وضعیت ظاهری و فیزیک مدرسه : بدیهی است نقش عناصر و ساختارهای متعدد ، فرهنگی ،اجتماعی و ملی در تکوین و تداوم روند هویت سازی بسیار حیاتی است . که از آن جمله می توان به معماری ، تجهیزات ، تزئینات مدرسه که دانش آموزان ساعاتی متمادی را در آن به سر می برند اشاره نمود ، با توجه به اینکه معماری یکی از شاخصترین و بارزترین نمودهای فرهنگی هر جامعه است ؛ و …میتواند آئینه تمام نمای اعتقادات ، رفتارها ، هنجارها ، پیشرفت و ….و در یک کلام هویت آن جامعه بر شمرد (محمد لطیفی ،نغمه علیزاد ،۱۳۸۷، چکیده ) مدرسه باید به منظور مدرسه ساخته شود و در انتخاب محل آن بر مساعد بودن شرایط یادگیری توجه شود . ( مصطفی عسکریان ، ۱۳۸۰،۹۴)
بسیاری از مولفه های هویت ایرانی اسلامی که در این تحقیق آورده شده است در اهداف دوره ابتدایی آموزش و پرورش کشور به صورت مستقیم و برخی دیگر به صورت غیر مستقیم آورده شده است که اهمیت مسئله را دو چندان می سازد ، چرا که اگر اهداف تربیتی آموزش و پرورش را به صورت چهارچوب کلی تربیت و پرورش در نظر بگیریم ، ضمن مشخص شدن وظایف نظام آموزشی ، اهمیت نظام آموزشی درشکل گیری هویت نیز مشخص می شود . جهت اطلاع این اهداف ، در پیوست (۲-۱ ) آورده می شوند.
تاثیر گذاری نظام آموزشی در تحقیقات نیتا (۲۰۱۰) آلمال(۱۳۷۵) ملاصادقی (۱۳۷۸) پورجبلی (۱۳۷۹) زهرا اکبرپور (۱۳۸۱) لطف آبادی (۱۳۸۵) پیلتن( ۱۳۸۷) بابایی (۱۳۸۹)معماریانی (۱۳۸۹)نیز به انحاء مختلف ، مورد بررسی قرار گرفته است .
۲-۱۵-۱-۳ )وسایل ارتباط جمعی
ارتباطات از بسیاری جنبه ها ، به عنوان فرایند مبادله اطلاعات میان دو یا چند عامل از اساسی ترین مباحث مورد توجه در هرنوع مطالعه فرهنگی است و موضوعی است که در معرض تجزیه و تحلیل دیدگاه های گوناگون قرار گرفته است . درحالی که در ساخت گرایی و نشانه شناسی آن را در رابطه با کدها یا قواعد و قراردادهای تعیین معنا در هر پیام مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند .( Edgar,2003:73)
ارتباط و اطلاع ، دو مقوله به هم مرتبط هستند و در یک جامعۀ مبتنی بر اطلاعات این پیوندها بیشتر در نظر مسجم می شود . واقعیت آن است که اطلاعات همواره در همه اعصار تاریخ و در میان همه اجتماع های بشری ( حتی در فضای جوامع اولیه ) یکی از حیاتی ترین عناصر زندگی بشری بوده است .
وسایل ارتباط جمعی با ماهیت و روند کاری خود ، اندیشه روی مسائل اجتماعی را در افراد آسان می سازد و بدین سبب در تجزیه و تحلیل وقایع اجتماعی موثر می افتد . بدین سبب است که رسانه های گروهی برای ایجاد شناخت در مورد مسائل مختلف در مردم ، مورد استفاده قرار گرفته و با روشن سازی وقایع در رفتارهای افراد هر جامعه ای تاثیر می گذارداین تاثیر گذاری رفتاری خود در قالبی نقشی تربیتی ایفا می کند .( مصطفی عسکریان ، ۱۳۸۰ ، ۱۱۸)

اهمیت وسایل الکترونیک بر اساس بررسی انجام شده در تهران بدین صورت است که در پژوهش انجام شده در سال ۱۳۷۴مهم ترین منبع کسب خبر در شهر تهران همانند سایر شهرهای ایران تلویزیون است ، پس از آن با اختلاف بسیار قابل توجه سایر منابع که عبارتند از : مطبوعات ، رادیو ، و گفت و گو با دیگران ( محسنی ، ۱۳۷۹ ،۲۳۲)
وسایل ارتباط جمعی به مثابه صنعت اشاعه ارتباط بین گروهای مختلف اجتماعی یا گروه های هماهنگ متشابه می توان نظرها ، نیازها و خواسته ها بر آورده کند.
