قیمت اسمی برق صنعتی (متوسط قیمت فروش برق برای هر کیلووات ساعت) PELI
پایان نامه - مقاله - پروژه
قیمت داخلی برق صنعتی به قیمت ثابت سال ۱۳۶۹ RPELI
قیمت اسمی برق کشاورزی (متوسط قیمت فروش برق برای هر کیلووات ساعت) PELA
قیمت داخلی برق کشاورزی به قیمت ثابت سال ۱۳۶۹ RPELA
قیمت داخلی نفت (میانگین قیمت فرآورده‌های نفتی) به قیمت ثابت سال ۱۳۶۹ RPOIL
قیمت اسمی نفت (متوسط قیمت نفت کوره، گازوئیل، نفت سفید و بنزین) POIL
ضریب سرمایه‌ای برای افزایش ظرفیت تولید برق به ازای یک میلیون بشکه معادل نفت خام در سال KEL
ضریب سرمایه‌ای برای افزایش ظرفیت تولید گاز به ازای یک میلیون بشکه معادل نفت خام در سال KGAS
ضریب سرمایه‌ای برای افزایش ظرفیت تولید نفت به ازای یک میلیون بشکه معادل نفت خام در سال KOIL

تصریح روابط ساختاری و تخمین اولیه پارامترهای مدل

قبل از توضیح هر یک از بخشهای مدل طراحی شده، ابتدا مدل را بصورت بخشهای مجزا با بهره گرفتن از ابزار Ghostدر نمودار (۵-۴) نشان میدهیم تا فهم روابط علی و معلولیمدل، آسانتر گردد.

بخشهای مجزا شده در مدل کلان انرژی طراحی شده

بخش تقاضای کل

مخارج ناخالص داخلی که بیان‌گر تقاضا برای کالاها و خدمات است از مجموع مصرف خصوصی، مصرف دولت، سرمایه‌گذاری و خالص صادرات کالاها و خدمات بدست می‌آید. در تعیین تقاضای کل در مدل‌های کلان، روش معمول این است که معادلات رفتاری برای اجزای تقاضای فوق با بهره گرفتن از نظریه‌های اقتصاد کلان در مدل تصریح و از مجموع آن‌ها در قالب یک اتحاد حسابداری، هزینه ناخالص داخلی محاسبه می‌شود. بنابر این در ادامه این بخش به توضیح مبانی نظری و معادلات رفتاری اجزای تقاضای کل می‌پردازیم.با توجه به رابطه حسابداری (۱) و نمودار (۵-۵) نحوه رابطه اجزای تقاضای کل را در مدلمان می‌توان مشاهده نمود. مقادیر استفاده شده بصورت واقعی هستند ـ حرف R قبل از هر متغیر نشانه مقادیر حقیقی است ـ .
RGDPt=TCPt+RCGt+TIt+RXt-RMt (۱)

بخش تقاضای کل در مدل

مخارج مصرفی بخش خصوصی

یکی از اجزای لاینفک و عمده‌ی مخارج ملی که درصد بالایی از تولید ناخالص ملی هر کشور را به خود اختصاص می‌دهد هزینه‌های مصرفی است. در اکثر کشورها بخصوص کشورهای در حال توسعه توجه خاصی به شیوه کنترل سطح تقاضای کل جامعه و به تبع جزء جدایی ناپذیر آن یعنی هزینه‌های مصرفی معطوف شده است و سعی بر این است که با آگاهی یافتن نسبت به عوامل تعیین کننده مصرف، یا اثر تغییرات کمی در آن، راهبردهای مناسبی در جهت تعدیل و تصحیح تقاضای جامعه در اختیار سیاست‌گذاران قرار گیرد. در ایران نیز مصرف یکی از اجزای عمده مخارج ملی محسوب می‌شود.
به این ترتیب مصرف خصوصی به عنوان مهم‌ترین جزء تقاضای کل توجه خاصی از نظر مبانی نظری و تبیین رفتار مصرفی خانوارها را ایجاب می‌کند. برای بررسی مخارج مصرفی، بین مخارج مصرفی بخش خصوصی و بخش دولتی به دلیل متفاوت بودن متغیرهای موثر بر آن‌ها تمیز قائل شده‌ایم. این موضوع با بحث دوگانگی نفتی اقتصاد ایران سازگار است زیرا انتظار می‌رود درآمدهای نفتی نقش موثری در تعیین مخارج دولت داشته باشد و این درآمدها در مخارج بخش خصوصی نیز اثر مستقیم داشته باشد.
به هر حال تابع مصرف تصویری ویژه از مراحل توسعه دانش در علم اقتصاد را ارائه می‌دهد که با مباحث کینز در سال ۱۹۳۶ آغاز می‌شود و برای مدت‌ها بعد رابطه بین درآمد و مخارج مصرفی یکی از کلیدی‌ترین عناصر در تحلیل‌های اقتصاد کلان به حساب آمده است.
در مدل تحقیق حاضر در خصوص تصریح تابع مصرف خصوصی از نظریات درآمد مطلق کینز و درآمد دائمی فریدمن استفاده شده است. به عبارتی دیگر از متغیرهای تولید ناخالص داخلی و مصرف خصوصی در دوره‌ی پیش، به عنوان متغیرهای توضیحی تابع مصرف خصوصی استفاده گردیده است. دلیل استفاده از تولید ناخالص داخلی به جای درآمد قابل تصرف نتیجه بهتر در هنگام شبیه‌سازی مدل بوده است. بدین ترتیب شکل کلی تابع مصرف خصوصی به صورت زیر ارائه گردیده است:
RCPt=c1+c2RCPt-1+c3RGDPt (۲)
RCP مصرف خصوصی به قیمت ثابتو RGDPمقدار حقیقی تولید ناخالص داخلی است.
با توجه به رابطه (۲) و نمودار (۵-۶) نحوه ارتباط اجزای مخارج مصرفی بخش خصوصیرا در مدلمان می‌توان مشاهده نمود.

