۵-۱- مقدمه ۱۲۳
۵-۲- خلاصه تحقیق ۱۲۳
نتیجه ­گیری ۱۲۷
۵-۴- بررسی فرضیه تحقیق ۱۳۱
۵-۵- توصیه­ها و پیشنهادات ۱۳۲
منابع
منابع فارسی ۱۳۵
منابع لاتین ۱۳۶
پیوست­ها و ضمایم
پیوست ۱: علایم اختصاری نام کشورها ۱۴۲
پیوست ۲: شاخص قیمت واقعی مسکن در کشورهای منتخب ۱۴۳
پیوست ۳: منابع آماری داده ­های مورد استفاده ۱۴۷
پیوست ۴: خروجی­های کامپیوتری تخمین مدل­ها ۱۴۹
فهرست جداول
جدول ۲-۱- خلاصه مطالعات تجربی انجام شده ۶۴
جدول ۳-۱- تحلیل رشد متغیرها در دو گروه کشورها ۹۳
جدول ۴-۱- توضیح داده ­های آماری ۹۹
جدول ۴-۲- نتایج حاصل از آزمون ریشه واحد بر روی لگاریتم متغیرها ۱۰۱
جدول ۴-۳- نتایج تخمین برای مدل اول ۱۰۴

جدول ۴-۴- نتایج تخمین برای مدل تعدیل اثرات فصلی ۱۱۰
جدول ۴-۵- نتایج تخمین مدل برای کشورهای نفت­خیز ۱۱۳
جدول ۴-۶- نتایج تخمین مدل برای کشورهای فاقد درآمد نفتی ۱۱۵
جدول ۴-۷- نتایج برآورد اثر بحران ۲۰۰۸ بر کشورهای نفت­خیز ۱۱۸
جدول ۴-۸– کشش­ها و اثرات نهایی به تفکیک مدل­ها ۱۱۹
جدول پیوست ۱: علایم اختصاری نام کشورها ۱۴۲
جدول پیوست (۳-۱): منابع آماری داده ­های قیمت مسکن مورد استفاده ۱۴۳
جدول پیوست (۳-۲): منابع آماری سایر داده ­ها ۱۴۷
فهرست نمودارها
نمودار۲-۱- واحدهای تولید­شده مسکن درکوتاه­مدت ۱۸
نمودار ۲-۲- واحدهای تولید­شده مسکن در بلند­مدت ۱۸
نمودار۲-۳- مکانیزم افزایش قیمت ۱۹
نمودار ۲-۴- اثر کوتاه­مدت و بلندمدت شوک نقدینگی به کالای با کشش قیمتی ( سمت چپ ) و کالای بدون ­کشش قیمتی ( سمت راست ) ۲۳
نمودار۲-۵- رابطه بین پول و مسکن ۳۰
نمودار۲-۶- اثر افزایش نقدینگی بر بخش مسکن ۳۲
نمودار ۳-۱- قیمت واقعی مسکن در کشورهای منتخب ۸۱
نمودار ۳-۲- حجم نقدینگی واقعی در کشورهای منتخب ۸۳
نمودار ۳-۳- قیمت واقعی مسکن در ایران ۸۴
نمودار ۳-۴- رشد قیمت مسکن در ایران ۸۶
نمودار ۳-۵- نرخ رشد نقدینگی در ایران ۸۸
نمودار ۳-۶- نرخ رشد قیمت مسکن در کشورهای منتخب طی دوره (۲۰۰۹-۱۹۸۰) ۸۹
نمودار۳-۷- نرخ رشد نقدینگی در کشورهای منتخب طی دوره (۲۰۰۹-۱۹۸۰) ۹۱
نمودار۳-۸- رشد متغیرهای موجود در مدل ۹۶
نمودار پیوست ۲: شاخص قیمت واقعی مسکن در کشورهای منتخب ۱۴۳
فصل اول
کلیات تحقیق

