۳-۴-۶-فعالیت‌های حمایتی و پشتیبانی:
این فعالیت‌ها شامل استفاده از طراحی به منظور تشویق ساکنان در جهت استفاده و حضور بیشتر در فضاهای عمومی است. به عبارت دیگر، قرار گرفتن فعالیت‌های ناامن در مکان‌های امن یعنی مکان‌هایی با میزان فعالیت بالا و فرصت نظارت فراوان. از طرف دیگر، فعالیت‌های امن به مانند آهن ربایی عمل می‌کنند که موجب خواهند شد تا افراد یک محله در یک جا دور هم جمع شده و این مسئله موجب می‌شود تا حضور مجرمان کمتر شود. (زینالی،۱۳۸۱، ص ۹۹).
۳-۵-جایگاه پیشگیری در سیاست‌های مقابله با جرم
پیشگیری در واقع بخشی از وظیفه همه نهادهای دولتی است و بنابراین نمی‌توان این وظیفه را تنها بر دوش یک نهاد یا سازمان قرار داد. مهم‌ترین راه و روش مقابله با جرم اتخاذ برنامه و تدابیری اساسی و هماهنگ در رابطه با سه مسئله اساسی است: ۱. تلاش در زدودن عوامل جرم زا در جامعه؛ ۲. کوشش به منظور عدم تأثیر عوامل جرم زای موجود در جامعه بر افراد؛ ۳. کنترل عوامل مذکور برای جلوگیری از وقوع جرائم و جدیت در کشف جرائم واقع شده. در یک سیاست جنایی جهت گیری شده به سمت پیشگیری از جرم، پیشبرد تدابیر جایگزین کیفرهای سالب آزادی، بازپذیری اجتماعی بزهکاران و بالاخره کمک به بزه دیدگان باید در کشورهای مختلف دنبال شود و گسترش یابد، یک چنین سیاستی، واکنش مناسب در مقابل مسائل بزه کاری که امروزه کشورهای گوناگون با آن‌ها مواجه‌اند محسوب می‌شود و اجرای این سیاست قبل از هر چیز مستلزم الحاق و مشارکت فعال افراد و گروه‌های مختلف جامعه به ویژه قضات، کارکنان زندان‌ها و پلیس (که از نظر حرفه ای مستقیماً در آن ذی نفع‌اند) است.

در سیاست اسلام نیز پیشگیری از وقوع جرم کم و بیش مورد توجه قرار گرفته است. آموزش، تقویت انگیزه‌های معنوی، تأمین نیازهای طبیعی و مشروع و خلاف عوامل تحریک کننده، از یک سو و مراقبت همگانی و متقابل که با «امر به معروف و نهی از منکر» در جامعه اسلامی به عمل می‌آید. از سوی دیگر، عناصر و مراحل مختلف این جنبه از سیاست جنایی اسلام محسوب می‌شوند که «جامعه مدنی» در آن سهم عمده ای را داراست. این رابطه را می‌توان تحت دو عنوان آموزش، حمایت و مراقبت متقابل مورد بررسی قرار داد.
۳-۶- مراحل پیشگیری
در جرم شناسی، مراحل پیشگیری از جرائم را به سه مرحله تقسیم می نمایندکه در ذیل به بیان این سه مرحله می‌پردازیم.
۳-۶-۱-مرحله اول پیشگیری
مجموعه اقدام‌ها، سیاست‌ها و برنامه‌هایی است که سعی در تغییر و کنترل شرایط جرم زای محیط فیزیکی و اجتماعی دارد تا با بهبود بخشیدن به شرایط زندگی اجتماعی، از ارتکاب هر نوع جرمی توسط آحاد جامعه پیشگیری نماید. در این مرحله از پیشگیری، تلاش بر این است که افراد جامعه به سوی ارتکاب جرم گرایش پیدا نکنند.
۳-۶-۲- مرحله دوم پیشگیری
در این مرحله، تلاش‌های پیشگیرانه در کنترل افراد خاصی که در معرض خطر بزه کاری قرار دارند، متمرکز است به طور مثال در پیشگیری از اعتیاد، تمرکز تلاش‌ها بر افرادی است که به صورت تفننی یا تفریحی مبادرت به مصرف مواد مخدر می‌کنند؛ ولی هنوز به درجه اعتیاد کامل نرسیده‌اند و هدف، جلوگیری از سوء مصرف مواد مخدر است. یا در کنترل بزه کاری اطفال و نوجوانان، اقدام‌های پیشگیرانه متمرکز بر اطفال و نوجوانانی است که بنا به دلایلی در معرض خطر بزه کاری هستند و بیم ارتکاب جرم از جانب آن‌ها بیشتر متصور است.
