. سرمایه گذاران می توانند پیش بینی های ناشی از منابع مختلف را با اطلاعات قطعی که در نهایت محقق خواهد شد، مقایسه کرده و قابلیت اتکای منابع رقیب را ارزیابی کنند. به این طریق سرمایه گذاران بیرونی از ارزش واقعی شرکت ناشر، عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران آگاه و ناآگاه و همچنین شرکتهای ناشر و متعهدپذیره نویس مطلع خواهند شد. بنابراین، عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران بالقوه و شرکت های ناشر کاهش یافته و اندازه قیمت گذاری های کمتر از واقع، کمتر خواهد شد.
۷-۲- پیشینه تحقیق
۱-۷-۲- تحقیقات داخلی

 

1. 1. ظریف فرد و مهرجو (۱۳۸۳) در تحقیقی به بررسی عملکرد قیمت گذاری سهام شرکت های تازه وارد به بورس اوراق بهادار تهران پرداخته و بازده کوتاه مدت ۹۱ شرکت جدید الورود را طی دوره زمانی ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲مورد مطالعه قرار دادند. آنها همچنین به بررسی الگوهای مشاهده شده در مقطع عرضه های اولیه از جمله: بازده کوتاه‌مدت بیشتر شرکت‌های تازه‌ وارد نسبت به بازده بازار، بازده بلندمدت‌ کمتر این شرکت‌ها و وجود دوره‌های خاص در زمینه فعالیت شرکت‌های تازه‌ وارد در بازار پرداختند. نتایج پژوهش ایشان حکایت از آن داشت در طی دوره مورد مطالعه، بازده کوتاه‌مدت شرکت‌های تازه پذیرفته شده در بازار بیشتر از بازده کوتاه‌مدت بازار است. از این نظر الگوی رفتار بازده کوتاه‌مدت سهام جدید(بازده اضافی کوتاه‌مدت‌ شرکت‌های تازه‌ وارد به بازار) در بورس اوراق بهادار تهران مشابه سایر کشورهای‌ جهان است و شواهدی وجود دارد که نشان‌دهنده تاثیر اندک نوع موسسه حسابرسی‌ شرکت تازه‌ وارد به بازار بر روی بازده کوتاه‌مدت سهام جدید معامله شده در بازار بورس است(ظریف فرد و مهرجو،۱۳۸۳).

 

1. 1. نیکبخت و همکاران(۱۳۸۶) در تحقیقی با عنوان" تبیین عوامل موثر بر بازده غیرعادی کوتاه مدت سهام شرکت های جدیدالورود به بورس اوراق بهادار تهران” بازده غیرعادی در سهام شرکت‌های جدید الورود به بورس‌ اوراق بهادار تهران و عوامل موثر بر آن مورد بررسی قرار دادند. نتایج حاصل از تحلیل‌ داده‌ها در پژوهش آنها بیانگر وجود بازده غیرعادی کوتاه‌مدت مثبت طی شش ماه پس از ورود به‌ بورس اوراق بهادار در سهام شرکت‌های نمونه بود. و از بین هفت متغیر اندازه‌ شرکت، افق زمانی پیش‌بینی سود، تغییرات سود، بازده بازار یک ماه قبل از عرضه سهام، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام، موسسه حسابرسی و نوع صنعت، تنها دو متغیر اندازه شرکت به صورت معکوس و بازده بازار یک ماه قبل از عرضه سهام به صورت مستقیم با بازده غیرعادی در رابطه بودند؛ اما بطور کلی تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که هر هفت متغیر مستقل بطور همزمان توانایی توجیه‌کنندگی تقریبا ۲۰ درصدی بازده غیر عادی کوتاه‌مدت را دارند(نیکبخت و همکاران،۱۳۸۶).

 

1. 1. خوش طینت و یوسفی اصل در سال ۱۳۸۷ به بررسی رابطه تقارن و عدم تقارن اطلاعاتی با محافظه کاری در صورتهای مالی پرداختند. به اعتقاد ایشان عدم تقارن اطلاعاتی میان سرمایه گذاران آگاه و ناآگاه موجب ایجاد هزینه های نمایندگی شده و محافظه کاری بعنوان مکانیزمی انگیزه های مدیران را برای دستکاری سود کاهش داده و هزینه های نمایندگی را کاهش می دهد؛ ایشان براین اساس، با انتخاب ۱۳۴ شرکت طی دوره زمانی ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۵ به بررسی موضوع فوق پرداختند.

 

نتایج تحقیق آنها نشان داد که:
۱- عدم تقارن اطلاعاتی مابین سرمایه گذاران آگاه و ناآگاه منجر به محافظه کاری می شود.
۲- از طرفی دیگر تغییرات عدم تقارن اطلاعاتی مابین سرمایه گذاران منجر به تغییرات محافظه کاری می گردد؛ اما محافظه کاری منجر به عدم تقارن اطلاعاتی نمی گردد و این نتایج مغایر با پیشنهاد FASB است که عنوان می کند محافظه کاری منجر به ایجاد تقارن اطلاعاتی می گردد(خوش طینت و یوسفی اصل،۱۳۸۷).

 

1. 1. باقرزاده و همکاران(۱۳۸۸) در تحقیقی” عوامل موثر بر بازده کوتاه مدت سهام عرضه های عمومی اولیه در بورس اوراق بهادار تهران “را در فاصله زمانی ۱۳۷۶تا ۱۳۸۳ مورد بررسی قرار دادند. ایشان با انتخاب ۱۴۲ شرکت بعنوان نمونه، از بین شرکت هایی که طی قلمرو زمانی مورد نظر در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شده بودند؛ به نتایج زیر دست یافتند:

 

1. 1. سهام عرضه های اولیه در بورس اوراق بهادار تهران همانند سهام عرضه های اولیه درسایر کشور ها، در بازه زمانی چهار هفته بعد از تاریخ عرضه اولیه در بازار به طور متوسط ۸۵/۱۴ درصد بازده اولیه و ۳۹/۱۲درصد بازده اولیه غیر عادی ایجاد کرده اند.

 

1. 1. بررسی بیشتر این پدیده بر اساس سال تقویمی نشان داد که سهام عرضه های اولیه سال ۱۳۸۳ بیشترین بازده اولیه غیرعادی(۷۸/۲۴ درصد) و سهام عرضه های اولیه سال های ۱۳۷۹و ۱۳۸۱ کمترین بازده اولیه غیرعادی(۳۹/۱ درصد) را برای خریداران خود ایجاد کرده اند.

 

1. 1. بررسی عواملی احتمالی موثر بر بازده این سهام نشان داد که از بین متغیر های مورد بررسی( اندازه شرکت، عمر شرکت، اهرم مالی شرکت، درصد عرضه اولیه سهم، ناخالص عایدات حاصل از عرضه اولیه سهم، روند عمومی بازار قبل از عرضه و ترکیب سهامداران در مقطع عرضه اولیه ) تنها دو متغیر “درصد عرضه اولیه سهم” و” اهرم مالی شرکت” مهمترین متغیر های تاثیر گذار بر بازده کوتاه مدت سهام عرضه های عمومی اولیه در بورس اوراق بهادار تهران برای فاصله زمانی مورد بررسی بوده اند (باقرزاده و همکاران،۱۳۸۸).

 

1. 1. مدرس و عسگری (۱۳۸۸) در پژوهشی به شناسایی عوامل موثر بر بازده غیرعادی بلندمدت سهام عرضه های عمومی اولیه در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نتایج حاصل از تحلیل داده ها برای ۱۰۳شرکت جدید الورود طی دوره زمانی ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۴ بیانگر وجود بازده غیر عادی مثبت در فاصله ۲۴ ماه پس از عرضه اولیه در بورس اوراق بهادار تهران بوده و از میان نه متغیر مورد بررسی (عمر شرکت، اندازه شرکت، افق زمانی پیش بینی سود هر سهم، نسبت اهرمی، نسبت حاشیه سود خالص، شرایط عمومی بازار قبل از عرضه، خطای پیش بینی سود هر سهم، نوع صنعت و نوع موسسه حسابرسی تنها سه متغیر نوع موسسه حسابرسی، اندازه شرکت و خطای پیش بینی سود هر سهم رابطه معنادار با بازده غیر عادی داشته اند(مدرس و عسگری،۱۳۸۸).

 

1. 1. علوی طبری و سادات اخلاقی در سال ۱۳۸۹ در تحقیقی به بررسی کیفیت سود عرضه های اولیه سهام در بورس اوراق بهادار تهران با بهره گرفتن از مدل تعدیل شده جونز پرداختند و با انتخاب ۷۳ شرکت از بین شرکت هایی که طی بازه زمانی ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴ اقدام به عرضه اولیه سهام نموده بودند؛ کیفیت سود آنها را در ۲ سال قبل از عرضه اولیه سهام ، سال عرضه اولیه و ۳ سال بعد از عرضه اولیه مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و به نتایج زیر دست یافتند:

 

1. 1. کیفیت سود در سال IPO به بیشترین مقدار خود در مقایسه با سال قبل و بعد از آن می رسد.