۱-۱-مقدمه

اهمیت روزافزون بازار دارایی­ ها، بررسی مداوم این بازار را ضروری می­سازد. نوسانات متغیرهای اقتصادی در بخش­های مختلف و به ویژه نوسان بازار دارایی­ ها، پدیده متداول در اغلب کشورها به شمار می­رود، به ­طوری­که اقتصاد گاهی به اوج و زمانی به نقطه حضیض می­رسد. یکی از اجزای مهم سیستم مالی، بازار مسکن است.در سال­های اخیر بازار مسکن همواره با نوسانات سوداگرانه مواجه بوده است. بطوریکه در یک دوره افزایش قابل ملاحظه در قیمت مسکن به وجود آمده و در دوره دیگر کاهش و یا ثبات نسبتاً گسترده و فراگیر بر قیمت مسکن حاکم می­ شود که به تبع آن تحولات قابل ملاحظه­ای در بخش مسکن و کل اقتصاد پدیدار می­ شود. هم اکنون در ایران نیز مسکن یکی از مشکلات حاد جامعه چه از نظر اقتصادی و چه از نظر اجتماعی است و در چند سال گذشته یکی از پرنوسان­ترین بخش­های اقتصادی بوده است.
مسکن به عنوان یکی از نیازهای اساسی بشر، نقش بسیار مهمی در کیفیت زندگی و شاخص­ های رفاهی جامعه دارد. تأمین مسکن مناسب، جزء اهداف و دغدغه­ های اصلی خانوارها بوده و همواره تلاش زیادی برای دست­یابی به مسکن از سوی آنها صورت می­گیرد. مطالعات آماری انجام شده، بیانگر سهم بالای هزینه­ های مسکن در بودجه­ی خانوار است. بنابراین نوسانات قیمت این کالا، شامل قیمت مسکن و اجاره ­بهاء، تأثیرات مهمی بر جنبه­ های اقتصادی زندگی در جوامع مختلف به جای می­ گذارد. در مطالعه­ ای که چتی و زیدل (۲۰۰۴)^[۱] انجام داده­اند بیشترین سهم از درآمد خانوارهای آمریکایی (حدود۲۰%) به هزینه­ های مسکن اختصاص یافته است. این رقم در سال ۱۳۸۶ برای خانوارهای شهری ایران حدود ۳۶% محاسبه شده است.
در بعد اقتصاد کلان نیز، مسکن دارای اهمیت ویژه­ای است. نوسانات قیمت مسکن می ­تواند اثرات قابل توجهی بر اقتصاد به جا گذارد. کرین وود و هرکویتز (۱۹۹۱)^[۲] در تحقیق خود دریافتند که ارزش کل سرمایه دارایی­ های مسکونی بیش از سرمایه تجاری بوده و به طور معمول، ارزش سرمایه ­گذاری صورت گرفته در گروه اول بیش از گروه دوم است. بنابراین تلقی مسکن به عنوان یک کالای مصرفی عادی، بسیار ساده­انگارانه خواهد بود. تغییرات قیمت مسکن، ثروت خانوارها را به شدت تحت تأثیر قرار داده و از کانال اثرات ثروت، مصرف خانوارها را دستخوش تغییر قرار می­دهد.
در عمل ارتباط نزدیکی بین بازار مسکن و چرخه­های اقتصاد کلان وجود دارد. دیویس و هیت- کوت (۲۰۰۵)^[۳] در یافتند که سرمایه ­گذاری در بخش مسکن، منجر به پدیدار شدن چرخه­های تجاری می­ شود؛ در حالی که سرمایه ­گذاری در سایر بخش­ها دنباله­ رو چرخه­های تجاری است.
تأثیر دیگر مسکن بر اقتصاد کلان، از مسیر وثیقه­های نزد بانک­ها و موسسات مالی انتقال می­یابد. وجود رابطه معنی­دار بین ارزش وثیقه­ها و فعّالیت اقتصادی در تعدادی از مطالعات تجربی موردی به اثبات رسیده است. بلک (۱۹۹۶)^[۴] در مطالعه­ خود پی برد که ۱۰ درصد افزایش در خالص دارائی­های مسکونی سبب افزایش پنج درصدی کسب و کارهای جدید می­ شود. با افزایش قیمت مسکن، افراد وثیقه­های ملکی ارزشمندتری را برای ارائه به بانک­ها در اختیار خواهند داشت. دریافت وام بیشتر، امکان راه ­اندازی کسب و کارهای بیشتر و بزرگ­تری را برای آنها فراهم خواهد ساخت.
دیویس و هیت- کوت با بهره گرفتن از داده ­های ملی ایالات متحده، معنی­داری تأثیر قیمت دارائی­های مسکونی بر تولید حقیقی را به اثبات رساندند. کن (۲۰۰۴)^[۵] نیز به نتیجه مشابهی دست یافت (قدوسی، نیلی و کشاورز، ۱۳۸۸).
جنبه­ دیگر اهمیت مسکن، جذابیّت آن برای سرمایه ­گذاری است. قیمت مسکن در سال­های اخیر با وجود نرخ بهره پایین، نقدینگی زیاد و رشد اقتصادی ثابت افزایش چشمگیری داشته است. نه تنها قیمت­ها در شرایط واقعی به سرعت افزایش یافته­اند، بلکه نسبت قیمت به درآمد و اجاره نیز افزایش یافته است. اقتصادهای صنعتی افزایش و کاهش­های معنی­داری را طی ۳۵ سال گذشته تجربه کرده ­اند. همانند قیمت دیگر دارائی­ها، قیمت­ مسکن نیز از نرخ بهره تأثیر می­پذیرد و در بعضی کشورها بازار مسکن کانال مهم انتقال سیاست پولی است. نوسان قیمت مسکن می ­تواند اثرات مهمی بر فعالیت­های اقتصادی و تورم داشته باشد. در کشورهایی که قیمت مسکن در آنها بسیار بالاست، بانک­های مرکزی با چالش­های فشار تورم مواجهند و همزمان به دنبال به حداقل رساندن این افزایش هستند. همچنین کاهش عمده در قیمت مسکن اغلب با رکود اقتصادی همراه است و گاهی در پیدایش رکود مالی نقش دارد (آهیرن و دیگران، ۲۰۰۵).^[۶]

استفاده از افزونگی TMR : یک روش به منظور برطرف کردن خطای ماژول سنسور Body Node، استفاده از روش افزونگی TMR است. به عبارتی یک راه­حل برای نائل شدن به تحمل­پذیری خطای ماژول سنسور، استفاده از سنسورهای افزونه می­باشد. بگونه­ای که هر Body Node طوری پیاده­سازی می­ شود که شامل چند ماژول سنسور ­باشد. شکل ۳-۱۰ نشان می­دهد که در روش افزونگی TMR، تعداد سنسورها سه عدد است. در افزونگی TMR، روش کار بدین صورت است که هر سه ماژول سنسور در درون یک Body Node جاسازی می­شوند و همزمان با هم کار می­ کنند بطوریکه هر سه ماژول یک فعالیت مشابه را انجام می­ دهند. در نگاه اول این ایده عالی به نظر می­رسد، بطوریکه حتی با این ایده می­توان بسیاری از عملیات از قبیل بررسی کیفیت داده ­ها و کشف خطا را انجام داد.