محتوای یک برنامه تلویزیونی یا رادیویی قادر است در جمع ایجاد روحیه انطباق اجتماعی نماید . دستگاه تلویزیون می تواند مستقیما و صرفا در خدمت آموزش ترویج ارزشها و ایجاد شناختهای فرهنگی به کار رود . ولی نباید فراموش نمود که تاثیر تربیتی وسایل ارتباط جمعی نمی تواند همسان یک پرورش کار باشد ، بلکه در زمره وسایل مکمل تربیتی به شمار می آید .( همان ص ۱۱۹)
از آنجا که کاربردی ترین رسانه ها عبارتند از تلویزیون و مطبوعات به بررسی این دو عامل پرداخته شده است . در ضمن با توجه به رشد روز افزون استفاده از اینترنت در میان هم میهنانمان و ظرفیت بالقوه ای که در این ابزار رسانه ای وجود دارد ، اینترنت و رایانه نیز مورد بررسی قرار گرفته است . در این رابطه استناد می شود به اطلاعاتی که مرکز آمار کشور در سال ۱۳۸۹ ارائه داده است .
ضریب نفوذ اینترنت یک شاخص تعیین کنندۀ دسترسی به اینتر نت در هر جامعه می باشد. که معنای آن تعداد کاربران اینترنت به ازای هر صد نفر می باشد و سازمان های جهانی مانند ^[۸۵]UNSD، IIU ^[۸۶] و UNCTAD^[87] در مورد این تعریف اتفاق نظر دارند . اندازه این شاخص ، نسبت تعداد افراد استفاده کننده از اینترنت در هر واحد آماری به کل جمعیت همان واحد آماری است که بر حسب درصد بیان می شود .که ضریب نفوذ اینترنت از ۱/۱۱ در سال ۱۳۸۷ به ۷/۱۴ در سال ۱۳۸۹ رسیده است .
همچنین طبق این آمار استفاده برندگان از تلویزیون ازمیان ۲۰۲۸۶۲۴۷ خانوار به تعدار ۲۰۰۲۹۲۴۵خانوار بوده است . که معادل ۷/۹۸ صدم درصد می باشد . که از این میان ۹۹۹۵۹۵۳ خانوار معادل ۹/۴۹ صدم درصد دارای اعضای زیر پانزده سال هستند . که نشان دهندۀ، گستردگی طیف استفاده برندگان از تلویزیون و علاوه بر آن تعداد زیاد افراد زیر پانزده سال ، نیز حائز اهمیت می باشد.
از میان این تعداد خانوار ۷۱۴۶۱۷۱ معادل ۲۲/۳۵ صدم درصد کل خانوارهای آمار گیری شده دارای رایانه هستند و از این میان تعداد۳۵۳۰۲۱۳ معادل ۴/۴۹ صدم دصد دارای اعضای زیر پانزده سال هستند . که باز هم این درصد بالا توجه خاص متولیان را می طلبد .
ازمیان تعداد کل خانوارها مجموع کاربران اینترنت ۴۳۳۶۵۶۷ خانوار معادل ۳۷/۲۱ صدم درصد بوده است که از این میان تعداد۱۹۴۱۴۵۵ معادل ۶/۹ دهم درصد دارای اعضای زیر پانزده سال می باشند به توجه به اطلاعات تفکیک سنی همین مرجع که عنوان می دارد ۴/۰درصد کل جمعیت استفاده برندگان از اینترنت کمتر از ده سال دارند. تعداد زیاد این استفاده برندگان همه متصدیان را متوجه اهمیت موضوع می نماید . ( مرکز آمار کل کشور )
تاثیر وسایل ارتباط جمعی در تحقیقات اسلاتر (۲۰۰۷) پورجبلی (۱۳۷۹) رفعت جاه و شکوری(۱۳۸۶) بابایی (۱۳۸۹) ، کیذقان (۱۳۸۹ ) نیز مورد بررسی قرار گرفته است .
