الل: به فرم های مختلف یک ژن که در مکان مشخصی از یک کروموزوم قرار دارند الل گفته می شود.
HLA: مولکول های MHC انسان را آنتی ژن لوکوسیت انسانی (HLA) می گویند.
دیابت نوع یک : نوعی بیماری خود ایمنی است و در نتیجه تخریب نابجای سلولهای مولد انسولین به وسیله دستگاه ایمنی بدن رخ می دهد.
هاپلوتایپ :گروهی از اللهایی که به صورت یک واحد به ارث می رسند و با یکدیگر پیوستگی نزدیکی دارند .
DR₃ : هاپلوتایپ های شامل DRB₁*0301 را DR₃ می گویند .
DQ₂ : هاپلوتایپ های شامل DQA₁*0501 ، DQB₁*0201را DQ₂ می گویند .
۵- روش شناسی تحقیق:
الف- شرح کامل روش تحقیق بر حسب هدف ، نوع داده‌ها و نحوه اجراء (شامل مواد ، تجهیزات و استانداردهای مورد استفاده در قالب مراحل اجرایی تحقیق به تفکیک):
این مطالعه به روش case control صورت می گیرد. در این تحقیق نمونه مورد استفاده ، نمونه خون محیطی می باشد. در حدود ۵-۲ سی سی خون از ۳۰ کودک زیر ۱۵ سال مبتلا به دیابت نوع یک توسط فوق تخصص غدد کودکان از بیمارستان کودکان تبریز جمع آوری خواهد شد. جهت کنترل ، از ۳۰ کودک سالم که از لحاظ سنی و جنسی با گروه Case مطابقت داشته باشد استفاده خواهد شد. عدم ابتلا این کودکان به دیابت تیپ ۱ توسط آزمایشات اختصاصی توسط فوق تخصص غدد کودکان اثبات خواهد شد. خون محیطی در لوله های حاوی EDTA و دمای ۲۰- نگهداری می شود. مرحله اول استخراج DNA از این نمونه ها به روش Salting out انجام می گیرد.
استخراج DNA
ابتدا گلبولهای قرمز توسط بافر لیز کننده گلبولهای قرمز، لیز شده و گلبولهای سفید رسوب داده می شود. سپس ۳۰۰ میکرو لیتر بافر هضم کننده ۱۰Mm بازتریس ، EDAT 20Mm ، ۴۴/۰ M کلرید سدیم) اضافه و سپس ۲۰ میکرولیترٍ SDS (10%) به تیوب افزوده و بعد ۵ میکرولیتر پروتئینازK 20)میلی گرم در میلی لیتر) به تیوب مربوطه اضافه می کنیم . تیوب مربوط را در دمای ۵۵ درجه به مدت ۲ ساعت یا در دمای ۳۷ درجه سانتیگراد به مدت یک شب قرار داده تا عمل هضم سلولی بخوبی صورت گیرد. ۱۰۰ میکرولیتر محلول NaCl اضافه می کنیم و۱۰ الی۳۰ دقیقه در یخ یا فریزر ۲۰ – قرار می دهیم. سپس سانتریفوژ با سرعت ۱۳۰۰۰ g صورت می گیرد. جهت شستشوی رسوب مقدار اتانول ۱۰۰% به میزان ۵/۰ میلی لیتر اضافه گردیده و با دور ۱۳۰۰۰g در دمای ۴ درجه به مدت ۵ دقیقه سانتریفوژ صورت خواهد گرفت.سپس با اتانول ۷۰% به میزان یک میلی لیتر شتشو خواهد شد و در نهایت نمونه ها در۲۰ – درجه سانتیگراد به منظور بررسی مولکولی نگهداری می شود.
غلظت DNA با بهره گرفتن از اسپکتروفتومتر UV تعیین خواهد شد. سپس از روش PCR(SSP) جهت تعیین اللها استفاده خواهد شد. PCR(SSP) نوعی روش تشخیص مولکولی است که از پرایمر اختصاصی برای یک الل ویژه ( Sequence Specific Primers) جهت تعیین ژنوتایپ استفاده می شود. برای انجام PCR(SSP)از کیت های آماده که تهیه آنها از شرکت Qiagen انجام می گیرد استفاده خواهد شد. مرحله تکثیر در دستگاه PCR (دناتوره شدن DNA در دمای ۹۵ درجه سانتی گراد به مدت ۲۰ ثانیه، بعد چسبیدن پرایمر به DNA الگو در ۶۰ درجه سانتی گراد به مدت ۳۰ ثانیه و پلی مریزه شدن بازهای آلی در ۷۲ درجه سانتی گراد به مدت ۳۰ ثانیه) انجام خواهد شد. بعد از تکثیر حضور یا عدم حضور محصول PCR با انجام الکتروفرز بر روی ژل آگارز مشخص خواهد شد بعد رنگ آمیزی با اتیدیوم بروماید و پس از شستشو ی ژل توسط دستگاه UV Trans illuminator مورد بررسی قرار گرفته و عکسبرداری از ژل به عمل می آید . در نهایت با بهره گرفتن از نرم افزار آماری SPSS ، فراوانی اللهای مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.

تذکر: درخصوص تفکیک مراحل اجرایی تحقیق و توضیح آن، از به کار بردن عناوین کلی نظیر، «گردآوری اطلاعات اولیه»، «تهیه نمونه‌های آزمون»، «انجام آزمایش‌ها» و غیره خودداری شده و لازم است در هر مورد توضیحات کامل در رابطه با منابع و مراکز تهیه داده‌ها و ملزومات، نوع فعالیت، مواد، روش‌ها، استانداردها، تجهیزات و مشخصات هر یک
جامعه آماری، روش نمونه‌گیری و حجم نمونه (در صورت وجود و امکان):
جامعه آماری :۳۰ کودک زیر ۱۵ سال مبتلا به دیابت نوع یک و ۳۰ کودک سالم غیر دیابتی برای کنترل
روش نمونه گیری : خون محیطی
حجم نمونه : ۵-۲ سی سی
ج- روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‌ها:
داده های به دست آمده از مطالعه به وسیله روش های آماری توصیفی (فراوانی – درصد) و با اسنفاده از آزمون کای یا آزمون فیشر بر حسب شرایط و با بهره گرفتن از نرم افزار آماری Spss , 14 مورد بررسی و تحلیل آماری قرار خواهد گرفت . در این مطالعه مقدار p کمتر از۰۵/۰ از لحاظ آماری معنی دار تلقی خواهد گردید.
۶- استفاده از امکانات آزمایشگاهی واحد:
آیا برای انجام تحقیقات نیاز به استفاده از امکانات آزمایشگاهی اهر می‌باشد؟ بلی خیر
در صورت نیاز به امکانات آزمایشگاهی لازم است نوع آزمایشگاه، تجهیزات، مواد و وسایل مورد نیاز در این قسمت مشخص گردد.