مجموع شناورهای گشتی نیروی دریایی امارات در سال ۲۰۱۳ : ۱۰۱ فروند

فصل سوم
ساختار و سازمان نیروهای مسلح کویت
مقدمه
کشور کویت در جنوب غربی آسیا قرار گرفته و با مساحت ۱۷۸۱۸ کیلومتر مربع ، صدوپنجاه و هشتمین کشور دنیا به لحاظ مساحت می باشد . این کشور در نوار حاشیه ای خلیج فارس و بین دو کشور عراق و عربستان سعودی قرار گرفته و پایتخت آن شهر کویت می باشد .
برابر برآورد بعمل آمده ، کویت در سال ۲۰۱۴ میلادی دارای ۷۱۱/ ۷۴۲/۲ نفر جمعیت بوده که از این تعداد حدود ۳۵۴/۲۹۱/۱ نفر افراد غیربومی و مهاجر می باشند . در بررسی ترکیب جمعیتی کویت مشخص گردیده ۴۵ درصد جمعیت این کشور کویتی ، ۳۵ درصد اعراب سایر کشورها ، نه درصد اتباع کشورهای آسیای جنوب شرقی ، چهار درصد ایرانی و هفت درصد نیز از اتباع سایر کشورهای جهان می باشند که در این کشور اقامت نموده اند .
کویت در ۱۹ ژوئیه ۱۹۶۱ از استعمار انگلستان خارج و بعنوان یک کشور مستقل مورد شناسایی سازمان ملل قرارگرفت. سازمان سیاسی کویت دارای یک ساختار ترکیبی از قوانین انگلستان ، قانون مدنی فرانسه و شریعت اسلام است که منجر به ایجاد دموکراسی حداقلی در این کشور گردیده ولیکن همانند سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس دارای حکومت پادشاهی بوده و پادشاه ، نخست وزیر این کشور را انتخاب می نماید و وزرا نیز توسط نخست وزیر منصوب و به تصویب پادشاه می رسند .
از ژانویه سال ۲۰۰۶ تا کنون « امیر صباح الاحمد الجابر آل صباح » بعنوان امیر کویت منصوب شده و آخرین کابینه این کشور نیز در سال ۲۰۱۲ تشکیل شده است .
اقتصاد کویت نیز همانند اکثر کشورهای حوزه خلیج فارس ، یک اقتصاد نفت محور است و دولت نقش بسیار مهمی در کنترل فعالیت های اقتصادی دارد . کویت با برخورداری از حدود ۱۰۱ میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت خام ، ششمین کشور دارنده نفت خام در جهان می باشد و حدوداً شش درصد کل ذخایر اثبات شده نفت جهان را دارا می باشد و ۹۵ درصد درآمدهای بودجه ای ، ۵۰ درصد تولید ناخالص ملی و ۹۵ درصد درآمدهای صادراتی این کشور از محل فروش نفت حاصل می گردد . کویت با توجه به درآمد بالا و وسعت و جمعیت کم ، جزء کشورهای ثروتمند دنیا محسوب می گردد . تولید ناخالص داخلی ( GDP ) کویت در سال ۲۰۱۳ میلادی برابر با ۸/۱۶۵ میلیارد دلار بوده که حدود ۳/۲ درصد رشد را نشان می دهد . درآمد سرانه این کشور در سال ۲۰۱۳ برابر با ۱۰۰/۴۲ دلار و نرخ تورم نیز حدود ۸/۲ درصد بوده و میزان بیکاری ۴/۳ درصد اعلام شده است ، لذا کویت به لحاظ اقتصادی جزء کشورهای ثروتمند جهان محسوب می گردد .
کویت از جمله کشورهای کوچک خلیج فارس است که با کشورهای عربستان (۲۲۲ کیلومتر) ، عراق
(۲۴۰ کیلومتر ) و جمهوری اسلامی ایران دارای مرز مشترک می باشد و به لحاظ موقعیت استراتژیکی از جمله آسیب پذیرترین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس محسوب گردیده و اگرچه در زمان جنگ تحمیلی عراق با جمهوری اسلامی ایران از کمک های همه جانبه به عراق دریغ نورزید ولیکن در سال ۱۹۹۰ مورد تجاوز و اشغال عراق قرار گرفت .
کشور کویت علی رغم وسعت کم از میدان های نفتی قابل توجهی برخوردار است و بر اساس گزارش سالیانه ۲۰۱۴ شرکت BP ، کویت در سال ۲۰۱۳ دارای حدود ۵/۱۰۱ میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت خام بوده است و سومین صادر کننده نفت اوپک محسوب می گردد .
کویت با توجه به موقعیت استراتژیک خود و برخوداری از ذخایر غنی نفت و گاز همواره مورد توجه
قدرت های بزرگ بوده و بویژه پس از سال ۱۹۹۱ ، این کشور نسبت به عقد قراردادهای نظامی با آمریکا و سایر کشورهای غربی اقدام نموده و در حال حاضر با همه اعضاء ثابت شورای امنیت سازمان ملل دارای روابط و قراردادهای نظامی می باشد و از سال ۲۰۰۴ میلادی نیز بعنوان متحد غیرعضو ناتو در آمده است و مقر ناتو در خلیج فارس ، در کویت واقع گردیده است .