۳-۶-۳-مرحله سوم پیشگیری
در این مرحله، اقدام‌های پیشگیرانه برای جلوگیری از تکرار جرم و بازسازی مجرمان متمرکز است. تلاش‌های پیشگیرانه برای جلوگیری از تکرار جرم و رفتارهای مجرمانه است تا مجرمان، اصلاح و با محیط اجتماعی خود سازگار شوند و به ارتکاب مجدد جرم گرایش پیدا نکنند. (گل محمدی‌خامنه، ۱۳۸۴، ص ۱۶۲).
۳-۷-نهادها و سازمان‌های تأثیرگذار بر مقوله پیشگیری و مقابله با جرم
علاوه بر داستان که تمامی مسئولیت‌های پیشگیری و مقابله با جرائم بر عهده آن نهاده شده است می‌توان به سازمان‌ها و نهادهایی اشاره کرد که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر این امر تأثیرگذار بوده و می‌توانند در کاهش و افزایش جرائم دخیل باشند.
این سازمان‌ها و نهادها عبارت‌اند از:
۱-خانواده:
با انتقال و درونی کردن ارزش‌ها و هنجارهای مثبت به اعضا، تأمین امنیت روانی و اقتصادی افراد تحت تکفل، ایجاد هویت اسلامی- ایرانی و … به مقوله پیشگیری و مقابله با جرم کمک می‌کند.
۲-وزارت آموزش و پرورش:
با آموزش درست قوانین و مقررات، پرورش انسان‌هایی سالم که دارای قدرت تفکر و اندیشه باشند، درونی کردن ارزش‌های مذهبی و اخلاقی به این مقوله کمک می‌کند.
۳-وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:
با آموزش هنجارها، ارزش‌ها و قوانین در ادامه اجتماعی شدن جوانان، ایجاد ارتباط با سایر سازمان‌ها و انجام تحقیقات علمی در زمینه راه‌های کاهش جرم و …
۴-وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:
با تلاش در جهت گسترش فرهنگ اصیل ایرانی- اسلامی، احیای فریضه امر به معروف و نهی از منکر و … می‌تواند به این موضوع یاری رساند.
۵-وزارت کشور:
از طریق هدایت صحیح شوراها، شهرداری‌ها، فرمانداری‌ها و استانداری‌ها و با اتخاذ سیاستی واحد تأثیری قطعی بر مسائل امنیتی کشور، از جمله پیشگیری و کنترل جرائم دارد.
۶-وزارت رفاه و تأمین اجتماعی:
با ارائه برنامه‌های علمی و کاهش میزان فقر و محرومیت در کنار سازمان بهزیستی و کمیته امداد به طور غیرمستقیم بر این مقوله تأثیرگذار است.
۷-وزارت کار و امور اجتماعی:
با اتخاذ سیاست‌هایی در راستای کاهش میزان بیکاری، تلاش در جهت ارائه بهتر خدمات اجتماعی و … به مقوله پیشگیری از جرم کمک می‌کند.
۸-وزارت اقتصاد و دارایی:
با تدوین سیاست‌های کلان اقتصادی با دیدی عدالت محور و به تبع آن کاهش فقر و محرومیت، به طور غیرمستقیم به کاهش انحرافات کمک می‌کند.
۹-وزارت تعاون:
با تقویت فرهنگ کار گروهی، کمک به افزایش اشتغال مولد و … به طور غیرمستقیم بر کاهش جرائم تأثیرگذار است.
۱۰-صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران:
با فرهنگ سازی و درونی کردن ارزش‌های اصیل، ارزیابی و کنترل سازمان‌های مسئول، عدم پخش برنامه‌های مخرب و … به این مقوله کمک می‌کند.
۱۱-سازمان ملی جوانان
با برنامه ریزی در زمینه اوقات فراغت جوانان، ارائه برنامه‌ها و راهکارهای عملی در زمینه ازدواج و اشتغال جوانان و … می‌تواند نقشی مؤثر در پیشگیری از جرم ایفا کند.
۱۲-حوزه‌های علمیه و روحانیون:
با آموزش دستورات دینی، احیای فرائض مختلف دینی و کنترل اعمال و رفتار خود به عنوان الگوی عملی دین و … می‌توانند در مقوله پیشگیری از جرم فعال باشند.
۱۳-مجمع تشخیص مصلح نظام:
با تدوین سیاست‌های کلی در زمینه پیشگیری و مقابله با جرم، ملزم کردن سازمان‌های مسئول به اجرای این سیاست‌ها و … به حل این چالش‌ها کمک می‌کند.