۲-۱۵-۱-۴ ) گروه همسالان :
در سالهای دبستانی و دوره راهنمایی ، فقط کلاس درس نیست که برای شاگردان اهمیت دارد . حیاط مدرسه و روابط دوستانه ( و غیر دوستانه ) با همسالان نیز اهمیت ویژه ای می یابد و بخش بزرگی از زندگی اجتماعی شاگردان را تشکیل می دهد ( کاتره و هال ^[۸۸]۱۹۹۰؛ هاجز و همکاران^[۸۹] ، ۱۹۹۹؛ اردلی ^[۹۰]، ۲۰۰۱) این مناسبات اجتماعی باعث رشد شناخت فرد از خود و دیگران می شود و نیز اطلاعاتی که او از دیگران می گیرد نگرش او را به جهان خارج نیز متحول می سازد .( لطف آبادی ،۱۳۸۹، ۱۴۷)در عین حال نباید فراموش کرد ، و تحقیقات نیز موید این نکته است ، که شدت و کیفیت و تاثیر این دوستیها عموما در حد روابط با اعضای خانواده نیست ( فلدمن ^[۹۱]۲۰۰۴)
اگرچه در فاصله سنی دوره دبستان (۷-۱۲) تفاوتهایی میان جنسیت دختر و پسر در تعلق به گروه همسالان وجود دارد اما نقش مهم آن را نمی توان نادیده گرفت .علاقه مندی پسرها به ملحق شدن به گروه همسالان بیشتر از دخترهاست ، در حالی که دخترها بیشتر مایل هستند بستگیهای خانوادگی خود را حفظ کنند و در ضمن علاقمند به ایجاد روابط دو نفری هستند ، از همین روی احساسات و عواطف دختران در روابطی که با یک دوست برقرار می سازند ، به مراتب شدید تر از علائق پسرها در روابط میان خودشان است ( ناصر باهنر ،۱۳۸۹،۵۰)
نوجوانان می گویند هنگامی که با دوستان خود هستند بهترین خلق را دارند ( لارسون و ریچاردز ،۱۹۹۹(
تاثیر گروه همسالان بر شکل گیری هویت تحقیقات فینی( ۲۰۰۱) نیتا (۲۰۱۰) آلمال (۱۳۷۵) پورجبلی (۱۳۷۹) بابایی (۱۳۸۹) نیز مورد بررسی قرار گرفته است .
۲-۱۵ -۱-۵ ) انواع بازیها
بازی همواره و همیشسه تاریخ وجود داشته است . بازی همزاد و همنشین همیشگی نوزادان ، کودکان و نوجوانان بوده است (هیوز،۱۳۸۴)
گری^[۹۲] در تعریف بازی معتقد است بازی فعالیتی خود – گزینشی^[۹۳] و خود – هدایتی^[۹۴] است که دارای ساختار و قاعده می باشد. قاعده ای که تراوش ذهنی کودک است ،ماهیتی سحر انگیز و متفاوت از زندگی واقعی دارد و به دور از فشارهای ذهنی ، به طور رفتاری ظاهر می شود و خواص روانشناختی سودمندی دارد .(گری ،۲۰۰۸)
این مساله که کودک از طریق بازی یاد می گیرند و بازی برای برای آنها ارزش رشدی دارد ، مساله ای بنیادی در حوزه رشد کودکان محسوب می شود (جکسون و آنجلینو ،۱۹۷۴)
بازی در عین این که وسیله سرگرمی است، جنبه آموزندگی و سازندگی نیز دارد و دربرخی موارد اشتغال کودک به بازی بیش ازارزش خواندن کتاب است ، کودکان در خلال بازیها به ویژه بازیهای آموزشی ، به مفاهیم ذهنی جدیدی دسترسی پیدا می کنند و مهارتهای بیشتر و بهتری را کسب می نمایند.آنان به کمک بازی تجارب ارزنده ای به دست می آورند. در حین بازی مطالب آموختنی، بدون فشار و با میل و رغبت فراگرفته می شود. به همین دلیل برخی از مربیان دست اندرکاران تعلیم و تربیت معتقدند که هرگونه مطالب درسی را باید فقط همراه با بازی به کودک آموخت و اصولاً بهتر است ساعات رسمی دروس مدارس ابتدایی را به ساعات بازیهای خلاق و آموزنده تبدیل کرد. (محمود اعظمی ، علیرضا جعفری ، ۱۳۸۷)از نظر مید نوجوانان از طریق بازی شخصیت اجتماعی شان را رشد می دهند .