 

1. 1. هرچه شرکت ها بزرگتر باشند، کیفیت سود بالایی در سال قبل از IPO و سال IPO خواهند داشت.

 

1. 1. با بررسی کیفیت سود و سطح بدهی بلندمدت برای سال های قبل، بعد و سال IPO مشخص گردید که هرچه سطح بدهی بلندمدت شرکت ها بالاتر باشد،کیفیت سود در آنها کمتر خواهد بود(علوی طبری و سادات اخلاقی،۱۳۸۹).

 

خلاصه پژوهش­های داخلی:
خلاصه پژوهش های داخلی پیرامون موضوع مورد پژوهش به شرح جدول زیر است:
جدول ۷-۲: خلاصه پژوهش های داخلی

 

ردیف	سال	محقق / محققین	مسئله/موضوع پژوهش	یافته ها
۱	۱۳۸۳	ظریف فرد و مهرجو	بررسی عملکرد قیمت گذاری سهام شرکت های جدید الورود به بورس اوراق بهادار تهران	بازده کوتاه مدت سهام شرکت های تازه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بیشتر از بازده پرتفوی بازار بوده است.

هدف پژوهش همبستگی عبارت است از درک الگوهای پیچیدۀ رفتاری از طریق مطالعۀ همبستگی بین این الگوها و متغیرهایی که فرض می‌شود بین آن‌ها رابطه وجود دارد. این روش علی‌الخصوص در شرایطی مفید است که هدف آن کشف رابطۀ متغیرهایی باشد که در مورد آن‌ها پژوهش‌هایی انجام نشده است (دلاور، ۱۳۹۰).

۳٫۳٫ جامعه آماری:

یک جامعه آماری عبارت است از افراد یا واحدهایی که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولاً در هر پژوهش جامعه مورد بررسی، یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت (صفات) متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد (سرمد و همکاران، ۱۳۹۰). معمولاً هر جامعه آماری دارای ویژگی­های گوناگونی است، ولی پژوهشگر در جستجوی دستیابی به ویژگی­های کلی، عمومی و همه­گیر آن می­باشد. این ویژگی­ها در واقع نماد جامعه مورد نظر می­باشند و به همین دلیل جامعه مزبور را هم از روی آن­ها می­توان شناخت و هم تفاوت آن را نسبت به دیگر جامعه­ها برشمرد (خاکی، ۱۳۹۰).
جامعه آماری این پژوهش کلیه مدیران شعب مرکزی شرکت‌های بیمه خصوصی مستقیم با بیش از ۵ سال سابقه فعالیت در شهر تهران می‌باشند که به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده‌اند. شرکت‌های بیمه خصوصی مستقیم با بیش از ۵ سال سابقه فعالیت شامل شرکت‌های نوین، دانا، معلم، توسعه، سینا، دی، ملت، پاسارگاد، کارآفرین، سامان، البرز، آسیا، پارسیان، رازی، میهن و تعاون می‌باشند. با بررسی‌های صورت گرفته مشخص گردید که جامعه آماری این پژوهش (تعداد مدیران این شرکت‌ها: عامل، ارشد و عملیاتی) شامل ۲۵۰ نفر می‌باشد.
۳٫۴٫ نمونه آماری:
هر زیر مجموعه از جامعه آماری را نمونه می­گویند. بنابراین تعریف نمونه عبارت است از تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری که بیان کننده ویژگی­های اصلی جامعه باشد. نمونه گیری فرایند انتخاب کردن تعداد کافی از میان اعضای جامعه آماری است به گونه ­ای که با مطالعه گروه نمونه و درک خصوصیات و ویژگی­های آزمودنی گروه نمونه، قادر خواهیم بود این خصوصیات و ویژگی­ها را به اعضای جامعه تعمیم دهیم.

۳٫۵٫ روش نمونه گیری:
صرف نظر از این‌که استفاده از چه روش آمار استنباطی مورد نظر است، قدرت آن روش بستگی به روشی دارد که برای انتخاب نمونه بکار می­رود. در صورتی که نمونه نماینده واقعی جامعه نباشد یا به عبارتی اریب باشد، پیش بینی صحیح و دقیق درباره پارامتر(های) جامعه امکان نخواهد داشت. اریب بودن در نمونه گیری را می­توان با بکار بردن روش­های نمونه گیری صحیح و مناسب و با در نظر گرفتن مشخصات عناصر جامعه کاهش داد. به دیگر سخن، استنباط با بهره گرفتن از چنین نمونه­هایی دارای پایایی خواهد بود.
در این پژوهش از روش نمونه­‌گیری سهمیه‌ای استفاده شده است. نمونه‌گیری سهمیه‌ای شکلی از نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب است که در آن، نسبت از قبل تعیین شده‌ای از افراد از گروه‌های مختلف نمونه‌گیری می‌شوند، اما بر مبنای نوعی نمونه‌گیری دردسترس صورت می‌گیرد (دانایی‌فرد و همکاران، ۱۳۸۳).
در این پژوهش در مرحله اول، تعداد مدیران شعب مرکزی شرکت‌های بیمه خصوصی مستقیم با بیش از ۵ سال سابقه فعالیت شامل مدیران عامل، ارشد و عملیاتی در شهر تهران مشخص شد و سپس براساس این تعداد، حجم نمونه مورد نظر با بهره گرفتن از روش کوکران برآورد گردید و در مرحله بعد بر طبق روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای تعداد پرسشنامه مورد نظر برای هر شرکت محاسبه شده و در اختیار مدیران این شرکت‌ها، قرار گرفت.
۳٫۶٫ حجم نمونه:
برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است. با توجه به اینکه حجم جامعه ۲۵۰ می‌باشد، حجم نمونه ۱۵۲ مناسب به نظر می‌رسد. روش تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران :
N= حجم جامعه آماری
n= حجم نمونه
Z= مقدار متغیر نرمال واحد استاندارد، که در سطح اطمینان ۹۵ درصد برابر ۱٫۹۶ می‌باشد.
P= مقدار نسبت صفت موجود در جامعه است. اگر در اختیار نباشد می‌توان آن را ۰٫۵ درنظر گرفت. در این حالت مقدار واریانس به حداکثر مقدار خود می‌رسد.
- مقدار اشتباه مجاز که برابر با ۰٫۰۵ است.
۳٫۷٫ روش گردآوری اطلاعات
مرحله گردآوری اطلاعات، آغاز فرآیندی است که طی آن محقق یافته­های میدانی و کتابخانه‌ای را گردآوری می‌کند و به روش استقرایی به طبقه بندی و سپس تجزیه‌و‌تحلیل آن­ها می‌پردازد و فرضیه ­های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می­دهد و در نهایت حکم صادر می­ کند و پاسخ مسأله خود را به اتکای آن­ها می­یابد. به عبارتی محقق به اتکای اطلاعات گردآوری شده، واقعیت و حقیقت را آنطور که هست، کشف می­نماید. بنابراین اعتبار اطلاعات اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا اطلاعات غیر معتبر مانع از کشف حقیقت و واقعیت می­گردد و مسأله مورد نظر محقق به درستی معلوم نمی­گردد (حافظ نیا، ۱۳۸۸).
مهم‌ترین روش‌های گردآوری اطلاعات در این پژوهش بدین شرح است:

۳٫۷٫۱٫ مطالعات کتابخانه‌ای

در این قسمت جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات پژوهش موضوع، از منابع کتابخانه‌ای، مقالات، کتاب‌های مورد نیاز و نیز از شبکه‌های جهانی اطلاعات (اینترنت) استفاده شده است.

۳٫۷٫۲٫ پژوهش‌های میدانی

در این قسمت به منظور جمع‌ آوری داده‌ها و اطلاعات و برای تجزیه‌و‌تحلیل آن‌ها از پرسشنامه استفاده شده است. این پرسشنامه را به صورت سهمیه‌ای، مدیران شرکت‌های بیمه شامل مدیران عامل، ارشد و عملیاتی پاسخ داده‌اند.
پرسشنامه مذکور شامل دو بخش عمده است:

 

• • سؤالات عمومی (جمعیت شناختی): در سؤالات عمومی سعی شده که اطلاعات کلی و جمعیت‌شناختی در رابطه با پاسخ‌دهندگان پژوهش جمع‌ آوری گردد.

 

• • سؤالات تخصصی: این قسمت حاوی ۲۶ سوال می‌باشد. در طراحی این قسمت سعی گردیده است که سؤالات پرسشنامه تا حد ممکن قابل فهم باشد. متن کامل سوالات در پایان پژوهش آورده شده است. جدول ۱-۳ چگونگی توزیع سوالات در پرسشنامه را با توجه به متغیرهای پژوهش نشان می‌دهد.