شکل ۳-۱۰: افزونگی TMR برای ماژول سنسور در Body Node­ها
در واقع در این رویکرد سه ماژول سنسور در درون یک پوسته واحد قرار داده شده ­اند. این کار در برخی از موارد باعث بزرگتر شدن حجم Body Nodeمی­شود. اما لزوماً همیشه حجم زیاد نمی­ شود زیرا بعضی از سنسورها مانند mpu-9150 بسیار کوچک و کم مصرف هستند. از طرفی در روش ذکر شده هر سه ماژول سنسور همزمان با هم فعالند و از یک باتری مشترک استفاده می­ کنند که این امر سبب افزایش مصرف انرژی می­ شود. به بیانی، درست است که زیان­های افزونگی بخاطر منفعتش نادیده گرفته شدند اما ایده­ فوق در دراز مدت می ­تواند منجر به وقوع خطای پایدار شود. چونکه سه عدد ماژول سنسور از یک منبع تغذیه مشترک استفاده می­ کنند، که این امر سبب تخلیه­ی سریعتر باتری و کاهش طول عمر Body Node می­ شود.
به عنوان یک نتیجه ­گیری کلی، در صورت استفاده از روش TMR، ممکن است که مصرف توان و حجم Body Node افزایش یابد. اما باید خاطرنشان کرد که روش TMR از نظر قابلیت اطمینان عالی است، همچنین پیاده­سازی این روش بسیار ساده است. باید خاطرنشان کرد که روش فوق در مواقعی که مصرف توان و حجم مدنظر نباشد، عالی جواب می­دهد.
استفاده از روش افزونگیStandby :برای رفع مشکل مصرف توان روش TMR، می­توان از روش standby استفاده کرد. در این روش هر Body Node تنها یک ماژول سنسور فعال دارد. بدین صورت که اگر هر Body Node، n ماژول سنسور داشته باشد، در هر زمان یکی از آنها فعال و بقیه در حالت standby قرار می­گیرند. لازم به ذکر است که ماژول­ها در حالت standby، انرژی بسیار کمی را مصرف می­ کنند، یعنی روش standby مشکل توان را ندارد. اما در روش standby به منظور تغییر حالت سنسور معیوب از حالت فعال به حالت standby و همچنین تغییر حالت سنسور افزونه از حالت standby به حالت فعال، نیاز به تشخیص خطا داریم. که این تشخیص خطا توسط واحد MCU انجام می­گیرد. به عنوان مثال این واحد می ­تواند با بهره گرفتن از حد آستانه، خطا و خرابی را تشخیص دهد. این کار پیچیدگی نرم­افزاری را افزایش می­دهد که در برخی از شرایط قابل چشم پوشی است.شکل ۳-۱۱، افزونگی standby را برایماژولسنسوردرBody Nodeها نشان می­دهد.

شکل ۳-۱۱: افزونگی standbyبرای ماژول سنسور در Body Node­ها

پس از تصرف ایران بدست اعراب مسلمانان ، تحول چشمگیری را در تقسیمات کشوری مشاهده نمی کنیم، بدین دلیل که در این محدوده زمانی در ایران حکومت های محلی بر سر کار آمده بودند . اشاراتی بر چگونگی تقسیمات کشوری در این دوره را تنها در آثار جغرافی نویسانی ، مانند مقدسی، ابن حوقل و… مشاهده می نمائیم ، آنها تقسیماتی از قبیل ولایت، ناحیه ، خوره(بر اساس شکل اقتصادی)و… را ذکر نموده اند و اذعان می کنند که خود در تالیفاتشان این تقسیمات را در نظر گرفته اند. تقسیم بندی آنها از یکدیگر نیز متفاوت است.^[۱]
پس از دوره چهل ساله حمله مغول، هنگامی که منگو قان به ریاست مغولان رسید هولاکو را به ایران فرستاد و او حکومت ایلخانان را در ایران پایه گذاری نمود و حکامی را بر نواحی مختلف ایران گماشت . همراه با این تحولات تقسیمات کشوری جدیدی نیز شکل گرفت و به احتمال زیاد ایجاد این تقسیمات جدید به علت خرابی های که به وجود آمد و نیازی بود که بهپایه ریزی یک نظام اداری قوی احساس می شد.
بر اساس اطلاعاتی که حمدالله مستوفی در کتاب نزهه القلوب بدست می دهد، ایران در دوره ایلخانان مغول به بیست ایالت تقسیم شده بود که در این بین بلاد عراق عجم و آذربایجان به تومانهای متعددی می شدند(مستوفی،۱۳۳۶،۱۰۳-۵۱). این تومانها از چندین شهر، پاره شهر و دیه هایی تشکیل می شدند که ریاست بر آنها بدست امیر تومان بود.(رشیدالدین فضل الله،۱۳۱۳:ج۱،۳۲۹)گستره تومان ها تا حدی بود که ده هزار نیروی جنگی در آن جای بگیرند،امیر تومان مسئول جمع آوری مالیات و ایجاد نظم درآن تومانها بود.حقوق دیوانی آن بلاد به قبچور و تمغا بود (همان ،ج۲،۱۰۲۴).
در این تحقیق سعی بر این است که به چگونگی شکل گیری این تومان ها و اوضاع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و کار کردهای آنها پرداخته شود.
۱-۲-اهمیت وضرورت تحقیق
چنانچه می دانیم تقسیمات کشوری همواره از ارکان مهم کشورداری بوده است وحکومت ها همواره با توجه به شرایط زمانی و مکانی دست به این تقسیمات وایجاد دگرگونی در آنها زده اند ، طبیعتا افکاری پشت این تقسیمات بوده است که نشان دهنده علل شکل گیری آن می باشد ،هنگامی که مشاهده میکنیم که این شکل تقسیمات برای اولین بار شکل گرفته است ، خود به خود اهمیت پژوهش دو چندان میشود و این ضرورت را پیش می آورد که به بررسی چگونگی این تقسیمات ،کارکردها و نتایجی را که این تقسیمات در پی داشته است، بپردازیم. دیگر اینکه این تقسیمات بر وضعیت مردم که همواره باید جزء مشغله های حکومت باشد تاثیر مثبت یا منفی گذاشته است.