بازیهای سنتی: در هر منطقه با توجه به فرهنگ خاص آن، بازی‏های محلی و بومی معینی انجام می‏شوند که از اقلیم هر منطقه اثر می‏گیرند؛به طوری‏ که مناطق کوهستانی،جنگلی و کویری، هریک بازی‏های مربوط به خود را دارد. هر بازی بومی خود پیامی دارد که هویت‏ فرهنگی مردم را در قدیم روشن و منتقل می‏کند.این بازی‏ها،ضمن‏ ایجاد نشاط و شادابی در دانش‏آموزان ، به معرفی فرهنگ و آداب اجتماعی اقوام متفاوت‏ می‏پردازند که می‏توان به عنوان یک‏ رویکرد فرهنگی به آن توجه کرد.
نیاز نداشتن به لباس و تجهیزات‏ خاص را می‏توان از ویژگی‏های‏ بازی‏های بومی و محلی برشمرد. این بازی‏ها،چه به عنوان وسیله‏ای‏ برای ایجاد هیجان و فراغت تلقی‏ شوند،چه به عنوان برنامه‏ای ورزشی، بخشی از الگوی فرهنگی ما هستند که این‏ روزها در صورت بی‏توجهی،به ورطه‏ی‏ فراموشی کامل سپرده خواهند شد.با فراموشی آن‏ها،بخشی از خاطره‏ی رفتاری‏ پدران و مادران خود را از دست می‏دهیم.
نکته‏ی مهم دیگر،ظرفیتی است که به منظور ایجاد تنوع در امکانات اوقات فراغت در این بازی‏ها وجود دارد. هر بازی بومی و محلی،دنیایی از باورهای فرهنگی یک قوم و یک محل را در دل خود به امانت دارد.با فراموشی هر کدام از این‏ بازی‏ها،در زمانه‏ای که استفاده از فناوری به عادت پذیرفته‏ی جمعی‏ آدمیان تبدیل شده است،علاوه بر این‏که بخشی از خاطره‏ی نیاکان ما نابود می‏شود،به آسانی ظرفیت بسیار زیاد این بازی‏ها را برای ایجاد تنوع در اوقات‏ ورزشی و فراغت کودکان و نوجوانان خود نیز از دست می‏دهیم( محمد نیکبخت ، ۱۳۸۸) علاوه بر این بازیهای بومی بازیهای معمائی و پرسش و پاسخ نیز از جایگاه خاصی برخوردار می باشند . کودکان به جهت حس رقابت و برتری جویی در تلاش هستند تا از سایردوستان خود بالاتر باشند ، و اینجا دقیقاً زمانی است که می توان برای هویت بخشی به کودکان از آن استفاده نمود و شاخصهای هویت را با بهره گرفتن از این علاقه و رقابت در دانستن استفاده نمود .منظور نظر از بازیهای سنتی این نوع بازیهاست که به صورت پرسش و پاسخ و معمائی با موضوعی خاص کودک را درگیر موضوع می کند .