۱۴-مجلس شورای اسلامی:
با تدوین قوانین و سیاست‌های علمی و عملی و نظارت بر حسن اجرای این قوانین، تصویب بودجه مخصوص، ایجاد هماهنگی میان سازمان‌های مسئول و … می‌تواند به حل این مسئله کمک کند. (گل محمدی‌خامنه، ۱۳۸۴، ص ۱۶۳).
۳-۸- لایحه پیشگیری از وقوع جرم
قوه‌ی قضائیه در راستای اجرای بند ۵ اصل ۱۵۶ قانون اساسی، بند ۴ ماده ۱۳۰ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، هدف‌های اختصاصی وعینی برنامه‌ی جامع و عملیاتی پنچ ساله‌ی دوم توسعه اقدام به تهیه‌ی لایحه ای برای پیشگیری از جرم کرده است. در این لایحه برای اولین بار با ارائه تعریف قانونی از پیشگیری از بزهکاری وگونه های آن، ایجاد ((ساختار ملی پیشگیری از وقوع جرم)) را پیش بینی کرده است. از ویژگی‌های این لایحه می‌توان به تمرکز گرایی در مدیریت پیشگیری از وقوع جرم، بومی سازی سیاست‌های پیشگیری از جرم از طریق ایجاد ((شوراهای استانی و شهرستانی پیشگیری از وقوع جرم)) ونیز مشارکتی کردن پیشگیری از وقوع جرم اشاره کرد. زندگی اجتماعی انسان تحت حاکمیت قواعد یا هنجارهای اجتماعی است. بعضی از رفتارهای مردم در جامعه جزء رفتارهای مناسب بوده که به آن‌ها هنجار می گوینداما در مقابل این هنجارها رفتارهای نامناسبی نیز وجود دارد که به آن‌ها ناهنجاری‌های رفتاری می گویند واین ناهنجاری‌ها منبع ایجاد جرم در جامعه می‌باشند. جرم در جوامع در رابطه با مذاهب وادیان معانی مختلفی پیدا می‌کند مثلأ جرم به معنای فعل یا ترک فعلی که نظم، صلح و آرامش را مختل می‌سازد وقانون برای آن مجازات تعیین کرده است می باشدیا به عبارت دیگر جرم عبارت است از: عملی که قانون آن را منع نموده ویا ترک عملی که قانون آن را لازم دانسته وبرای آن عمل یا ترک عمل کیفر و مجازات تعیین کرده است. درنظام حقوقی اسلام عدالت پایه واساس آن را تشکیل می‌دهد وهمه قوانین و مقررا ت در راستای تحقق عدالت تشریح شده‌اند.
در دین مبین اسلام قوانین به گونه ای تنظیم شده است که حتی الامکان مجرم رااز جرائم سنگین پرهیز داده احتمال وقوع جرم را به حداقل کاهش دهد و قوانین در نظام اسلامی نباید به گونه ای وضع گردد که مجرم به‌راحتی بتواند آن‌ها را نادیده بگیرد مسئولین بعد از ارتکاب به جرم در صدد مجازات مجرم برآیند در مکتب اسلامی عوامل زیستی وروانی، اجتماعی نقش عمده ای به‌عنوان ریشه جرائم دارند که باید با دقت ارزیابی کرده هدایت‌های ترجیحی و تربیتی خود را در جهت پیشگیری از جرائم و خطاها ارائه نمود. در آموزه‌های دینی و مکتب اسلام پیشگیری از وقوع جرم اصلاح و درمان مجرم با بهره گرفتن از تدابیر پیشگیرانه اقدامات تأمینی و تربیتی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. همانطوریکه در بند ۵ اصل ۱۵۶ قانون اساسی یکی از وظایف حیاتی قوه قضائیه پیشگیری از وقوع جرم است. برای رسیدن به این هدف اولین اقدام ایجاد ساختار تشکیلات ساز و کار مناسب از سوی دستگاه قضائی است.
۳-۹-عوامل مؤثر در پیشگیری از وقوع جرم
-۱ اهمیت کار و شغل می‌باشد. زیرا حضرت علی (ع) می‌فرماید: اگر تن دادن به شغل مایه زحمت طبع است بیکاری دائم نیز مایه فساد است و یکی از عواملی که ایجاد انواع مفسده می‌کند بیکاریست.
۲-اهمیت ازدواج: در کشاکش انگیزه‌های شهوت وغضب عقل بشر تیره وتار می‌شود و فروغ خود را از دست می‌دهد. پس خانواده‌ها باید زمینه انجام ازدواج ساده را برای جوانان مهیا کنند.
-۳ اوقات فراغت: اگر والدین وخانواده ها با همکاری مدرسه بتوانند اوقات فراغت جوانان را پر کنند از وقوع جرم در جامعه جلوگیری خواهد شد.