 

جدول ۱- ۳: دسته‌بندی ابعاد و سؤالات پرسشنامه

 

ردیف	متغیر	ابعاد	تعداد سوالات	شماره سوالات	منبع
۱	کیفیت سرمایه انسانی (HC)	سال‌های تجربه کاری (EX)	۲	۷-۶	Chiung-ju Liang et al (2013)
		مهارت‌های حرفه‌ای (PS)

• Gil, E. (1991). The Hunting Power of Play. New York: Guilford Press.

 

• Koo, R. & Harlin, R. P. (2001). Learning in nontraditional environments: An international perspective.Childhood Education, 77(6), 38-40.

 

• Nwagbo, ch. (2006). Effects of two teaching methods on the achievement and attitude to biology of students of different levels of scientific literacy, International Journal of Educational Research, 45, 210, 229.

 

• Pelones, M.T. & Revuelta, S. (2007). Computer-Aided Cooperative Learning Approach InMath: Its Effect On The Academic Performance And Change In Math Perception Of FourthYear Students. In R. Carlsen et al (Eds.), Proceedings of Society for Information Technolo & Teacher Education International Conference2007 (pp. 3306-3312). Chesapeake, VA: AACE.

 

• S. Cai et al.(2013) . A case study of Augmented Reality simulation system application in a chemistry courseComputers in Human Behavior 37 (2014) 31 – ۴۰٫

 

• Swain, N. K., Anderson, J. A., Korrapati, R. B. (2008). Role of simulation software in enhancing student learning in computer organization and microcontroller courses. Proceedings of the 2008 IAJC-IGME International Conference. Retrieved from http://www.ijme.us/cd_08/PDF/135%20ENT%20207.pdf

 

• Jordi Vallverdú. What are Simulations? An Epistemological Approach Procedia Technology 13 (2014) 6 – ۱۵٫

 

پیوست ها
پیوست « أ »
تایید روایی آزمون به وسیله ی متخصصین موضوع
پیوست « ب »
سوالات پیش آزمون و پس آزمون یادگیری

 

• کدام عبارت در باره محلول ها ، درست است؟

 

• مخلوط های ناهمگن اند.

 

• مواد خالص یک فازی اند.

 

• خواص آن ها دربخش های مختلف آن ها یکسان می باشند.

 

• از دو فاز متمایز حلال و ماده حل شده ، تشکیل می شوند.

 

• بخشی از ماده که تمام آن از نظر ترکیب شیمیایی وخواص فیزیکی یکسان باشد، دارای کدام نام است؟

 

• بخش پیوسته

 

• بخش هم ارز

 

• فاز

 

• سامانه

 

• اگر در یک لوله آزمایش مقدار معینی آب ، روغن وکربن تتراکلرید وبنزین را روی هم بریزیم چند فاز تشکیل خواهد شد؟

 

• ۱

 

• ۳

 

• ۲

 

• ۴

 

• • باتوجه به شکل روبرو، که برای بررسی انحلال پذیری تولوئن در آب ، در کتاب درسی درج شده است ، کدام مطلب درست است؟

 

• A مولکول تولوئن وB ، تجمعی از مولکول های قطبی آب است.

 

• تولوئن به علت ناقطبی بودن در آب انحلال ناپذیر می باشد.

 

• این شکل برای نشان دادن انحلال پذیر بودن تولوئن در آب مطرح شده است.

 

• با توجه به این شکل می توان نتیجه گرفت ترکیبات آلی در آب حل نمی شوند.

 

 

 

• درحل شدن کدام ماده در حلال نامبرده شده، پیوند هیدروژنی نقش اساسی دارد؟

 

• الکل در آب

 

• ید در آب

 

• نمک طعام در آب

 

• گوگرد در کربن دی سولفید

 

• با توجه به این که آنتالپی انحلال پذیری سدیم کلرید در آب برابر با   است ، کدام مطلب درست است؟

 

• انحلال آن در آب اندکی گرماگیر است.

 

• آنتالپی آبپوشی یون های آن مقداری مثبت است.

 

• مجموع گرماهای آبپوشی یون های آن از انرژی شبکه بلور آن بیشتر است.

 

• حل شدن آن در آب با ایجاد سرمای شدیدی همراه است.

 

• با توجه به شکل روبرو که تغییرات انحلال پذیری چند ترکیب را نسبت به دما در آب نشان می دهد، کدام مطلب درست است ؟

 

• انحلال سدیم نیترات در آب ، گرماده است .

 

• محلول ۴۰ درصد پتاسیم کلرید در دمای C°۶۰ سیر شده است.

 

• محلول ۳۰ درصد پتاسیم دی کرومات در دمای C°۵۰ فرا سیر شده است.

حرکت مردم قم که هم به لحاظ عمق و شدت مقابله و هم به جهت علنی و عمومی سازی مخالفت ها با رژیم بارزتر از حرکت های پیش از خود در همان سال بود، از آن رو که نخستین حلقه از زنجیرۀ چهلم های مکرر در روند نضج گیری و تعمیم بسیج انقلابی در سراسر کشور را سر انداخت، شاید مهمترین نقطۀ عطف خیزش انقلابی مردم ایران به شمار آید این حرکت به مثابۀ نقطۀ عطف ، دو نقش ماندگار از خود باقی گذارد. یک، سمت و سو و انگیزه های خیزش انقلابی در شرف وقوع را مشخص کرد؛ دو، الگوی مؤثر مبارزاتی را به مردم شهرهای دیگر نشان داد (استمپل، ۱۳۷۱: ۱۳۶- ۱۳۷ و کدی، ۱۳۷۷: ۳۵۸).
۱- اندیشه های زمینه ای
در ابتدا با اشاره به اینکه به دلیل سوابق استعماری کشورهای غربی و روسیه، نزد مردم ایران افکار ضد امپریالیستی و چپ، رادیکال و غربزده محسوب می شد. این افکار هیچ گونه مزیتی بر جریان های واقعاً بومی و عمیقاً ضدخارجی که از چرخش به سمت یک هویت اسلامی اصیل دفاع می کردند، نداشتند. اگر مسأله، بریدن پیوندها با خارج، پالایش جامعه و ساختن نظم اخلاقی جدیدی بود، مسلماً سیاست بومی مذهبی در یک جامعۀ اسلامی از قدرت زیادی برخوردار بود. اهمیت این چرخش به سمت یک سیاست اسلامی و بومی هنگامی درک می شود که به یاد آوریم این چرخش منحصراً خاص محافل مذهبی قم نبود. برخی از نام آورترین حامیان آن، روشن فکران غیرمذهبی بودند، مانند جلال آل احمد که سابقاً یکی از رهبران و روشن فکران حزب توده بود، یا روشن فکران اسلامی اصلاح گرایی مانند علی شریعتی که سالیان حساسی از عمر خود را در اوایل دهۀ ۱۹۶۰ در پاریس گذرانده بود و عمیقاً متأثر از روشن فکران الجزایری ملی گرا (مانند فانون) و حامیان فرانسوی آن ها مانند (سارتر) بود. در حقیقت تلاقی این دو جریان فکری با فعال گرایی سیاسی روحانیون اطراف امام خمینی بود که اسلام را در اوایل دهۀ ۱۹۷۰ در کانون گفتمان سیاسی قرار داد. قسمتی از جواب این معما که چرا ایرانی ها به جای اوایل این قرن ، در دهۀ هفتاد به اسلام روی آوردند؟ در همین این امر نهفته است (نجم آبادی ،۱۳۷۷ :۳۶۵).
در ادامه با توجه به اینکه در ایران چهار گروه عمده مدعی قدرت مشروع وجود داشت، گروه های گوناگون چپ گرا، جبهه ملی (مجموعه ای از گروه های محافظه کار و ناسیونالیست دموکرات)، طرفداران سلطنت و حامیان شاه و جنبش مذهبی. اما در نهایت، جنبشی که به وضوح توانست توده ها را به حرکت درآورد، جنبش اسلامی بود که با بهره گرفتن از تفکرات شیعی که در جامعه ایران ریشه ای تاریخی عمیقی داشت توانست گروه ها و ایدئولوژی های رقیب را کنار بزند، و موقعیت خود را در جمهوری اسلامی تحکیم کند. در این بخش از پژوهش، اندیشه های مهم وتأثیر گذار، که باعث شکل گیری انقلاب ۱۳۵۷ ایران شدند، بررسی خواهد شد.
۱-۱- ایدئولوژی تشییع
حکومت صفویه پس از سال‌های طولانی حکومت بیگانگان بر ایران، توانستند در اوایل سده دهم قمری با تکیه به مذهب شیعه دوازده امامی یک کشور مستقل شیعه و ایرانی بنیان نهند. به همان میزان که تشیع در قرن نهم رواج می‌گرفت سلسله‌های صوفیان شیعی مذهب نیز بیش تر می‌شدند و نیروهای آن ها افزایش می‌یافت. نام سلسله صفویه از شیخ صفی‌الدین اردبیلی (نیای شاه اسماعیل یکم) گرفته شده‌است. شاه اسماعیل برای گسترش تشیع، محقق کرکی را از منطقه جبل عامل به ایران دعوت کرد. پژوهش‌گران حوزه اندیشه سیاسی اسلام و ایران درباره تحولات اندیشه سیاسی دوره صفوی دچار چند دسته‌گی آرا هستند. برخی این باور هستند اساسأ «دگرگونی جدیدی در اندیشه و عملکرد سیاسی در این دوره صورت نگرفته است، ولی گروه دیگری از پژوهش‌گران، دوره صفویه را سرآغاز نوزایی ایران، تشیع و اندیشه‌های شیعی می‌دانند. باورها، سیاست و ایدئولوژی صفویان به شیعه دوازده امامی، تاثیر ژرفی در شکل دادن ایران امروزی داشته‌است». ظهور صفویه با مذهب رسمی شیعه، ایران را از دیگر کشورهای همسایه مسلمان جدا گذاشت، این در حالی است که در آن روزگار دولت عثمانی در اوج قدرت بود و به ویژه پس از فتح قسطنطنیه، تهدید بزرگی برای کشورهای اروپایی محسوب می‌شد. از این رو کشورهای مسیحی اروپا بر آن شدند روابط محکم بازرگانی و سیاسی با ایران برقرار کنند زیرا دولت سنی عثمانی را خطری بزرگ می‌پنداشتند از این بابت که آن ها پیشروی‌ها و فتوحاتی در شرق اروپا برای خود کسب کرده بودند، بنابراین کشورهای اروپایی روابط دوستانه خود را هم چنان که با تیمور و جانشینان او و دولت‌های قره قویونلو و آق قویونلو داشتند با دولت شیعه صفوی بیش از پیش گسترش دادند (پناهی سمنانی،۱۳۷۱: ۷۲-۷۳).

