کل جهان

۲۴۱۱/۷

۲۷۸۱/۸

۲۹۵۰/۲

۳۱۶۹

۱۰۰%

اندکی صادرات به ترکیه (در سال ۲۰۱۰ معادل ۷/۷ میلیارد مترمکعب) در مقابل واردات از ترکمنستان (در سال ۲۰۱۰ معادل ۵/۶ میلیارد مترمکعب) نیز برای ایران به ثبت رسیده است[۲]. مقایسه بین تولید و مصرف گاز طبیعی در ایران نشان می‌دهد با وجود اینکه ایران دومین کشور دارنده ذخایر گازی جهان است؛ اما در مجموع با صادرات بسیار کم در مقابل مصارف بسیار زیاد، کشوری مصرف کننده محسوب می‌شود.

گاز طبیعی اولیه و ترکیبات آن
گاز طبیعی در مخازن سنگی موجود در قشر زمین، تحت فشار به هر دو صورت همراه با نفت خام یا غیر‌همراه با نفت خام بصورت حل‌شده در هیدروکربن‌های سنگین‌تر یا به تنهایی موجود است. گاز طبیعی از منشأ مشابه با نفت خام تولید شده و از تخریب مواد آلی تجمع یافته در طی میلیون‌ها سال گذشته، تشکیل یافته است. دو مکانیسم عمده باکتریایی و حرارتی، عامل این تخریب می‌باشد[۳]. گاز طبیعی بصورت اولیه عمدتاً از هیدروکربن‌های پارافینی سبک همراه با گازهایی مانند دی اکسید‌کربن، نیتروژن و سولفید‌هیدروژن تشکیل شده است. بخش عمده گاز طبیعی را متان تشکیل می‌دهد و هیدروکربن‎های دیگر به ترتیب عبارت از اتان، پروپان، بوتان، پنتان و هیدروکربن‌های سنگین‌تر می‌باشد[۳].
جدول (۱-۴) ترکیب نمونه گاز طبیعی قبل از پالایش را نشان می‌دهد. گاز طبیعی می‌تواند دربرگیرنده سهم کوچکی از هیدروکربن‌های C₅+ باشد. هنگام جداسازی در پالایشگاه، این برش، یک بنزین سبک است. در گاز طبیعی خام، آلاینده‌های اسیدی مانند مرکاپتان‌ها (R-SH)، کربنیل‌سولفید (COS) و دی‌سولفید‌کربن(CS2) ممکن است در مقادیر جزئی موجود باشند. همچنین جیوه می‌تواند به هر دو صورت فلزی در فاز بخار و یا بصورت یک ترکیب فلزی _ آلی در فاز مایع موجود باشد. غلظت جیوه بسیار پایین است اما جیوه حتی در غلظت‌های بسیار پایین، با توجه به سمی بودن و خواص خورندگی آن (واکنش با آلیاژهای آلومینیوم) می‌تواند مضر باشد[۳].
جدول ۱-۴ نمونه ای از ترکیب گاز طبیعی خام[۳]

نام ماده

فرمول

درصد حجمی

متان

CH₄

> 85

اتان

C₂H₆

۳-۸

پروپان

C₃H₈

۱-۲

بوتان

C₄H₁₀

<1

پنتان

C₅H₁₂

<1

دی‌اکسید کربن

CO₂

۱-۲