اجزای تشکیل دهنده مصرف بخش خصوصی
با توجه به تخمین پارامترهای این معادله که در جدول (۵-۱) نشان داده شده است، مشاهده می‌گردد که ضرایب c2 و c3 مثبت هستند که بیان‌گر رابطه مستقیم مصرف با تولید ناخالص داخلی و مصرف دوره‌ی پیش است. همانطور که ملاحظه می‌شود مدلمان فرضیه درآمد کینز و فرضیه‌ی درآمد دائمی فریدمن را به طور تقریبی تصدیق می‌کند.
تخمین اولیه پارامترهای معادله مخارج مصرفی بخش خصوصی

مخارج مصرفی بخش دولتی

برای تعیین مخارج مصرفی دولت به نظر می‌رسد که همانند مصرف بخش خصوصی، درآمد مهم‌ترین عامل تعیین کننده باشد. معمولا بر اساس درآمدها، هزینه‌ها تعیین می‌شوند. برای تفکیک اثر اجزای مختلف درآمدهای دولت، دو متغیر درآمدی در مدل منظور شده است که عبارتند از:

 

    • درآمدهای حاصل از فروش نفت و گاز.

 

    • درآمدهای مالیاتی.

 

مخارج دولت به دلیل تعهدهای دولت در ارائه برخی از خدمات از ثبات قابل قبولی برخوردار است که این را با وارد کردن مقدار با وقفه مخارج دولت به عنوان متغیر توضیحی در الگو می‌توان منظور کرد. بدین ترتیب شکل کلی تابع مصرف دولتی بدین صورت ارائه گردیده است:
RCGt=c4+c5RCGt-1+c6ROILRt+c7RTAXt (۳)
که در آن ROILR درآمدهای نفت و گاز به قیمت ثابت و همچنین RTAX کل مالیات به قیمت ثابت است.
با توجه به رابطه (۳) و نمودار(۵-٧) نحوه ارتباط اجزای مخارج مصرفی بخش دولتی را در مدلمان می‌توان مشاهده نمود.

اجزای تشکیل دهنده مصرف بخش دولتی
با توجه به تخمین پارامترهای این معادله که در جدول (۵-۲) نشان داده شده است، مشاهده می‌گردد که ضرایب c5الیc7 مثبت هستند که بیان‌گر رابطه مستقیم مصرف بخش دولتی با مصرف دوره قبل آن، درآمدهای نفتی و مالیاتی است.
تخمین پارامترهای معادله مخارج مصرفی دولت

کل سرمایه‌گذاری

یکی دیگر از اجزای هزینه ملی، سرمایه‌گذاری است. بی‌شک بدون رشد سرمایه‌گذاری، تولید و اشتغال در کشور نمی‌تواند به صورت پایدار رشد کند. محدودیت منابع و مسئله کم‌یابی یکی از عمده‌ترین مسائلی است که غالب کشورهای در حال توسعه با آن دست به گریبان هستند و اتخاذ تصمیم در مورد نحوه‌ی تخصیص منابع کم‌یاب بین کالاهای مصرفی و سرمایه‌ای از جمله تصمیم گیری‌ها است که اثر مستقیم بر رشد و توسعه‌ی اقتصادی کشور دارد. به هر حال تصمیم برای سرمایه‌گذاری در یک نظام اقتصادی، موضوعی پیچیده است و مطالعات نظری و آماری نیز پیچیدگی آن را تایید می‌کند. با عنایت به اهمیت سرمایه‌گذاری در اقتصاد و تاثیر آن روی متغیرهای کلان اقتصادی از جمله تولید و اشتغال، جای تعجب نیست که سیاست‌گذاران اقتصادی علاقه فراوانی به تبیین رفتار سرمایه‌گذاری داشته باشند و به شناسایی عوامل موثر بر آن همت گمارند.
سرمایه‌گذاری در مدل ما به دو بخش عمده سرمایه‌گذاری در بخش انرژی KET وسرمایه‌گذاری معمولی RI در اقتصاد تقسیم شده است.
TIt= RIt + KETt (۴)

کل سرمایه‌گذاری در اقتصاد

کل سرمایه‌گذاری بخش انرژی
موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...