بازیهای رایانه ای :در میان صنایع مربوط به وسایل سرگرم کننده، صنعت باز یهای رایانه ای پرشتاب ترین روند رشد را دارد. در سال ۲۰۰۴ ، فقط در آمریکا ، میزان فروش این باز یها درحدود ۷ تا ۱۰ میلیارد دلار بوده و هر سال نیز افزایش یافته است. تولیدات این صنعت طیف گسترد های از گرو ههای سنی )کودکی تا بزرگسالی )را در برمی گیرد . )انجمن نرم افزارهای سرگرمی۲۰۰۸^[۹۵] (به طور متوسط ۷۰ تا ۹۰ درصد نوجوانان و جوانان آمریکایی )پیشین( ، ۶۰ تا ۹۰ درصد نوجوانان و جوانان فنلاندی )والنیوس^[۹۶]و پوناماکی^[۹۷]،۲۰۰۸) و با همین نسبتها نوجوانان و جوانان بقیه کشورها)مثلاً نگاه کنید به جنتیل ^[۹۸] و والش^[۹۹]، ۲۰۰۲ ) خود را با باز یهای رایانه ای سرگرم میکنند. مدت زمانی هم که صرف این باز یها می شود قابل توجه است. ( پژوهش روبرتز^[۱۰۰] ، فوئر^[۱۰۱] و رایداوت ۲۰۰۵^[۱۰۲] ) در آمریکا نشان داد که گرو ههای سنی ۸ تا ۱۰ سال به طور متوسط روزی ۶۵ دقیقه، ۱۰ تا ۱۴ سال۵۲ دقیقه، و ۱۵ تا ۱۸ سال ۳۳ دقیقه صرف باز یهای رایانه ای می کنند. ( امین اسدالله پور و همکاران ۱۳۸۸، ۱)
در ایران نیز بیش از چهارهزار بازی سرای فعال در تهران مشغول فعالیت هستند . وجود متولیان مختلف از یک طرف و از طرف دیگر ، انفعال در عرصه بازی های رایانه ای سبب شده است تا این فضاها اغلب به مکانی برای ترویج فرهنگ بیگانه تبدیل شود . این تعداد اگر در سطح کشوری محاسبه شوند به رقم بیست هزار می رسد ، و با یک حساب انگشتی تنها با احتساب صد مشتری در روز ، روزانه بالغ بر دو میلیون نفر از این مکان ها دیدن می کنند که چند برابر سرانه های سینمای کشور است ،(بر اساس تحقیقات کارگروه بازی شورای عالی اطلاع رسانی سال ۱۳۸۵) حال این تعداد بدون محاسبه آن دسته از استفاده برندگان این بازیها در خانه هاست که درجه اهمیت پرداخت به این بازیها را دوچندان می سازد . علاوه بر این مسئله ارزان و فراوان بودن بازیهای رایانه ای بدون مجوز و برچسب اطلاع رسانی که در بازارهای در دسترس هر کودکی وجود دارد ، و مقایسه آن با بازیهای معدود اما گران قیمت ایرانی و مجوز دار کار را با پیچیدگی بیشتری روبرو می سازد . تحقیقی که نیره کثیری دولت آبادی و همکاران در سال ۱۳۹۰ با موضوع « ارتباط بازیهای رایانه ای بر کیفیت زندگی در نوجوانان ۱۲-۱۵ ساله »انجام داده اند نشان می دهد علیرغم تفکر غالبی که در مورد بازیهای رایانه ای وجود دارد انجام بازیهای رایانه ای برای مدت کم نه تنها تاثیر منفی بر نوجوانان ندارد بلکه می تواند تاثیر مثبت نیز روی کیفیت زندگی نوجوانان داشته باشد . چرا که در نتیجه این تحقیق بین بازیهای رایانه ای ، مهارت اجتماعی سلامت روان و سلامت محیط رابطه معنا دار و مستقیم وجود دارد . پس می توان بازیهای رایانه ای را به منزله کاردی دولبه دانست که در صورت استفاده برنامه ریزی شده و در خدمت فرهنگ و هویت ایرانی – اسلامی بعنوان فرصت بهره برداری شود و به منزله مسیری میان بر برای دستیابی به اهداف کلان این دوره سنی تبدیل گردد و در غیر اینصورت و اهمال کاری در این زمینه به تهدیدی تبدیل می گردد ، که شاید مقابله با آن به صرف وقت و هزینه بسیار بیشتری انجامد .شایان به ذکر است صاحبنظران ، بازیهای رایانه ای را به انواع مختلفی تقسیم کرده اند اما منظور نظر در این تحقیق نوع بازیهای رایانه ای است که به صورت نرم افزاری پرسش و پاسخ دارد و یا به صورت بازیهای چند مرحله ای حال به صورت فعالیت بدنی یا به صورت فکری صورت می گیرد .