۱-۳- هدف تحقیق
هدف عمده این تحقیق روشن ساختن قسمتی از تاریخ ایران و پی بردن به اوضاع سیاسی ، اجتماعی واقتصادی تومان ها است .هدف فرعی پرداختن به علل شکل گیری این تومانها و بررسی این فرضیات است که؛ آیا این تقسیمات بر اثر اوضاع خاص داخلی شکل گرفته اند و حکومت ناگزیر به دست زدن اینگونه اقدامات شده است و یا در پشت این تقسیمات سیاستهایی وجود داشته است . همچنین بررسی این پرسش که این تقسیمات چه تاثیری بر اوضاع داخلی گذاشته است؟
۱-۴- پیشینه تحقیق
تا کنون کار مستقلی در این زمینه صورت نگرفته است و تنها اطلاعات موجود اشاراتی است که در لابلای کتب و مقالات مغول شناسان شده است، از قبیل :
تاریخ مغول در ایران،نوشته برتلد اشپولر،(۱۳۵۱).ترجمه محمود میر افتاب .تهران:بنگاه ترجمه ونشر کتاب
تارخ مغول ،عباس اقبال آشتیانی،(۱۳۸۴).تهران:امیر کبیر
تاریخ اجتماعی ،اقتصادی ایران در دوره مغول، ایلی پاولویچ پطروشفسکی، ترجمه یعقوب آژند،(۱۳۶۶).تهران :اطلاعات.
نظام اجتماعی مغول نوشته ولادیمیر تسف، تر جمه شیرین بیانی ،(۱۳۶۵).تهران:بنگاه ترجمه ونشر کتاب
کتاب دین و دولت در ایران عهد مغول نوشته شیرین بیانی ،(۱۳۶۷).تهران:مرکز نشر دانشگاهی
ایران در برخورد با مغول ،شیرین بیانی ،(۱۳۵۳).تهران:طهوری
بعضی تحقیقات عمومی دیگر مثل: نظام حکومت در ایران دوران اسلامی نوشته غلام رضا ورهرام،(۱۳۶۸).تهران:وزارت فرهنگ وآموزش عالی وموسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. به آن شده است
۱-۵- سوالات تحقیق
پرسش اصلی
روند شکل گیری تومانها در دوره مغول چگونه بوده است؟
سوالات فرعی
تومان ها در دوره مغول چه کارکرد های داشته اند؟
نتایج پدید آمدن تومانها برای دولت ایلخانان چه بوده است؟
۱-۶-فرضیه تحقیق
فرضیه اصلی
مغولان به بعد سیاسی تومانها ، بعنوان شکلی خاص از مدیریت نظامی،اداری واقتصادی توجه داشتند.
فرضیات فرعی
مغولان تومان ها را برای اداره کشور و تامین ارتش بوجود آوردند و در این امر از سنتهای چینی و مغولی بهره گرفته اند.
پدید آمدن تومانها تاثیرات مثبتی بر بهبود شیوه اداره مملکت برای دولت ایلخانان داشت.
۱-۷- تعاریف مفهومی
تومان: تومان در لغت به معنی ده هزار است که برای شمارش لشکر ، شمارش پول و گاهی برای شمارش مال ، بالش ، حقوق دیوانی ، خراج ممالک و همچنین به منظور ایجاد تقسیمات کشوری بکار می رفت .
۱-۸-روش تحقیق
با توجه به ماهیت موضوع، روش تحقیق در این پژوهش توصیفی وتحلیلی خواهد بود یعنی محقق در ابتدا می کوشد موضوع مورد بحث را توضیح وتشریح نماید؛ سپس تحلیل های را نیز در خلال آن انجام دهد . همچنین روش گرد آوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه ای و اسنادی می باشد .
۱-۹- بررسی منابع
۱-۹-۱-منابع جغرافیایی
نزهه القلوب : نویسنده این کتاب حمدالله مستوفی است. وی از تبارخاندان قدیم مستوفیان قزوین بود که چنانکه بیان شده سلسله نسب آنان به حر بن یزید ریاحی می رسید ؛ این خاندان از قرن پنجم هجری مقام ریاست خزانه داری ولایت قزوین را به صورت موروثی دردست داشتند ؛ پدر حمدالله وخود او نیز ، با همین عنوان مستوفی در دستگاه ایلخانان مشغول به کار بودند . حمدالله مستوفی کتاب نزهه القلوب را در سال ۷۴۰ﻫ تالیف نمود . این کتاب شامل یک مقدمه ، سه مقاله و یک خاتمه است . او در این کتاب مانند معاصران خود اکتفا به تکرار بیانات جغرافیدانان پیشین خود ننموده است، بلکه دگرگونیهای را که از زمان مورخین پیشین به بعد روی داده را ، نیز خاطر نشان می سازد بخش سوم این کتاب مربوط به جغرافیای مفصل ایران و متصرفات ایلخانان است . اطلاعات نویسنده در این کتاب در باب جغرافیایی ایران ، بیشتر مربوط به زمان خود مولف است ومنبع اطلا عات وی بیشتر دفاتر مالیاتی ایلخانان می باشد چنانچه میدانیم مقام حمدالله بعنوان مستوفی در دستگاه ایلخانان دسترسی به این منابع و اسناد را برای او سهل کرده است.
آثارالبلاد : مولف این کتاب زکریای قزوینی می باشد . او در حدود سال ۶۰۰ ﻫ در قزوین به دنیا آمد . در ابتدای جوانی به دمشق رفت و در آنجا به تحصیل علوم ، فنون و ادب پرداخت . طولی نکشید که به فرمان المستعصم بالله خلیفه عباسی به مقام قضای شهرهای واسط و حله منصوب گردید و تا سال ۶۵۶ ﻫ یعنی سال سقوط بغداد به دست هلاکوخان در این مقام ابقا بود ، سر انجام او در سال ۶۸۲ ﻫ در شهر واسط در گذشت. کتاب او از جمله مهمترین کتابهای جغرافیایی به شمار می آید و مشتمل برشرح جغرافیایی و تاریخی مشاهدات مولف می باشد. این کتاب توصیف منظمی است از بلاد مختلفی که معلوم مسلمانان آن دوره بوده است، که به ترتیب حروف الفبا در هفت اقلیم شده ؛ که از اقلیم اول در آن طرف استوا آغاز می شود و به اقلیم هفتم در اقصی ممالک شمالی پایان می یابد .
معجم البلدان : این کتاب اثر یاقوت حموی می باشد . او در سال ۵۷۵ ﻫ در یکی از شهرهای روم به دنیا آمد . درکودکی او به اسارت ترکان سلجوقی درآمد و به بازرگانی عرب ، به نام عسکر بن ای نصر حموی فروخته شد که به همین مناسبت به نام حموی معروف گردید . از آنجا که این بازرگان بی سواد بود ، یاقوت را به دفترداری خود گماشت . بعد از مدتی یاقوت از قید بندگی آزاد شد و برای تامین معاش خود به مسافرت پرداخت و از شهری به شهردیگر می رفت و پیوسته از کتابها نسخه برداری نموده و نسخ خطی را می فروخت . در هنگام حملات چنگیزخان ، او در خوارزم اقامت داشت که با وقوع این پیشامد از آنجا فرار کرده ، به حلب گریخت. یاقوت در سال ۶۲۶ﻫ در این شهر در گذشت .هنگامی که او درحلب بود ، با وزیر امیر آنجا یعنی قاضی اکرم جمال الدین ابو الحسن علی قفطی مورخ معروف آشنا شد و شاهکار خود کتاب معجم البلدان را که مقدمات تالیفش را در مرو فراهم نموده بود ، بر اثر مساعدت آن وزیر دانش دوست به پایان رساند . این کتاب به خاطر اطلاعات جغرافیای که بدست میدهد بسیار با ارزش است .