قبایل قزلباش که از هواداران و حامیان شیوخ صفوی بودند، جایگاه الهی برای آنان قائل بودند و حتی ادعا ارتباط مستقیم آنان را در بیداری و خواب با امامان شیعه به آسانی باور داشتند (پناهی سمنانی،۱۳۷۱: ۷۲).
شاه اسماعیل یکم و اجداد وی پشتاپشت خویشتن را تجلی‌گاه و مظهر زنده خداوند می‌دانستند و پس‌مانده غذای آن ها را به جهت تبرک و شفای بیماران به قیمت گزاف می‌خریدند. «ولادیمیر مینورسکی» باعث اعتقاد به این طرز فکر و اعتقاد مذعبی به شاه را، قبایل نیمه بیابانی ترکمن می‌داند که نهایتأ خاندان صفوی را به تاج و تخت رساندند (پناهی سمنانی،۱۳۷۴: ۵۷).
سازمان مذهبی سیاسی صفویه سازمانی مخصوص و منحصر به فرد بود در تشکیلات صوفیان صفوی، ریاست ارشد، با نام «پیر یا مرشد» همواره با یکی از افراد خاندان صفوی بود. همچنین مقررات حاکم بر تشکیلات صفوی بر پایه اطاعت بی و چون و چرا اعمال شده بود (پناهی،۱۳۷: ۶۱). صفویان موفق به ایجاد نوعی همبستگی و تمرکز مذهبی شدند، آنان بدعت گذار زمامداری معنوی- دنیوی بودند (میر احمدی،۱۳۶۳: ۷۴).
ایدئولوژِی و بینش حکومت صفوی این بود که اصولأ بنای دولت و زمامداری را بر دو ستون قوی قرار داد که یکی مذهب شیعی و دیگری ملیت ایرانی بود. یکی برعواطف و شعائر ویژه شیعی استوار بود و دیگری بر ملیت ایرانی و سنت‌های قومی تکیه زده بود (شریعتی، ۱۳۸۶: ۸۸).
ایدئولوژی شیعه با انتظار ظهور منجی جهانی و استقرار صلح و عدالت، مانوس است. شیعیان با این ایدئولوژی به نوعی نسبت به آینده امیدوار می شوند. شیعه، تمام آرمان ها و آرزوهای خویش را تا زمان رسیدن موعود، دست نایافتنی می داند؛ از اینرو، همواره از وضع موجود، ناراضی است. امید به ظهور مصلح جهانی همواره آن ها را در حالت آماده باش قرار می دهد و روحیه ای فعال به منتظران می دهد. در واقع انتظار عاملی محرک است که انسان را به تلاش و تکاپو وامی دارد (متقی زاده،۱۳۸۴ :۳۱).
اما تا ظهور منجی، شیعه با واقعیت عصر غیبت روبه روست و در این راستا یکی از اساسی ترین امکاناتی که در اختیار شیعه قرار می گیرد تا براساس آن زندگی اجتماعی و سیاسی خویش را با شرایط روز و مقتضیات زمان وفق دهد اصل اجتهاد است. اجتهاد نه تنها امکان استخراج احکام شرعی را از منابع به فقهای جامع الشرایط میدهد؛ بلکه تنها در زمینه های تخصصی فقهی و شرعی خلاصه نشده و به نوعی در مسائل فرعی و درجه دوم، اجتهاد آزادانه فردی را شاهدیم که امکان ابراز عقیده آزاد را برای تک تک افراد قائل است. بنابراین این اصل، روح اعتراض و انتقاد را در برابرحاکمیت های غیر منعطف تقویت می کند به علاوه شیعه از مجرای مرجعیت به نوعی رهبری اجتماعی دست می یابد که در مواقع لزوم می تواند نیروها و اقشار مختلف جامعه را سازماندهی و آماده جهاد کند (متقی زاده،۱۳۸۴ :۲۸).در نظام فکری تشیع گذشته و دست کم تا قرن نوزده میلادی نوعی رابطه مسالمت آمیز با سیاست داشته است و در مقاطعی حتی با حکومت های وقت کنار می آمده است (اخوان مفرد،۱۳۷۹: ۱۴۶).
«مارتین کرامر»، محقق عنود و اسلام ستیز آمریکایی هم به این امر اشاره کرده است:
مذهب تشیع در بیشتر سده های هزاره اول اسلام، ایدئولوژی اقلیت های محتاطی بود که تلاش می کردند آرمان های مذهبی را با واقعیات روزمره آشتی دهند. مذهب تشیع دوازده امامی ایدئولوژی یکی از این اقلیت ها بوده است. تدابیری که این شیعیان اندیشیده بودند بسیار گسترده و فراگیر بود، به طوری که حتی شامل تقیه یا کتمان عقاید واقعی نیز می شد. درچنین فضایی از تفکر بوده که برداشت مبتنی بر تطبیق و سازش، شکوفا شده و ریشه کن سازی بی عدالتی به زمانی موکول گردیده است که غیبت امام دوازدهم به سرآید و با بازگشت خود عدالت را در همه جا برقرار سازد ( متقی زاده،۱۳۸۳: ۱۷۸).
در پایان یک ویژگی در تشیع ایران وجود دارد که در موفقیت امام خمینی رهبر انقلاب ایران نقش حیاتی داشت و آن ساختار مستقل روحانیت قبل از انقلاب است. روحانیت شیعه در ایران همواره مخالف حکومت های دنیوی نبوده است و گاهی پیوندهای نزدیکی با حاکمان وقت داشته است. معذلک چه روحانیت مخالف با حکومت وقت بوده و چه با آن همکاری می کرده است، روحانیت و دولت دو هویت متفاوت و متمایز داشته اند. در دورۀ قاجاریه بین وظایف دیوان سالار حکومت و روحانیت تقسیمات پذیرفته شده ای وجود داشت. روحانیون مکتب ها را که تنها نهاد آموزش بودند، می چرخاندند، و امور حقوقی جامعۀ مسلمین را اداره می کردند. روحانیون از طریق خمس و زکات، ساختار مالی مستقل خود را تقویت می کردند. به لحاظ سیاسی، روحانیون در اعتراض علیه امتیازات اقتصادی و سیاسی که قاجارها به بیگانگان غیر مسلمان و غیرایرانی می دادند پیشرو بودند. در حالی که تعدادی از رهبران مذهبی شیعه از انقلاب مشروطه حمایت کردند، از همان اوایل ۱۹۱۰ ملی گرایانِ طرفدارِ مجلس از آنان سبقت گرفتند. روحانیون که از نتایج جنبش مشروطه مأیوس شده بودند، برای چندین دهه از سیاست کناره گرفتند (نجم آبادی ،۱۳۷۷ :۳۶۸ ).
۱-۲- ناسیونالیسم و لیبرالیسم
با توجه به این که در انقلاب اسلامی ایران، نهضت آزادی و جبهه ملّی از ایدئولوژی ناسیونالیسم و لیبرالیسم بهره مند بودند و در فعالیت های انقلابی شرکت داشتند، در این قسمت از پژوهش به ارتباط این ایدئولوژی با انقلاب اسلامی ایران پرداخته می شود.
ناسیونالیسم
در ابتدا به ریشه و تاریخچه ناسیونالیسم اشاره خواهد شد. ناسیونالیسم یا ملی‏گرایی به اصالت دادن به تعلقات قومی و ملی تعریف شده است. انسان به جهت پاره‏ای از تعلقات از قبیل سرزمین، زندگی مشترک، خون و نژاد و مانند آن، خود را از دیگران جدا شمرده و به قوم خاصی احساس تعلق می‏کند و توجه خود را به تامین منافع ملی، حتی اگر مستلزم زیان دیگران هم باشد، معطوف می‏گرداند. این مساله از علاقه مندی شروع می‏شود و آن‏گاه به افراط در نژادپرستی می‏رسد.
«ناسیونالیسم»^[۴] در لغت ترکیبشده از دو کلمه، یکی به معنای «ناسیون»،^[۵] یعنی متولدشدن گروهی از مردم در یک مکان است و دوم «ایسم»^[۶] به معنی شناختن است. این دو معنا تداعی‌گر ایدئولوژیک بودن ناسیونالیسم است (بابایی،۱۳۸۳: ۵۵).