تاثیر بازیها در تحقیقات کونیجن (۲۰۰۷) و کثیری (۱۳۹۰) مورد بررسی قرار گرفته است.
بخش دوم : پیشینه تحقیق
۲-۱۶ ) پیشیبنه تحقیق
با توجه به نو بودن موضوع مورد تحقیق ،تحقیقی کاملا مشابه یافت نشد اما تحقیقاتی بسیاری در زمینه هویت و هویت یابی و آثار آن انجام شده است که ذیلا تحت عنوان تحقیقات داخلی و خارجی آورده می شود:
۲-۱۶-۱ ) تحقیقات خارجی
اولین باری که مفهوم هویت مطرح می شود بر می گردد به انتشار کتابی بنام جماعت تنها در ۱۹۵۰ میلادی و کتاب دیگری در سال ۱۹۶۰ بنام (هویت و اضطراب) این مفهوم ابتداً برای دستیابی سیاهان، یهودیان و اقلیت های دنیی به امری مطرح می شود که بتواند به درک خویشتن تاریخی و مقاومت آنان در مقابل کسانی که حالت تهاجم نسبت به آنها داشتند، بیانجامد(عماد افروغ ،هویت ایرانی و حقوق فرهنگی تهران،شرکت انتشارات سوره مهر ۱۳۸۷)
جین فینی ^[۱۰۳]در سال ۲۰۰۱در پژوهشی با عنوان نقش زبان ، والدین ، همکلاسی ها در هویت ملی در میان نوجوانان خانواده های مهاجر ، که برروی نوجوانان و والدین آنها انجام گرفته است به بررسی موارد تاثیرگذار بر هویت ملی در میان نوجوانان خانواده های مهاجر ویتنامی ، مکزیکی و آمریکایی پرداخته است . و به این نتیجه دست یافته اند که از میان عوامل ، مهارت زبان ملی و هم کلاسی ها هویت ملی را در بر می گیرد و تداوم فرهنگی والدین مهارت زبان ملی نوجوانان را مورد بررسی قرار می دهد .
مایکل دی اسلاتر^[۱۰۴] در سال ۲۰۰۷در مقاله ای با عنوان تاثیر متقابل انتخاب رسانه و رفتار فردی و هویت اجتماعی به بررسی نقش رسانه در تجزیه و تحلیل فاکتورهای اجتماعی می پردازد ایشان همچنین معتقدند از طریق رسانه می توان به گونه ای متفکرانه جهت پرداختن به تداوم هویت اجتماعی برای گروهای سیاسی ، دینی و شیوه زندگی بسط و گسترش یابد .
نیتا^[۱۰۵] ۲۰۱۰ در پژوهشی با عنوان جوانان کم شنوا و شکل گیری هویت به بررسی اثرات تجارب مدرسه ، همکلاسی ها و معلمین در شکل گیری هویت ۷ نوجوان کم شنوا و ۷ نوجوان سالم که در کنار نوجوانان کم شنوا قرار داده شده اندو بدین نتیجه دست یافته که نوجوانان سالم ، شدیدا” تحت تاثیر افراد سخت شنوا هویت پیدا کرده بودند . همچنین عنوان میدارد که تجارب مدرسه و تقابل با معلمین و هم کلاسی های کم شنوا مهم ترین تاثیر را برای انتخاب سبک هویتی بر دانش آموزان کم شنوا دارند .
شلمون اچ شوارتز^[۱۰۶] در دانشگاه هبریو ( Hebrew) در سال ۲۰۱۰ رابطه میان شکل گیری هویت و تطابق ارزشی میان والد و فرزند را مورد بررسی قرار داده است . نتیجه پژوهش روی ۲۶۷ نوجوان و والدین آنها که با بهره گرفتن از الگوی هویتی مارسیا انجام شده است نشان می دهد . نوجوانان در حالت دستیابی به هویت و تعلیق هویت به طور دقیق تری ارزشهای والدین خود را مشاهده کردند . نوجوانان در حالتهای دستیابی به توقف هویت پذیرش بیشتری نسبت به ارزشهای حفظ شده از سوی والدینشان داشتند . در هر چهار سطح تطابق ارزشی والد و فرزند تفاوتی وجود نداشت .