تقویم البلدان : نویسنده این کتاب ابوالفداء است. او در بین سالهای ۷۳۲-۶۷۲ﻫ می زیست . ابوالفداء در دمشق به دنیا آمد. او دردوران جوانی در جنگ های صلیبی شرکت کرد و مدت ۱۲سال در خدمت ملک ناصر از ممالیک مصر بسر برد . در سال ۷۱۰ ﻫ به فرمان ملک ناصر الدین قلاون به حکومت حمات منصوب شد و درسال ۷۲۰ هجری به الملک الموید ملقب گردید او علاوه بر مشاغل سیاسی ایام فراغت خود را به مطالعه می گذرانید و در فقه و لغت و ادب سرآمد بود . کتاب او مشتمل بر یک مقدمه و بیست و هشت فصل می باشد که هر قسمت از شرح ایالتی از ایران ،مانند: خوزستان ، فارس ، کرمان ، سجستان ، طبرستان ، مازندران ، قومس ، خراسان و آذربایجان اختصاص دارد. ابوالفداء پس از توصیف هر ناحیه ، جدولی نیز حاوی مختصات جغرافیای شهر ها ،ترتیب داده است .
۱-۹-۲-منابع عمومی
تاریخ گزیده : مولف این اثر ارزشمند این حمدالله مستوفی می باشد .تاریخ گزیده خلاصه ای از تاریخ عمومی عالم و مشتمل بریک مقدمه و شش باب است . هر چند که به نظر می رسد این کتاب منتخبی از جامع التواریخ است؛ اما آشکار است مولف در برخی جاها خود دست به قلم برده و نکاتی را به مطالب قبلی اضافه نموده است. همچنین او در این کتاب اطلاعات جالبی از قزوین وشعرای عراق عجم بدست می دهد .
۱-۹-۳- منابع دوره مغول
تاریخ جهانگشای : این کتاب تالیف عطامک جوینی است ، که محمد بن عبدالوهاب قزوینی آنرا تصحیح کرده است .جوینی از جمله بزرگترین مورخان ونویسندگان سده هفتم هجری است وی از خاندان بزرگ صاحب دیوان جوینی است که در قرن پنجم وششم همواره متصدی مشاغل بزرگ بوده اند .تاریخ جهان گشا در سه مجلد در شرح ظهور چنگیز خان و احوال و فتوخات او و در تاریخ خوارزمشاهیان و حکام مغولی ایران و فتح قلاع اسماعیلیه و جانشینان حسن صباح تالیف شده است .
جامع التواریخ : این کتاب ارزشمند ، اثر رشید الدین فضل الله می باشد . او در بین سالهای ۶۴۵-۷۱۸ ﻫ می زیسته است رشیدالدین در همدان به دنیا آمد، در ایام جوانی در همانجا به تحصیل علوم مختلفه پرداختا اینکه به عنوان طبیب وارد دستگاه ابا قاخان ایلخان مغول گردید .ارغون خان وگیخاتو در دوران سلطنت خود ، او را مورد لطف قرار دادند؛ غازان خان پس از کشتن صدر جهان وی را به اتفاق خواجه سعدالدین محمد آوجی ،در امر وزارت شرکت داد . الجایتو نیز پس از قتل سعدالدین با وجود اعتماد بسیاری که نسبت به رشید الدین داشت ، وی را با خواجه تاج الدین علیشاه در امر وزارت شریک نمود . رشیدالدین با توجه به حمایتهای ایلخانان و موقعیت مناسبی که در دستگاه آنان بدست آورد، املاک و دارایی های زیادی نیزکسب نمود. او در زمان ابوسعید بر اثر تحریکات در باریان ناگزیر به کناره گیری از خدمت شد ،اما مخالفین باز هم بی کار ننشسته و همچنان به دسیسه چینی پرداختند ، تا اینکه وی را به اتهام مسموم نمودن الجایتو محکوم به اعدام کردند.
غازان که علاقه بسیاری به دانستن رویدادهای تاریخی داشت ، رشیدالدین را مامور تالیف کتابی در باب تاریخ مغولان کرد کرد.رشیدالدین پس از مطالعه اسناد مغولی و مذاکره با مطلعین تاتار، اساس کتاب خود را بنا نهاد پس از مرگ غازان، الجایتو نیز او راتشویق به ادامه کار و اتمام نوشتن این تاریخ نمود تا اینکه او تالیف خود در باب مغولان را با نام جامع التواریخ به پایان برد . این کتاب اطلاعات ارزنده ای از تاریخ ایران دوره مغولان وآداب رسوم و… مغولان و همچنین اطلاعاتی در باره ترکان بدست می دهد .
تاریخ وصاف : این کتاب اثر وصاف الحضره شیرازی است است. نام اصلی این کتاب تجزیه الامصاروتزجیه الاعصار است که بنا به نام مولف به تاریخ وصاف مشهور شده است. وصاف در سال ۶۶۳ﻫ در شیراز به دنیا آمد و در همانجا به تحصیل علم پرداخت ، پس از مدتی توانست از نزدیکان خواجه صدر الدین احمد خالد زنجانی نایب امیر طغاجار حاکم فارس گردد .او توانست به وسیله رشیدالدین به دربار غازان والجایتو راه یابد و کتاب خود را در آن دوران بتالیف نمایید .این کتاب هرچند نثری دشوار و متکلف دارد، اما اطلاعات سودمندی از ایران دوره مغول به ویژه اوضاع شیراز در این برهه زمانی بدست می دهد .
مجمع الانساب : مولف این اثر شبانکاره ای است .اودر سال ۶۷۹ ﻫ در ولایت شبانکاره فارس به دنیا آمد و در سال ۷۳۳ﻫ شروع به تالیف مجمع الانساب نمود و آنرا در سال ۷۳۶ﻫ به پایان رسانید. شبانکاره ای تالیف خود را به منظور تقدیم به سلطان ابوسعید ، در اختیار خواجه غیاث الدین قرار داد.لیکن پیش از اینکه غیاث الدین موفق به انجام این کار شود ، ابوسعید در گذشت و دیری نگذشت که غیاث الدین نیز در همان سال وفات یافت و کتاب مجمع النساب نیز در غارت ربع رشیدی از میان رفت . این پیشامد ناگوار سبب شد شبانکاره دست به تالیف دوباره آن بزند.این کتاب به منظور بررسی تاریخ ایلخانان مغول به ویژه وقایع زمان آخرین ایلخان مغول «ابوسعید» و همچنین حکومت های نیمه مستقل در این برهه زمانی از ارزش بسیاری برخوردار است .
فصل دوم
پیشینه تقسیمات کشوری در ایران تا دوره مغول
مقدمه
موقعیت جغرافیایی ایران و قرارگرفتن این کشور در آسیای جنوب غربی به نحو بارزی در وضع سیاسی و نوسانات مرزهای سیاسی آن موثر بوده است .آسیای جنوب غربی منطقه ای حایل میان سه قاره آسیا، اروپا و افریقا می باشد ،که ایران نیز در این قسمت قرار گرفته و به شدت از حوادث این سه قاره متاثر بوده است و به خاطر دارا بودن همین موقعیت سوق الجیشی خاص ، هموراه شاهد هجوم بیگانگان از بیرون مرزهای خود بوده است. هر چند در این رابطه وضعیت و تعاملات سیاسی نیز در وقوع این هجوم ها نقش داشته ، اما پیداست که موقعیت خاص جغرافیایی آ ن نقش چشمگیرتری بازی می کند . نمونه های این تهاجمات ،هجوم اسکند مقدونی ، حمله اعراب و مغولان می باشد ،که طی این حملات اقوام گوناگونی وارد ایران شدند .هنگامیکه این دسته های مختلف بر ایران تسلط یافتند، در راستای تسلط و برقراری نفوذ در این مناطق دست به تقسیمات کشوری زدند . ناگفته نماند که پیش از آن نیز حاکمان ایرانی برای کنترل بهتر ایالات این تقسیمات را انجام داده بودند. مرزهای سیاسی ایران در طول تاریخ بنا به علل سیاسی که گاهی برخی از ممالک و اراضی به تصرف ایران در می آمد و یا بالعکس در بعضی از موارد از حیطه تسلط ایران خارج می شد همواره متغیر بوده است ، اگر بخواهیم سیر این تحولات را بررسی نمائیم ، از روی کار آمدن مادها ما شاهد مرزهای سیاسی مشخصی هستیم. در این قسمت نگارنده قصد دارد به نحوی گذارا به تاریخچه وپیشینه تقسیمات کشوری در ایران تا پایان دوره مغولان بپردازد.