«ناسیونالیسم» در اصطلاح عقیده‌ای است که تا حد ممکن مرزهای ملت (که حافظه تاریخی مشترک، زبان مشترک، فرهنگ و آداب رسوم مشترک و سرزمین مشترک و مانند اینها را در برمی‌گیرد) با مرزهای دولت منطبق باشند و ملت سرنوشت خود را در دست داشته باشد و دولت ملی مهم‌ترین سازمان سیاسی آن باشد. تعریف دیگری که از ناسیونالیسم وجود دارد این است که ناسیونالیسم «ایدئولوژی است که دولت ملی را عالیترین شکل سازمان سیاسی می‌داند و مبارزه های ملت باورانه بر ضد چیرگی بیگانه، برای پاسداری از چنین ملتی است. بنابراین رشد ملتباوری باعث شد که اصل «حاکمیت ملی» شناخته شود و این دوره برای اروپا از قرن هفدم تا اواخر قرن نوزدهم و در آسیا و آفریقا به ویژه نیمهی دوم قرن بیستم را در برمی‌گیرد» (آشوری،۱۳۶۶: ۳۱۵).
اوج حضور فعال این اندیشه را در دو دهه پس از جنگ جهانی دوم شاهد بودیم که با موجی از نهضت ها و حرکت های استقلال طلبانه که عمدتأ متأثر از ایده های ناسیونالیستی بود همراه گردید و پیامد سیاسی- اجتماعی آن به سر آمدن عمر دوران استعمار کلاسیک و کوتاه شدن ظاهری دست قدرت های بیگانه از مقدرات بسیاری از کشورهایی بود که در پی این نهضت ها استقلال خود را به دست آوردند. هرچند متأسفانه این احساس پیروزی در بسیاری موارد دیری نپایید.
در ایران دهه بعد از ۲۰ شهریور و رخدادهایی که تحت عنوان ملی شدن صنعت نفت در ایران شاهد بودیم، نمونه ایرانی معرف این جریان اندیشه ای بود. به هر حال این اندیشه نیز طی چندین دهه به عنوان یکی از جریان های فکری پرجاذبه، بسیاری از افراد و شخصیت های اصلاح طلب و ضد بیگانه را به سوی خود جذب نمود و توفیق های مراحل اولیه آن، چشم انداز نوید بخشی ارائه داه بود، ولی به تدریج، کاستی ها و ناکارآمدی آن بر اهل نظر روشن شد.
ژرف اندیشان به تدریج با این واقعیت ملموس مواجه شدند که ناسیونالسیم، حداکثر، ایدئولوژی موفق برای مرحله مبارزه با بیگانه است ولی در مورد نحوه اداره امور جامعه و تنظیم روابط اجتماعی، فاقد دستگاه فکری و بنیان های نظری لازم است. در عمل بسیاری از انقلابیون و رهبران نهضت های رهایی بخش، پس از توفیقات اولیه، برای اداره جامعه خود دستورالعمل های برآمده از ناسیونالیسم در اختیار نداشتند و ناچار دست به تمنا به سوی نظام های فکری دیگری که فرارویشان بود دراز کردند و باعث شکست این اندیشه در جامعه آن زمان ایران شد ( حاضری، ۱۳۷۷: ۱۲۰).
در ایران نیز یأس و سرخوردگی ناشی از شکست نهضت ملی و مواضع منفعلانه هواداران و رهبران سیاسی- اندیشه ای آن، طی دوران ۲۰ ساله آن بعد از کودتای آمریکایی سال ۱۳۳۲، شادابی و طراوت لازم را از اندیشه های ملی زدود، به گونه ای که در رقابت های ایدئولوژیک دهه ۵۰ ، این اندیشه قادر به جذب نیروهای جدید نبود و معدود عناصر بازنده از دهه های گذشته، بسیار کم تحرک تر از جریان های رقیب، حضوری کمرنگ و محتاطانه داشتند( حاضری، ۱۳۷۷: ۱۲۱).
لیبرالیسم
لیبرالیسم به صورت یک اصطلاح اندیشۀ سیاسی، معانی زیادی داشته است، اما هرگز از اصل لاتین کلمه «لیبر^[۷]»، به معنی آزاد، جدا نبوده است. این اصطلاح دلالت دارد بر دیدگاه یا خط مشی‌های کسانی که گرایش اولیه‌شان در سیاست و حکومت کسب یا حفظ میزان معینی آزادی از قید نظارت یا هدایت دولت یا عوامل دیگری است که ممکن است برای ارادۀ انسانی نامطلوب به شمار آید. لیبرالیسم به طور سنتی جنبشی بوده است برای تامین این نظر که مردم به طور کلی تابع حکومت خودکامه نیستند، بلکه در زندگی خصوصی شان مورد حمایت قانون قرار می گیرند و در امور عمومی بتوانند قوه ی مجرب حکومت را از طریق یک هیأت قانونگذاری که آزادانه انتخاب شده باشند کنترل کنند. لیبرالیسم در زمینۀ نظریۀ ناب متمایل به پیروی از «جان لاک« فیلسوف انگلیسی بوده است که به وضعیت طبیعی و قانون طبیعت اعتقاد داشت. بر این اساس این نظر تصدیق می شد که هیچ کس نباید به سلامتی، زندگی، و اموال دیگران آسیبی برساند (پرهام،۱۳۸۶: ۱۰).
گروه های که تحت تاثیر این اندیشه ها در ایجاد نظام جهوری اسلامی ایران نقش زمینه ای بسیاری داشتند مورد توجه قرار می گیرد.که در این بخش از پژوهش به آن اشاره خواهد شد.
نهضت آزادی
نهضت آزادی ایران در اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تشکیل شد و سران آن مهندس مهدی بازرگان، دکتر یدالله سحابی و سید محمود (بعدأ آیت الله) طالقانی بودند. این رهبران در همان زمان عضو شورای عالی «جبهه ملی دوم» بودند که در تابستان ۱۳۳۹ با شرکت خود آنان تاسیس شد، و می توان گفت یکی از مهم ترین و تاثیر گذار ترین فعالان و مبارزانی هستند که با نگرش ناسیونالیستی به مخالفت با شاه ایران پرداختند.
ولی بعدأ با دیگر اعضاء آن شورا اختلافات اساسی پیدا کردند. در زمان تشکیل نهضت آزادی تازه دکتر علی امینی -که سیاست مداری با شخصیت و مستقل از شاه بود- بر اثر فشارهای داخلی و خارجی، نخست وزیر شده بود. جبهه ملی دوم از همان ابتدا همه نیروهای قابل ملاحظه خود را برای کوبیدن امینی به کار انداخت؛ بدون این که برنامه ای اعلام کند، یا خود را برای جانشینی او آماده سازد. «جامعه سوسیالیست ها» به رهبری خلیل ملکی و سازمان نوبنیاد «نهضت آزادی» بر آن بودند که این سیاست غلط است و صرف برخورد منفی با امینی سبب تقویت شاه می شود. در عمل این پیش بینی درست ازآب در آمد. امینی که هم شاه هم جبهه ملی هم زمین داران و هم حزب توده او را می کوبیدند، در تیرماه ۱۳۴۱ ناگزیر از استعفا شد، و به دنبال آن شاه با آغاز انقلاب سفید خود استبداد تاریخی ایران را دوباره برقرار ساخت. نیروهای نهضت آزادی ایران جزء «نهضت مقاومت ملی ایران» بودند که پس از کودتای ۲۸ مرداد با همکاری احزاب و عناصر ملی تشکیل شد. پس از مدت نسبتأ کوتاهی فعالیت «نهضت مقاومت» متوقف شد و سازمان های وابسته به آن رفته رفته جدا شدند. آنچه باقی ماند اعضاء و عناصر ملی- مذهبی آن بودند که در سال ۱۳۳۹ با عنوان «نهضت مقاومت» با رهبری بازرگان و یارانش تجدید فعالیت کردند. همین «نهضت مقاومت» بود که در اردیبهشت سال ۱۳۴۰ به عنوان «نهضت آزادی ایران» تجدید سازمان کرد و به عنوان یک سازمان سیاسی مستقل و منسجم وارد گود سیاست شد. بازرگان و سحابی