کونیجن^[۱۰۷] و همکاران در سال ۲۰۰۷در پژوهشی با عنوان تاثیر بازیهای ویدیویی خشن در هویت شناسی پسران که بر روی ۱۲ دانش آموز ابتدائی پسر هلندی انجام شده است . به این نتایج دست می یابد که دانش آموزانی که در معرض بازیهای ویدوئی غیر خشن قرار گرفته اند دارای خشونت طبیعی ( خصیصه ای ) بودند .و دانش آموزانی که در معرض بازیهای خشن قرار می گیرند دارای خشونت آسیب زننده غیر طبیعی می شوند و خود را در قالب شخصیت خشن بازی قرار می دهند و خشن تر از قبل برخورد می کنند . همچنین این دانش آموزان علاقه بیشتری به تجربه بازیهای واقعی و قرار گرفتن به جای شخصیت خشن نیز دارند .
۲-۱۶-۲ ) تحقیقات داخلی :
فرنگیس آلمال در پایان نامه ای با عنوان ” عوامل موثر بر بروز هویت فرهنگی دانش آموزان پایه دوم منطقه ۵ شهرتهران در سال ۱۳۷۵ به نتایجی دست یافته است که به برخی از آنها اشاره می شود:
۱- خانواده و مدرسه بیش از سایر عوامل در شکل گیری هویت فرهنگی دانش آموزان موثرند.
۲-به علت کنترل خانواده بر ارتباط دانش آموزان با دوستان و همسالان خود در جامعه آماری عامل همسالان تاثیر مهمی در شکل گیری هویت فرهنگی نداشته است .
۳- موقعیت اجتماعی خانواده تاثیری در شکل گیری هویت فرهنگی دانش آموزان نداشته است .
۴- تحلیلها نشان داده است که شخصیت فردی یا من فاعلی تنها عاملی است که به طور مستقیم در هویت فرهنگی این گرئه موثر بوده است .
۵- مشارکت دانش موز در محیط آموزشی از عوامل مهم جامعه پذیری و ایجاد تعلق به جامعه است .
ملاصادقی نیز ۱۳۷۹-۱۳۷۸ به نقش فعالیتهای فرهنگی مدارس در شکل دهی هویت ایرانی دانش آموزان پرداخته است .
پور جبلی در تحقیقی تحت عنوان ” بررسی عوامل موثر بر شکل گیری هویت اجتماعی و فرهنگی نوجوانان در ارومیه ” در سال ۱۳۷۹ با بهره گرفتن از روش پیمایش و با انتخاب رویکرد تئوری پیتر بورک به بررسی چهار عامل خانواده ، مدرسه ، گروه دوستان و رسانه های تصویری به بررسی هویت اجتماعی و فرهنگی نوچوانان پرداخته است . وی به این نتیجه می رسد که بین عوامل خانواده ،مدرسه ، دوستان و رسانه های تصویری با شکل گیری هویت اجتماعی و فرهنگی نوجوانان رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد.
زهرا اکبر پور در پژوهشی تحت عنوان “بررسی عوامل اجتماعی _ اقتصادی موثر بر هویت اجتماعی دانش آموزان متوسطه در شهر شیراز “در سال ۱۳۸۱ به این نتیجه رسیده است که بین عوامل مرتبط با عوامل آموزش رسمی و ابعاد مختلف هویت اجتماعی دانش آموزان در ناحیه مورد نظر ، بین نوع مدرسه و معدل رابطه معنا داری وجود دارد.
عبد الشریف ولد بیگی ۱۳۸۳-۱۳۸۴ در پایان نامه کارشناسی ارشد به سازگاری میان هویت ایرانی – اسلامی از منظر دکتر علی شریعتی و استاد مطهری می پردازد .