شکل ۴-۱. نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه ژانویه ۵۵
شکل ۴-۲. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه فوریه ۵۷
شکل ۴-۳. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه مارس ۵۹
شکل ۴-۴. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه آپریل ۶۱
شکل ۴-۵. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه می ۶۳
شکل ۴-۶. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه ژوئن ۶۵
شکل ۴-۷. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه ژولای ۶۷
شکل ۴-۸. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه اوت ۶۹
شکل ۴-۹. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه سپتامبر ۷۱
شکل ۴-۱۰. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه اکتبر ۷۳
شکل ۴-۱۱. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه نوامبر ۷۵
شکل ۴-۱۲. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین بارش ماه دسامبر ۷۷
شکل ۴-۱۳. نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه ژانویه ۷۹
شکل ۴-۱۴. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه فوریه ۸۱
شکل ۴-۱۵. نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه مارس ۸۳
شکل ۴-۱۶. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه آپریل ۸۵
شکل ۴-۱۷. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه می ۸۷
شکل ۴-۱۸. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه ژوئن ۸۹
شکل ۴-۱۹. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه ژولای ۹۱
شکل ۴-۲۰. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه اوت ۹۳
شکل ۴-۲۱. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه سپتامبر ۹۵
شکل ۴-۲۲. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه اکتبر ۹۷
شکل ۴-۲۳. - نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه نوامبر ۹۹
شکل ۴-۲۴. نمودار نتایج آزمون آماره من – کندال به همراه نوع و زمان تغییر سری های زمانی میانگین دمای سالانه ماه دسامبر ۱۰۱
شکل ۵-۱. - نمودار شش ماهه اول مقایسه مجموع بارش (سال ۱۹۶۲-۲۰۱۱) ۱۰۴
شکل ۵-۲. - نمودار شش ماهه دوم مقایسه مجموع بارش (سال ۱۹۶۲-۲۰۱۱) ۱۰۵
شکل ۵-۳. - نمودار شش ماهه اول مقایسه میانگین دما (سال ۱۹۶۲-۲۰۱۱) ۱۰۷
شکل ۵-۴. - نمودار شش ماهه دوم مقایسه میانگین دما (سال ۱۹۶۲-۲۰۱۱) ۱۰۸
شکل ۵-۵. - نمودار میانگین سالانه درجه حرارت از سال ۱۹۶۲-۲۰۱۱ شهرستان بندرانزلی ۱۰۹
شکل ۵-۶. - نمودار سالانه مجموع بارش (سال ۱۹۶۲-۲۰۱۱) ۱۱۰
چکیده
پارامترهای مختلف اقلیمی نظیر دما، رطوبت و بارندگی در یک محل از عواملی هستند که بر اقلیم آن منطقه تاثیر گذار بوده و شناخت آنها تعیین کننده اقلیم آن منطقه میباشند. تغییرات اقلیمی از مباحث مهم اقلیمی است که در سالهای اخیر افکار پژوهشگران و حتی سران حکومتها و سازمانها را به دلیل اثراتی که بر فعالیتهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و. . . دارا میباشد، به خود مشغول داشته است محدوده مورد مطالعه در این تحقیق ایستگاه همدیدی بندرانزلی، در شمال کشور است. پارامترهای مورد استفاده در این تحقیق بارش و دمای سالانه پنجاه ساله (۱۹۶۲-۲۰۱۱) است که از اداره کل هواشناسی استان گیلان دریافت شده است. نواقص آماری برخی از سریها با بهره گرفتن از روش تفاضل ها و نسبت ها برطرف گردید. به منظور بررسی و شناخت تغییرات سریهای زمانی از آماره t آزمون کندال و روش آماری – گرافیکی من کندال استفاده شد و نوع و زمان تغییر داده ها مشخص گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که تغییرات ماهانه بارش و دما در محدوده مورد مطالعه نشان دهنده تغییرات در این عناصر است. این تغییرات هر دو نوع افزایشی و کاهشی را شامل می شود بنابراین این فرض اثبات می شود و با توجه به اینکه دو نمودار برای هر دو متغیر بارش و دما فقط یک نقطه برخورد دارند بنابراین روند معنی دار وجود دارد. همچنین طی مطالعات صورت گرفته مشخص می گردد که طی سالهای اخیر شاهد افزایش دما در این شهرستان بوده ایم.

