دانلود پژوهش های پیشین درباره مقایسه تطبیقی میزان اعتماد مخاطبین نسبت به ۲ ... |
۳) ایجاد محیط مناسب برای برخورد عقاید گوناگون.
۴) فراهم کردن زمینه آموزش مداوم برای بزرگسالان.
۵) کمک به رشد فکری و فرهنگی جامعه.
۶) فراهم کردن سرگرمی های آموزنده.
۷) ایجاد روحیه مشارکت و همکاری با برنامههای توسعه بخش (بدیعی و قندی، ۱۳۷۸، ۴۱۹).
اگرچه امروزه با توسعه و گسترش فناوری و ایجاد یک جامعه اطلاعاتی، کارکرد رسانهها فراتر از موارد مطرح شده از سوی این صاحبنظران ارتباطی است، اما با بررسی وظایف و نقشهای متعدد آن میتوان نتیجه گرفت که وسایل ارتباطی هر کشور، قادرند آیینه ی تمام نمای زندگی سیاسی و اجتماعی آن کشور باشند و به همین جهت استقلال و عدم استقلال و آزادی و محدودیت آن ها در منعکس ساختن خواست ها و آرمان های جمعی و حل مسایل عمومی آثار متفاوت پدید میآورند. بی جهت نیست که «آلفرد سوی[۸]» جامعه شناس و اقتصاد دان معروف فرانسوی وسایل خبری را «کلید دموکراسی» معرفی میکند. به عقیده او (آزادگان اجتماع، افراد آگاه و مطلع هستند و افراد ناآگاه و محروم از اخبار در رقیت به سر میبرند) (معتمد نژاد، ۱۳۷۹، ۱۳)
۲-۱-۳ وظایف رسانه های خبری:
نیازهای روزافزون گروه های وسیع انسانی به استفاده از وسایل ارتباط جمعی برای این وسایل وظایف اجتماعی متعددی پدید آورده است.
یکی از مهمترین وظایف رسانه های خبری، اطلاعرسانی، هوشیارسازی و گسترش دانش و اطلاعات مخاطبان در زمینههایی است که امکان دسترسی و تجربه مستقیم از رویدادها و موضوعهای مختلف برای آنها فراهم نباشد. در بین سازمانها و نهادهای گوناگونی که در جامعه فعالیت میکنند، وظیفه جمعآوری، تدوین و انتقال اطلاعات و تأمین نیازهای مخاطبان در زمینه های مختلف بر عهده رسانههای خبری است. دنیایی که در آن زندگی میکنیم در بسیاری از موارد دور از چشم و ذهن ماست. این دنیا را باید شناخته، تبیین و متصور کرد. آنچه در صحنه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی رخ میدهد، برای همه مردم قابل دسترسی یا تجربه مستقیم نیست. وسایل ارتباط جمعی با ارائه اخبار و اطلاعات گوناگون –آگاهانه یا ناخودآگاه- میکوشند به شکلگیری ذهنیات ما از محیط اطراف کمک کنند.
ارائه اطلاعات درست به منظور دستیابی به واقعیتهای محیط اطراف با وجود عوامل گوناگونی که در فرایند انتقال اطلاعات از رویداد تا خواننده وجود دارد، کار سادهای نیست، عوامل مختلف “درون سازمانی” و “برون سازمانی” بر این فرایند تأثیر متقابل دارند.
در سالهای اخیر، تأکید تازهای بر مفهوم “شکل گیری واقعیتهای اجتماعی” به عنوان یکی از مهمترین آثار اجتماعی پیامهای ارتباطی مورد بررسی پژوهشگران قرار گرفته است. امروز سوال این نیست که وسایل ارتباط جمعی چگونه بر نگرشها، اعتقادات، باورها و رفتارهای مخاطبان تأثیر میگذارند، بلکه سوال این است که رسانه ها چه کمکی به تبیین مخاطبان از محیط اطراف خود میکنند و چگونه میتوانند مشارکت آنان را در برنامههای توسعه جلب کنند. در اینجا فرض بر این است که رسانه ها میتوانند با تأکید و برجستگی انتخابی خود بر ارزشها، هنجارها و رویدادهای گوناگون به شکلگیری ادراکات و ایجاد انگیزه برای مشارکت همگانی کمک کنند. پژوهشگران علوم ارتباطات در پنجاه سال اخیر، به گونه های مختلف رسالت و وظایف ارتباط جمعی را تبیین کردهاند. از نظر این پژوهشگران، ارتباط موفق در صورتی انجام میشود که بین اهداف پیامدهندگان و پیامگیران وجوه مشترکی وجود داشته باشد:
اهداف پیامدهندگان | اهداف پیامگیران |
۱- اطلاع و آگاهی | ۱- آگاهی از تهدیدها و فرصتها، شناخت محیط اطراف، شناخت واقعیتها، دستیابی به تصمیمگیری. |
۲- آموزش | ۲- کسب مهارتها و دانش لازم برای انجام وظیفه در جامعه، یادگیری ارزشها، رفتارها و نقشهای مناسب برای پذیرش در جامعه. |
۳- ترغیب و اقناع | ۳- رسیدن به تصمیمگیری، انطباق ارزشها، رفتار و نقشهای قابل پذیرش در جامعه |
۴- تفریح و سرگرمی | ۴- لذت بردن، استراحت و سرگرمی، گریز از مسائل روز. |
نقش رسانه های خبری را میتوان چنین برشمرد:
۱- تهیه و تنظیم و ارائه خبرها و گزارشهای صحیح درباره وقایع مهم کشور و جهان:
رسانه های خبری باید کوشش کنند تا تصویر جامع و کاملی از آنچه در دنیا میگذرد در اختیار خوانندگان، شنوندگان و بینندگان خود قرار دهند تا آنان بتوانند با داشتن اطلاعات درست تصمیمهای آگاهانهای در زمینه های مختلف زندگی خود بگیرند.