و طالقانی دست کم اسمأ در شورای «جبهه ملی دوم» ماندند ولی وقتی اولین و آخرین کنگره آن جبهه که در دی ماه ۱۳۴۱ تشکیل شد سیاست خود را دائر بر انحلال احزاب وابسته به خود (یعنی پذیرفتن اعضاء آن ها فقط به شکل انفرادی) تایید و تثبیت کرد، «نهضت آزادی» عملا از آن جدا شد. یک سال پس از آن مصدق از تبعیدگاه خود درمکاتبه شدید اللحنی با جبهه ملی، موضع «نهضت آزادی» و «جامعه سوسیالیست ها» را مبنی بر این که جبهه باید متشکل از سازمان ها (نه افراد) ملی باشد تایید کرد. این منجر به استعفاء شورای «جبهه ملی» شد. به دنبال آن، و به تشویق مصدق (از طریق مکاتبه) چهار سازمان ملی «نهضت آزادی» (بازرگان و یارانش)، «جامعه سوسیالیست ها» (ملکی و یارانش)، «حزب ملت ایران» (داریوش فروهر و پیروانش) و «حزب مردم ایران» (دکتر حبیب الله پیمان و دکتر کاظم سامی و دیگران)، «جبهه ملی سوم» را تشکیل دادند (کاتوزیان،۱۳۹۱: ۳).
جبهه ملی
«جبهه» ملی یک سازمان سیاسی ملی‌گرای فعال در ایران بود. نام جبهه ملی نخستین بار بر گروهی گذاشته شد که همراه دکتر مصدق برای اعتراض به آزاد نبودن انتخابات دوره شانزدهم مجلس شورای ملی در دربار تحصن کردند. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و دستگیری رهبران وفادار به دکتر مصدق فعالیت این جبهه متوقف شد. اگرچه بعضی از فعالان آن در نهضت مقاومت ملی به مبارزه با حکومت ادامه دادند. از مهم ترین اهداف توقف فعالیت این گروه ناسیونالیسم در ایران می توان به ریشه کن ساختن آن به نحوی که تجربه ایران در هیچ کشور صادرکننده نفت تکرار نشود تا منافع اقتصادی و استراتژیک نفت در آینده مورد مخاطره قرار نگیرد. این نهضت که در برنامه‌های تبلیغاتی خود پیروی از راه مصدق و آرمان‌های او را عامل تعیین کننده اتحاد و همبستگی مردم در جهت ادامه مبارزه علیه رژیم کودتا می‌دانست اهدافش را به شرح زیر اعلام نمود: ادامه نهضت ملی و اعاده حیثیت استقلال ایران و برقراری حکومت ملی، مبارزه با حکومت های دست نشانده خارجی اعم از انگلیس و روس و آمریکا، مبارزه با حکومت های دست نشانده خارجی و عمال فساد در ایران بود (اسناد نهضت مقاومت ملی - بدون تاریخ - : ۴۱).
۱-۳- سوسیالیسم
سوسیالیسم^[۸] از ریشه لاتینی سوسیوس^[۹] بهمعنی همراه و شریک یا از واژه‌ی «سوسیال»^[۱۰] بهمعنای اجتماعی، در زبان فرانسه گرفته شده است. سوسیالیسم در اصطلاح معناهای بسیار زیاد دارد، برخی آنرا یک اندیشه، برخی دیگر آن را یک نظریه میدانند امّا به نظر «ابنشتاین» سوسیالیسم «ایدئولوژی است که در مخالفت با کاپیتالیسم قائل به لغو مالکیت خصوصی و خواهان برقراری مالکیت اجتماعی میباشد». این ایدئولوژی درصدد است تا به تحقق مالکیت اجتماعی توسط اتحادیههای کارگری یا پرولتارلیا کمک کند. و بهطور غیرمستقیم توسط دولت (پاسدار همه منافع مردم)، نه گروه های خاص اجرا شود و اصالتدادن به اجتماع، مخلوقات اجتماعی و کاهش یا حذف تقسیمات طبقاتی را هدف خود میداند (ابنشتاین،۱۳۶۶: ۲۷۲).
سوسیالیسم انقلابی از نظر محتوا بیش تر به رفتار انقلابیون ایران شبیه است، سوسیالیستی که راه دستیابی به سوسیالیسم را سرنگونی ساختارهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی موجود میداند چراکه چنین ساختارهایی (دولتی) در خدمت طبقه حاکم و سرمایه داری است. مهمترین نمونه آن سنت کمونیستی است که در نظریه انقلابی لنین بر این فرض استوار است که «حزب کمونیست وظیفه هدایت پرولتارلیا را بر عهده دارد و در حزب نیز«انقلابیون» مسئول شکلبندی سیاستها و وظیفه رهبری را دارند.» (ابنشتاین،۱۳۶۶: ۲۸۵).
سوسیالیسم در ایران
سوسیالیسم در ایران را میتوان در گرو دو گفتمان ملیگرایی و گفتمان اسلام سیاسی تحلیل و تبیین نمود. ابتدا گفتمان ملیگرایی سوسیالیستی در دوره قاجار توسط بازرگانانی که به خاطر عدم استقلال اقتصادی در داخل ایران به کشورهای همسایه سفر کردند و موج ماورای  قفقاز را تشکیل دادند؛ وارد ایران شد و زمینه سوسیال دموکراسی باکو، حزب همت و اعتدالیون و اجتماعیون را فراهم و راهحل عقبماندگی ایران را وضع قانون میدانستند. این گفتمان با نشانههایی همچون سکولاریسم، تفکیک قانون عرف و شرع، حذف دین و همچنین مخالفت ‌با اعراب و اسلام فصلبندی میشد و محور اصلی آن ها نشانه «برابری» بود و بیان میکردند کارها زمانی انجام میگیرد که مجموعه ملت «هیأت اجتماعیه» باشد نه اینکه پادشاه به شخصه دولت باشد. از طرفداران این گفتمان میتوان به میرزاآقاخان کرمانی، عبدالرحیم طالبوف تبریزی و زینالعابدین مراغه‌ای اشاره کرد.
دوم گفتمان اسلام سیاسی سوسیالیستی،که نهضت خداپرستان سوسیالیست (محمد نخشب، مهندس جلالالدین آشتیانی، دکترکاظم سامی و غیره)، سازمان مجاهدین خلق (محمد حنیفنژاد، سیدمحسن، حسن نیکبین) و دکترشریعتی قرار دارند. نهضت خداپرستان سوسیالیست در اوایل قدرت «محمدرضاشاه» در سال۱۳۲۲ در ایران تشکیل و بر افکار روشنفکرانی همچون دکترشریعتی تأثیر گذاشتند و شریعتی متأثر از آن ها در نخستین نوشته خود در مقدمه «مکتب واسطه» در سال۱۳۲۴ نوشت: «مکتب واسطه اسلام از میان مکتبهای ایده‌آلسیم و ماتریالیسم، روش رئالیستی دارد، دوم پایگاه سیاسی اسلام نه به شرق و نه به غرب وابسته است سوم، رژیم اجتماعی و اقتصادی اسلام، سوسیالیسم علمی است که بر تفکر خداپرستی استوار است.»( سعیدی،۱۳۸۰: ۴۳۷).
خداپرستان سوسیالیست ایران که در ذیل گفتمان اسلام سیاسی قرار دارند هدف اصلی خود را مقابله با فشارهای ضددینی حزب توده و بهاییها میدانستند و از وضع موجود جامعه ناراضی بودند، لذا به لحاظ فکری مبنای جهانبینی خود را توحید و برابری قرار دادند و از لحاظ اقتصادی به سوسیالیسم گرایش داشتند. و درصدد مبارزه با استبداد برآمدند. بنابراین بهطورخلاصه آن ها خواهان انقلابی اجتماعی در ایران بودند. اما بر خلاف سوسیالیستهای اروپای شرقی و غربی بعد معنویت را به جای ماتریالیسم مارکسیستی میخواستند.