کلمات کلیدی : تغییر اقلیم، من کندال، دما و بارش، بندرانزلی
مقدمه
یکی از مباحث مهم بسیاری از محافل علمی جهان اقلیم و تغییر آن به عنوان یک وضعیت برگشت - ناپذیر است که چند دهه اخیر کانون توجه اکثر محققین رشته های علمی است. به هم خوردن اندکی از تعادل اقلیم جهان موجب شده متوسط درجه حرارت کره زمین تمایل به روند افزایش را نشان دهد (IPCC 2001a) به طوریکه، هیأت بین الدول تغییر اقلیم در سال ۲۰۰۱ گزارش داد که اقلیم در حال تغییر و گرمایش جهانی در حال وقوع است (دراکوپ و ویکنا، ۲۰۰۵). این پدیده به علت افزایش غلظت گازهای گلخانهای در اتمسفر میباشد (دتینگر و همکاران، ۲۰۰۴). بسیاری از بلایای طبیعی به طور مستقیم و غیر مستقیم در ارتباط با تغییر اقلیم قابل توجیه هستند. بطوریکه، بر اساس نتایج حاصل از مطالعات تغییر اقلیم در حوضه دریای مدیترانه وجود رابطه بین کاهش دما و بارش و کمبود آب و افزایش خطر آتش سوزی جنگلهای منطقه به اثبات رسیده است (پاینل و همکاران، ۱۹۹۸). به طور کلی دو روش آماری پارامتریک و ناپارامتریک به منظور بررسی وجود یا عدم وجود روند و تحلیل سریهای زمانی و تغییر اقلیم ارائه میگردد که روش های ناپارامتریک کاربرد نسبتاً وسیعتر و چشمگیرتری دارند (تاکیوچی و ایشیداری، ۲۰۰۳). روش های پارامتریک عمدتاً بر اساس یک رابطه رگراسیونی بین سری داده ها با زمان استیودنت ازجمله متداولترین روش های ناپارامتریک است. اما برای سریهایی که t استوار است. آزمون توزیع آماری خاصی بر آنها قابل برازش نیست و چولگی یا کشیدگی زیادی دارند استفاده از روش های ناپارامتری مناسبتر می‎باشد (بیهرات و مهمتیک، ۲۰۰۳).
روند دما و بارش در سرتاسر جهان یکسو نیست. تغییرات اقلیم الزاماً به معنی تغییر توأمان بارش و دما نمی‎باشد (کلارک، ۲۰۰۳). از طرفی، اثبات وجود روند معنی دار در یک سری زمانی بارندگی به تنهایی نمیتواند دلیل قاطعی بر وقوع تغییر اقلیم در یک منطقه باشد بلکه فرض رخداد آن را تقویت می نماید (سیرانو و همکاران، ۱۹۹۹).
فصل اول : کلیات تحقیق
۱-۱. بیان مسئله و ضرورت انجام تحقیق
۱-۲. فرضیات تحقیق
۱-۳. اهداف تحقیق
۱-۴. سوال تحقیق
۱-۵. روش تحقیق
۱-۶. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
۱-۷.موانع و محدودیت های تحقیق