-۴ محیط خانواده: مهم‌ترین ومقدمترین نهاد اجتماعی برای تربیت و آموزش و حمایت از اعضای خود و پیشگیری از وقوع جرم خانواده است.
-۵ محیط مدرسه: مدرسه نیز یکی از عوامل تأثیر گذار در پیشگیری از ارتکاب به جرائم می‌باشد زیرا آموزشگاهی است که نوجوانان باید از آن بگذرند تا وارد اجتماع شوند و جوانان رموز واصول زندگی اجتماعی را در مدرسه می‌آموزند.
-۶ محیط جامعه: اگر مردم یک جامعه به اصل مهم امر به معروف ونهی ازمنکر معتقد باشند وبا ناهنجاری‌های اجتماعی ورفتاری مبارزه نمایند و جوانان و نوجوانان را از خطراتی که در پیشروی آن‌ها وجود دارد و آسیب‌های اجتماعی که برای این سرمایه‌های گرانقدر جامعه کمین نموده‌اند مانند بلای خانمان سوز اعتیاد وغیره آگاه نمایند قطعأ در پیشگیری از وقوع جرم مؤثر خواهد بود.
-۷ برگزاری کلاسهای مشاوره حقوقی در مدارس با همکاری دستگاه قضایی و آموزش و پرورش.
-۸ تقویت اعتقادات وباورهای دینی ومذهبی مخصوصاً در جوانان ونوجوانان، بسیاری از آسیب شناسان اجتماعی وجرم شناسان و روانشناسان بر این عقیده هستند که مذهب به‌عنوان اصلی‌ترین عامل خود کنترلی افراد را از کج روی و رفتارهای نا به هنجار وپر خطر دور نگه می‌دارد وطبیعتأ هر چه فضای جامعه مذهبی تر باشد این خود کنترلی در بین شهروندان بیشتر می‌شود. برجسته‌ترین اثر باورهای مذهبی کنترل انسان ومهار تمایلات جسمانی و تقویت روحیه مقاومت در برابر جاذبه‌های نفسانی است. رشد این اصلاح اجتماعی را باید در گرایش افراد جامعه به معنویت دنبال کرد. نقش باورهای مذهبی در هدایت افراد وجامعه به سوی مسیر صحیح زندگی نکته ای است که بسیاری از متخصصان علوم رفتاری وجامعه شناسان غربی نیز بر این عقیده دست یافته اندو آنرا غیر قابل انکار می‌دانند به گونه ای که زوال اخلاقیات در غرب افزایش میزان جرم وجنایت در این کشورها وشیوع انواع فسادهای اخلاقی را نتیجه رویگرداندن شهروندان از دین باوری می‌دانند. بنابراین جرم به‌عنوان یک حقیقت در تمام جوامع پذیرفته شده واین سؤال پیش آمده که به جزء وضع قوانین و به‌کارگیری از قوای قهریه از چه عامل دیگری می‌توان برای کاهش جرم ورساندن میزان بزه به حداقل ممکن بهره گرفت. پاسخ این سؤال کاملأ روشن است، تقویت اخلاقیات، بالا بردن آستانه تحول مردم وپالایش احساسات وافکار منفی در نزد آن‌ها نقش وتأثیر بسزایی دارد ودر این بین یکی از اثرات مثبت مذهب وباورهای معنوی رسیدن به نکات فوق الذکر است زیرا فرد متدین به سبب ایمان به خدا ملزم کردن خود ورعایت اصول دینی و اخلاقی وباور به اینکه خداوند ناظر اعمال انسان‌هاست بی شک بسیار آرام ومتین ومنطقی تر رفتار می‌کند ودر برابر ناکامی‌ها وناملایمات منطق واستدلال خودش را نمی‌بازد وتسلیم نمی‌شود و رفتارهای مجرمانه بسیار کمتر از او سر می زند لذا مسئولان فرهنگی جامعه باید تمام تلاش خود را بکار گیرند تا فضای معنوی در کشور حاکم شود تا آمار جرم و جنایت نیز کاهش یابد. (گل محمدی خامنه، ۱۳۸۴: ص ۱۵۸).
فصل چهارم: بررسی حقوق کودک و علل جرائم علیه اطفال
در مبحث جرائم علیه اطفال شناخت مفاهیمی مانند تعریف طفل و حقوق آن، علل جرائم علیه اطفال یا بزه دیدگی آن‌ها ضروری می‌باشد که پرداختن به آن‌ها ما را در شناخت مباحث پیشگیری از جرائم علیه اطفال و نقش دادستان در این راستا یاری خواهد کرد.