در ادامه باید افزود، یکی از مهم ترین احزاب سیاسی و تاثیر گزار در تاریخ معاصر، حزب سوسیالیتی «حزب توده ایران» بود که در دهم مهر ماه ۱۳۲۰ تأسیس و «سلیمان محسن اسکندری» به عنوان رهبر حزب انتخاب ‌گردید. پس از مرگ «سلیمان محسن اسکندری» تا برگزاری اولین کنگره حزب «ایرج اسکندری» بطور موقت جانشین سلیمان محسن اسکندری می‌شود و ظاهرأ حق امضاء داشت. تا اینکه در مرداد ماه ۱۳۲۰ پس از برگزاری اولین کنگره حزب «نورالدین الموتی» به مقام رهبری نائل می‌گردد، ولی« احدی» او را به عنوان رهبر حزب قبول نداشت. در کنگره دوم، اساسنامه‌ای به تصویب می‌رسد که طبق مصوبات آن مقام دبیرکلی تصریح و حدود وظایف او تا حدودی تعیین می‌شود. در این کنگره «رضا رادمنش» به عنوان دبیر کل انتخاب و به مدت بیست سال، یعنی تا «پلنوم چهاردهم» در این سمت باقی می‌ماند. پس از خلع «رضا رادمنش» از مقام دبیرکلی، «ایرج اسکندری» به مقام دبیر اولی حزب نائل و تا «پلنوم شانزدهم حزب» در این سمت باقی می‌ماند. پس از برگزاری «شانزدهمین پلنوم»کمیته مرکزی حزب توده، در اسفند ماه ۱۳۵۷ در دستان «نورالدین کیانوری» برای مدتی به حرکت در می‌آید (خ‍ن‍دان‌،۱۳۶۲: ۵۴).
در ایران نیز هم زمان با شروع دوره حاکمیت رضاخان، حضور جسته گریخته این اندیشه را شاهدیم و از سال ۱۳۱۵ ظهور سیاسی جدی تر آن را در قالب گروه ۵۳ نفر «تقی ارانی» به خاطر داریم.
در دهه ۲۰، از دو سو شاهد روند رشد و حضور این اندیشه در ایران هستیم، در مناطق شمال و بویژه آذربایجان، هواداران این اندیشه، تا حد تشکیل دولت خودمختار یا مستقل پیش رفتند و در تهران وسایر نقاط نیز حزب توده به یکی از پر سروصداترین تشکیلات حزبی مبدل شد و نشریات رسمی و غیر رسمی مرتبط با اندیشه های مارکسیستی، موج آفرین صحنه های فرهنگی- اندیشه ای کشور شدند و بسیاری از اذهان و ظرفیت های فکری کشور را تحت تأثیر خود قرار دادند و مارکسیسم و اندیشه های سوسیالیستی به یکی از پرجاذبه ترین جریان های فکری سیاسی کشور تبدیل شد. البته توفیق این جریان فکری در سطوح روشن فکری به مراتب بیش تر از توفیق آن در توده مردم بود و تعارض بنیان های فکری- اعتقادی مارکسیسم با مذهب و فرهنگ توده مردم، مانع از توفیق همه آن در این عرصه بود (حاضری، ۱۳۷۷: ۱۲۰).
شاید بتوان گفت سوسیالیسم در تعبیر مارکسیست- لنینیستی آن به همان سرعت اعجاب انگیزی که رشد کرده بود، سراشیبی سقوط را نیز طی کرد. عوامل چندی در این فرایند دخالت داشته اندکه اجمالأ به آن ها اشاره می کنیم:
۱- سوسیالیسم توانست به سرعت تا حد ایدئولوژی یک حکومت برخاسته از انقلاب اجتماعی صعود نماید، ولی همین عامل که البته فرصت های زیادی برای تبلیغ و اشاعه همین ایدئولوژی در اختیار آنان گذاشت، تبدیل به یک عامل بازدارنده شد. چراکه کلیه عملکردها و اقدامات این حکومت به حساب ماهیت این اندیشه ثبت می شد و حکومت شوروی بویژه از دوران «استالین» به بعد تصویری خشن و پرخفقان از خود به نمایش گذاشته بود،که با بزرگ نمایی اردوگاه مقابل و رقیب، دستاورد این ایدئولوژی را غیر قابل دفاع نمود.
۲.پس از جنگ جهنی دوم، مسئله تقسیم حوزه نفوذ هریک از دو بلوک و تفاهم هایی که در این زمینه بین دو ابر قدرت آن روز به عمل آمد، بسیاری از ناظران هوشمند و بسیاری از آزادی خواهان، شاهد همین مسئله بودند که منافع استراتژیک و حیاتی اتحاد جماهیر شوروی، در موارد متعدد، منافع خلق های محروم را تحت الشعاع خود قرار می دهد.
۳-این دو مسئله از دید صاحبان بصیرت در ایران نیز مغفول نماند. به ویژه آنکه عملکرد حزب توده، در نمونه های بومی این کاستی ها را به وضح نشان می داد. ایرانیان شاهد بودند که در ماجرای نهضت ملی شدن صنعت نفت، توده ای ها، به جای دفاع از حقوق ملی، از اعطای امتیاز نفت شمال به شوروی دفاع می کردند و از امکانات و تشکیلات خود به نحوموثر در مقابله با دشمنان نهضت استفاده نکردند و در نهضت ۱۵ خرداد ۴۲ نیز رژیم شوروی، به امید دریافت سهم خود از امتیازات اعطایی شاه، هم صدا با رژیم شاه مقاومت مردم را «ارتجاع سیاه» نامیدو از آن به عنوان تلاش ایادی فئودال های متضرر شده از اصلاحات ارضی مترقی شاه یاد کرد.
اینگونه عملکردها همراه با توبه نامه ها و موضع سازشکارانه ای که برخی مارکسیست های قدیمی در مورد شاه اتخاذ کردند، آنچنان وجه و اعتبار مارکسیسم از نوع توده ای و روسی آن را از بین برد، که اتفاقات خشن و بی رحمانه ای تحت عنوان تصفیه حساب درون گروهی به وقوع پیوست و اعتبار آن ها نزد مردم و هوادارانشان افت شدیدی پیدا کرد (حاضری، ۱۳۷۷: ۱۱۷).
ب- ایدئولوگ های انقلاب اسلامی ایران:
در این قسمت به ایدئولوگ هایی اشاره خواهد شد که در به وجود آمدن جریان انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشته اند و هر کدام شان جریان و اندیشه ی را دنبال نموده اند. در این مسیر مبارزاتی را آغاز کرده و آموزه ای را مطرح کردند که در شکل گیری و جهت یافتن انقلاب اسلامی ایران تاثیر بسیار زیادی داشته است. اشخاصی که در این قسمت به آن ها اشاره می شود، امام خمینی، دکتر علی شریعتی و آیت الله مطهری هستند.
۱- امام خمینی:
یکی از مهم ترین ایدئولوگ هایی که در جریان به وجود آمدن انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ نقش داشته است امام خمینی می باشد زیرا به شیوه نوین از گروه های سیاسی دیگر به مبارزه سیاسی پرداخته است. امام خمینی در سخنرانی های خود برای طلاب، از حکومت روحانیون حمایت می‌کرد، اما در اعلامیه‌های عمومی بحث روشنی از این گونه حکومت به میان نمی‌آورد و از کاربرد ولایت فقیه خودداری می‌نمود. حتی اطرافیان او بعدها مدعی شدند که کتاب ولایت فقیه از جعلیات ساواک و یا یادداشت های اصلاح‌نشده یکی از طلاب بوده‌است.
در عوض، او استراتژی سال ۱۳۴۲، یعنی حمله به نقطه ‌ضعف های اصلی رژیم را ادامه می‌داد. شاه را به خاطر فروش کشور به امپریالیست‌ها و کمک به اسرائیل، نقض مشروطیت و زیرپانهادن قانون اساسی، حمایت از ثروتمندان و استثمار فقرا، نابودی فرهنگ ملی، تشویق و اشاعه فساد و هدر دادن منابع با ارزش کشور در قصرها، خرید تسلیحات، نابودی کشاورزی و در نتیجه وابسته ساختن هرچه بیش تر ایران به غرب، مورد انتقاد قرار می‌داد. او ضمن مقایسه شاه با یزید، مومنان را به سرنگونی رژیم پهلوی و بیرون راندن امپریالیست ها، فرامی‌خواند (آبراهامیان،۱۳۸۷: ۵۹۰).