۲- حمایت از حکومت قانون و ناظر بر اجرای درست و دقیق قوانین:
در انجام این وظیفه، رسانه های خبری به عنوان رکن چهارم حکومت باید خادم مردم و ناظر بر کارها و تصمیماتی که در کشور جریان دارد، باشند و از این راه همواره مسئولان و مردم را از جریان امور آگاه کنند.
۳- ایجاد محیط مناسب برای برخورد عقاید گوناگون:
تنها در محیطی که عقیده ها و نظرهای گوناگون بتوانند با یکدیگر مبادله شوند، امکان رشد و توسعه سیاسی و حکومت مردم بر مردم فراهم میشود. وسایل ارتباط جمعی، باید بستر مناسب این محیط را فراهم کنند.
۴- فراهم کردن زمینه آموزش مداوم برای بزرگسالان:
وسایل ارتباط جمعی میتوانند به بزرگسالان که محیط کلاس و مدرسه را ترک کردهاند، اطلاعات جدید در زمینه های علوم و فنون ارائه دهند. برای بسیاری از مردم، رسانه های خبری به عنوان یک منبع اصلی برای تماس با دنیای عقیده ها، نظرها و کشفیات تازه محسوب میشوند. از طریق وسایل ارتباط جمعی است که مردم میتوانند از نوآوریها آگاه شوند.
۵- کمک به رشد فکری و فرهنگی جامعه:
وسایل ارتباط جمعی، به عنوان مکمل مدارس و دانشگاهها، میباید در رشد فکری و معنوی افراد جامعه در شناخت مسائل و موضوعات روز، احیای هویت فرهنگی و ایجاد مسئولیت اجتماعی در مردم نقش ویژهای داشته باشند.
۶- فراهم کردن سرگرمیهای آموزنده:
وظیفه رسانه های ارتباطی در انجام این وظیفه یکسان نیست. در انجام این امر، رسانه های ارتباطی میباید همواره جنبه آموزشی را در نظر داشته باشند و از بدآموزی پرهیز کنند.
۷- ایجاد روحیه مشارکت و همکاری با برنامههای توسعه بخش:
با ارائه گزارشهای تحقیقی و انتقادی، رسانه های خبری باید روحیه مشارکت و همکاری مردم را با برنامههای توسعه ایجاد کنند و آنان را در اجرای برنامههای توسعه سهیم بدانند (بدیعی و قندی، ۱۳۸۲، ۴۱۷-۴۲۰).
۲-۱-۴ خبر چیست؟
خبر بنیادی ترین مفهوم در مباحث مربوط به دروازه بانی در رسانه های خبری و دست مایه کار اصلی دروازه بانان در این رسانه هاست.
دروازه بانان خبر در عرصه کار خود به طور مرتب با خبر سروکار دارند و تصمیم گیری درباره انتخاب، چگونگی پردازش، سیاست گذاری، برجسته سازی و ارائه اخبار، اصلی ترین دغدغه روزانه آنها در رسانه های خبری است.
تاکنون تعاریف متعدد و مختلفی از خبر ارائه شده است:
“کاظم معتمدنژاد” استاد دانشگاه علامه طباطبایی خبر را اعلام و بیان وقایع جالب زندگی اجتماعی و نقل عقاید و افکار عمومی می داند (معتمدنژاد، ۱۳۶۸، ۱۹). “نعیم بدیعی” نیز در جزوه آموزشی روزنامه نگاری خبری، خبر را چنین تعریف کرده: “خبر، گزارشی از رویدادهای واقعی و عینی است که می تواند دارای یک یا چند ارزش خبری باشد، چگونگی و نحوه ارائه این گزارش تحت تأثیر عوامل درون سازمانی و برون سازمانی شکل میگیرد” (بدیعی، ۱۳۶۸، ۱).
یونس شکرخواه، در کتاب خبر چندین تعریف از خبر نقل کرده است که در اینجا به چند مورد آن میپردازیم:
- خبر، مجموعه ای از لغات و عبارات است که وقوع یا انجام کاری را اطلاع می دهد.
فرم در حال بارگذاری ...
[یکشنبه 1400-08-16] [ 06:23:00 ق.ظ ]
|