با توجه به قراردادهای نظامی کویت با آمریکا ، این کشور از جمله مراکز مهم استقرار نیروهای آمریکایی در منطقه خلیج فارس محسوب می گردد و اولین کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس بوده که آمریکا نسبت به استقرار سامانه دفاع موشکی پیشرفته (THAAD) در آن اقدام نموده است .
کویت با حمایت کشورهای غربی نسبت به توسعه نیروهای مسلح خود اقدام نموده و دارای سه نیروی هوایی ، زمینی و دریایی می باشد .در این فصل بطور ویژه نسبت به بررسی ساختار و سازمان نیروهای مسلح کشور پادشاهی کویت اقدام می گردد .
۳-۱ ساختار فرماندهی نیروهای مسلح کویت
بر اساس قانون اساسی کویت ، نیروهای مسلح این کشور تحت فرماندهی پادشاه بوده و وزارت دفاع نسبت به هماهنگی امور مربوط به نیروهای مسلح از طریق رئیس ستاد ارتش اقدام می نماید (۲۰۱۴-global security)
در کشور کویت وزیر دفاع را از نظر جایگاه حکومتی می توان پس از امیر ، ولیعهد ، نخست وزیر و
وزیر کشور ، نفر پنجم نامید که انتخاب ریاست ستاد ارتش و فرماندهان سه گانه نیروها با پیشنهاد وی و تصویب امیر صورت می پذیرد. وزیر دفاع سمت فرماندهی بر ارتش را نداشته و در سلسله مراتب فرماندهی نیست و تنها به تدارک ارتش و سایر نیروهای نظامی اشتغال دارد اگرچه جایگاه وزیر بدلیل انتصاب به خاندان در نزد امیر بسیار بالاست و سمت های وی در کابینه از چنان جایگاه ویژه ای برخوردار است که عملاً ریاست ستاد و فرماندهان نیروهای سه گانه را تابع خود ساخته است (سیفی ،۱۳۸۶ :ص ۲۱۴)
در حال حاضر وزیر دفاع کویت «شیخ خالد الجراح آل صباح» می باشد .
ساختار سازماندهی فرماندهی نیروهای مسلح کویت بشرح ذیل است (۲۰۱۴،global security)
چارت سازمانی ۶ ساختار سازمانی نیروهای مسلح کویت
همانطور که در چارت سازمانی نیروهای مسلح کویت مشخص می باشد ، گارد ملی این کشور نیز بصورت مستقیم تحت نظر پادشاهی کویت می باشد .
ستاد ارتش کویت وظیفه هماهنگی و مدیریت نیروهای سه گانه این کشور را برعهده دارد . در حال حاضر (۲۰۱۴) رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح کویت «سپهبد محمد خالد الخدر» می باشد که در اکتبر سال ۲۰۱۴ میلادی به این سمت منصوب گردیده است ( ۲۰۱۴ ، Kuwait times)
۳-۲ استعداد نیروهای مسلح کویت
اگرچه کویت در استخدام نیروی جوان خود در شغل های غیرنظامی با مشکل مواجه می باشد ولیکن در بخش نظامی این کشور نیز همانند سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با عدم استقبال جوانان جهت پیوستن به نیروهای نظامی مواجه است . در سال ۲۰۰۱ میلادی پارلمان کویت خدمت سربازی را در این کشور اختیاری نمود ولیکن مجدداً در سال ۲۰۱۳ طرح اجباری شدن خدمت سربازی برای کلیه افراد بین ۱۸ تا ۳۵ ساله مطرح که بر اساس آن مقرر گردید جوانان فاقد تحصیلات دانشگاهی به مدت یک سال و جوانان دارای تحصیلات دانشگاهی به مدت نه ماه در یکی از یگان های ارتش کویت به خدمت سربازی بپردازند که این امر بنوعی حاکی از بحران نیروی انسانی در نیروهای مسلح کویت

می باشد . آمار کل نیروهای مسلح کویت در سال ۲۰۱۳ برابر با ۱۵۵۰۰ نفر می باشد که از این تعداد ۱۱۰۰۰ نفر در نیروی زمینی ، ۲۵۰۰ نفر در نیروی هوایی و ۲۰۰۰ نفر در نیروی دریایی خدمت می نمایند . در جدول ذیل ، روند تغییر استعداد پرسنلی نیروهای مسلح کویت از سال ۲۰۰۳ الی ۲۰۱۳ مورد بررسی قرار گرفته است (۲۰۱۲،gulf mil bal)
جدول ۲۹ استعداد پرسنلی نیروهای میلح کویت از سال ۲۰۰۳ الی ۲۰۱۳

۲۰۰۳

۲۰۰۴

۲۰۰۵

۲۰۰۶

۲۰۰۷

۲۰۰۸

۲۰۰۹

۲۰۱۰

۲۰۱۱

۲۰۱۲

۲۰۱۳

کویت