۲- توصیه می­ شود در بررسی­های آتی، تلاش برای یافتن ایزوله­های مؤثرتر از مناطق بومی­ترصورت بگیرد.

۳- پیشنهاد می­ شود تحقیقاتی در جهت یافتن مکانیسم تأثیر جدایه­های مختلف قارچ­های بیماری­زای حشرات انجام بگیرد.
۴- به دلیل عدم دسترسی به فرمولاسیون­های تجاری قارچ­های بیمارگر حشرات پیشنهاد می­ شود تحقیقاتی در جهت فرمولاسیون­های جدایه­های مؤثر صورت بگیرد.

شکل ۶-۵- محیط ۲% پپتون- B. bassiana DEBI007 B. bassiana BEH شکل ۶-۶- محیط ۲% پپتون-

شکل ۶-۷- محیط ۲% پپتون- B. bassiana LRC107شکل ۶-۸- محیط ۲% پپتون- LRC137 B. bassiana
شکل ۶-۹- محیط کربن: نیتروژن ۱:۱۰-B. bassiana DEBI007 شکل ۶-۱۰- محیط کربن: نیتروژن ۱:۱۰- BEH B. bassiana

شکل ۶-۱۱- محیط کربن: نیتروژن ۱:۱۰-B. bassiana LRC107 شکل ۶-۱۲- محیط کربن: نیتروژن ۱:۱۰- LRC137 B. bassiana

شکل ۶-۱۳- محیط SDA- B. bassiana DEBI007 شکل ۶-۱۴- محیط SDA-BEH B. bassiana
شکل ۶-۱۵- محیط SDA- B. bassiana LRC107 شکل۶-۱۶- محیط SDA- B. bassiana LRC137
شکل ۶-۱۷- محیط کلرید پتاسیم- B. bassiana DEBI007 شکل ۶-۱۸- محیط کلرید پتاسیم- B. bassiana BEH

شکل ۶-۱۹- محیط کلرید پتاسیم- B. bassiana LRC107 شکل ۶-۲۰- محیط کلرید پتاسیم- B. bassiana LRC137
شکل ۶-۲۱- حشرات مرده در اثر آلودگی به قارچ B. bassiana
۷- منابع
اسماعیلی، م؛ آزمایش فرد، پ؛ میر کریمی، ا. ا: ۱۳۷۸، حشره شناسی کشاورزی (حشره ، کنه ها و جوندگان و نرم­تنان زیان آور و مبارزه با آنها)، انتشارات دانشگاه تهران، ۵۵۰ صفحه.
افشاری، م. ر: ۱۳۷۱، روش­های کاربرد آفت­کش­ها، انتشارات مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری­های گیاهی، ۴۶۳ صفحه.
آهون منش، ع؛ علوی، ا: ۱۳۶۷، کنترل بیولوژیکی عوامل بیماری­زای گیاهی خاکزاد، انتشارات آموزش کشاورزی.
باقری زنوز، ا؛ زند، م: ۱۳۶۳، روش های مبارزه با آفات انباری و قرنطینه ای، اصول انبار کردن و نگهداری فراورده های انباری، انتشارات ادیب، ۲۵۲ صفحه.
باقری زنوز، ا: ۱۳۷۵، آفات و فراورده های انباری و روش های مبارزه با آنها، جلد اول سخت بالپوشان زیان آور محصولات غذایی و صنعتی، انتشارات دانشگاه تهران، ۳۵۹ صفحه.
بهداد، ا: ۱۳۸۱، حشره شناسی مقذماتی و آفات مهم گیاهی ایران، نشر یادبود، ۸۲۴ صفحه.
سپاسگزاریان، ح: ۱۳۵۷، آفات انباری و طرق مبارزه با آن­ها، انتشارات دانشگاه تهران، ۲۸۸ صفحه.
سپیدار، ع. ا: ۱۳۶۴، حشرات خانگی و انباری، شناخت و روش مبارزه با آنها ، شرکت سمیران، ۲۸۵ صفحه.
سرایلو، م. ح: ۱۳۷۶، سم شناسی حشرات، انتشارات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ۲۴۶ صفحه.
شجاعی، محمود: ۱۳۷۶، حشره­شناسی (جلد سوم) اتولوژی، زندگی اجتماعی، دشمنان طبیعی (مبارزه بیولوژیک). انتشارات دانشگاه تهران.
شکوهیان، ا: ۱۳۵۱، سیکل زندگی و تعداد نسل Callosobruchus maculatus F. آفات و بیماریهای گیاهی: جلد ۳۴، صص: ۱ تا ۴٫
طاهری، م. ص: ۱۳۶۹، اثر سرما بر مراحل مختلف رشدی سوسک چهار نقطه ای حبوبات. آفات و بیماریهای گیاهی: جلد ۵۸، شماره های ۱و۲، صص: ۲۹ تا ۳۲٫
مجنون حسینی، ن: ۱۳۷۵، حبوبات در ایران، انتشارات جهاد دانشگاهی تهران، ۲۴۰ صفحه.
مدرس، س: ۱۳۸۱، ارزیابی خسارت آفات انباری به گندم و جو در منطقه­ سیستان. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاه­پزشکی ایران، ۱۴۴ صفحه.
مروّج، غ: ۱۳۷۰، شناسایی گونه های زیان آور Callosobruchus Pic و اثر سموم گازی فسفین و متیل بروماید روی آنها، پایان نامه کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه تهران، ۲۳۹ صفحه.
موسوی، س. م.ر: ۱۳۷۹، مبارزه بیولوژیکی. چاپ اول. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
معروف، ع: ۱۳۷۵، بررسی علل ترجیح غذایی سوسک چهار نقطه­ای حبوباتCallosobruchus maculatus F بر روی ارقام مختلف حبوبات و امکان کنترل آن به وسیله روغن­های گیاهی، پایان نامه کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ۱۹۵ صفحه.
Abalo, P; Hell, K: ۲۰۰۵, A laboratory assessment of the potential of different strains of the entomopathogenic fungi Beuveria bassiana (Balsamo) and Maarhizium anisopliae (Metschnikoff) to control Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae) in stored covvpea. Journal of Stored Products Research. ۴۱(۳), ۲۹۵-۳۰۹٫
Adane, K; More, D; Archer, S. A: ۱۹۹۶, Preliminary studies on the use of Beauveria bassiana to control Sitophilus zeamais (Coleoptera: Curculionidae) in the laboratory. Journal of Stored Products Research. ۳۲, ۱۰۵-۱۱۳٫
Anke, H; Stresser. O: ۲۰۰۲, Inseeficidal and nemaiicidal metabolites from fungi. In: H. D. Osiewacifed.). The Mycota-lndusirial applications. X. Springer, Heidelberg, pp. 109-127.
Appleby, J. H; Credland, P. F: ۲۰۰۳, Variation in responses to susceptible and resistant cowpeas among west African populations of Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Economic Entomology. ۹۶ (۴), ۴۸۹-۵۰۲٫
Archibald, R. D; Maddison, P. A: ۱۹۸۸, A summary of stored product coleoptera in New Zealand and neighbouring Pacific countries. New Zealand Entomologist. 11, 1-6.
Athanassiou, C. G; Kavallieratos, N. G; Vayias, B. J; Tsakiri, J. B; Mikel, N. H; Meletsis, C. M; Tomanovic, Z: ۲۰۰۸, Persistence and efficacy of Metarhizium anisopliae (Metschinkoff) Sorokin (Deuteromycotina: Hyphomycetes) and diatomaceous earth against Sitophilus oryzae (L.) (Coleoptera: Curculionidae) and Rhyzopertha dominica (F.) (Coleoptera: Bostrychidae) on wheat and maize. Crop Protection. 27, 1303-1311.
Arthur, F. H: ۱۹۹۲, Control of lesser grain borer (Coleoptera: Bostrichidae) with cholorpyrifos-methyl, bioresmethrin and resmethrin: effect of choloropyrifos-methyl resistance and environmental degradation. Journal of Economic Entomology. ۸۵, ۱۴۷۱-۱۴۷۵٫
Bandani, A. R; Amiri, B; Butt, T. M; Gordon-Weekes, R: ۲۰۰۱, Effects of efrapeptin and destruxin, metabolites of entomogenous fungi, on the hydrolytic activity of a vacuolar type ATPase from the brush border membrane vesicles of Galleria mellonella midgut and on plant membrane bound hydrolytic enzymes. Biochemica et Biophysica Acta. ۱۵۱۰, ۳۶۷–۳۷۷٫
Bassi, A:1835, Del mal el segno. In: G. C. Ainsworth and P. J. Yarrow (eds. ). Phytopathological classics. American phytopathological Society.
Batta, Y. A: ۲۰۰۵, Control of the lesser grain borer (Rhyzopertha dominica) by treatments with residual formulations of Metarhizium anisopliae (Metschinkoff) Sorokin (Deuteromycotina: Hyphomycetes). Journal of Stored Products Research. 41, ۲۲۱-۲۲۹٫
Beeman, R. W; Wright, F: ۱۹۹۰, Monitoring of resistance to chlorpyrifos-methyl, pirimiphos-methyl and malathion in Kansas populations of stored-product insects. Journal of Kansas Entomology Society. ۶۳, ۳۸۵-۳۹۲٫
Bidochka, M. J; Khachatourians, G. G: ۱۹۹۱, The implication of metabolic acids produced by Beauveria bassiana in pathogenesis of the migratory grasshopper, Melanoplus sanguinipes. Journal of lnvertebrate Pathology. ۵۸, ۱۰۶-۱۱۷٫
Bidochka, M. J; Khachatourians, G. G: ۱۹۹۳a, Oxalic-acid hyper production in Beauveria bassiana mutants is related to utilizable carbon source but not to virulence. Journal of Invertebrate Pathology. ۶۲, ۵۳-۵۷٫