1. 1. کلیات

۱-۱. بیان مسئله و ضرورت انجام تحقیق
یکی از عوامل مهم در زندگی انسان آب و هوا است و تغییر اقلیم یکی از مسائلی است که مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده. آب و هوا و شرایط اقلیمی در طی سالیان دچار تغییرات گشته اند یعنی هر چند میلیون سال، زمین سرد است و باز مجدداً، گرم می شود که این سیر را قبلاً داشته ایم و بعدها نیز خواهیم داشت اما این تغییرات بسیار کند است و طی میلیون ها سال صورت می گیرد ولی طی سالیان اخیر با دخالت انسان ها سرعت زیادی به خود گرفته است. عناصر متعددی مانند دما، رطوبت و فشار در شکل دادن آب و هوا موثر اند. تغییرات دما، بارش و سایر عناصر اقلیمی ممکن است فصلی باشد و یا ممکن است طولانی مدت و در طی سالیان اتفاق افتاده باشد. در این پژوهش سعی بر این بوده که فصول سالهای مختلف را با هم مقایسه کنیم، مثلاً میزان بارش را در تابستانهای مختلف با هم مقایسه کنیم و تفاوت و دلایل این تفاوت ها را مشخص کنیم.

1. 1. نشان دادن سالهایی که بیشتر افزایش دما و کاهش بارش را داشته و دلایل احتمالی آن

1. 1. بررسی روند تغییرات و اینکه اقلیم شهرستان در طی چند سال آینده چگونه خواهد شد

۱-۲. فرضیات تحقیق
با توجه به نقش و اهمیت فرضیات در پژوهش های علمی در این مرحله اقدام به تدوین و تبیین قضایای فرضی و پیشنهادی در چهارچوب مسئله تحقیق نموده و فرضیه های زیر مطرح می گردد :
۱ - به نظر می رسد طی نیم قرن اخیر دمای شهرستان بندرانزلی رو به افزایش بوده و اقلیم این شهرستان در حال تغییر به سمت اقلیم گرم است.
۲ – بارندگی در بندرانزلی طی ۵۰ سال اخیر رو به کاهش است.
۳ –بارش در طی دوره آماری در محدوده مورد مطالعه تغییر معناداری داشته است.

که در آن و ها فاصله اهداف از مقدار آرمانی تعریف شده است و x_i ها مقدار خرید ماده اولیه بر حسب میلیون تن از تامین کننده i ام می باشد. معادله شماره (۱) تابع هدف می باشد که در آن مقدار فاصله اهداف از مقدار آرمانی تعریف شده حداقل می گردد. معادله (۲) محدودیت قیمت خرید ماده پلیمری ABSمی باشد که می تواند تامین ماده پلیمری ABS را با کمترین قیمت ممکن فراهم آورد، معادله (۳) محدودیت تحویل به موقع می باشد که تاخیر در تحویل ماده پلیمری ABS را حداقل می کند، معادله (۴) محدودیت انعطاف پذیری در حجم می باشد که به دنبال افزایش انعطاف پذیری در حجم هر یک از تامین کنندگان می باشد، معادله (۵) محدودیت انعطاف پذیری در بهبود کیفیت می باشد که سعی می کند تامین کنندگانی را انتخاب کند که در بهبود کیفیت مواد تحویلی بیشترین انعطاف پذیری را داشته باشند، معادله (۶) محدودیت هزینه حمل و نقل می باشد که می تواند تامین ماده پلیمری ABS را با کمترین هزینه حمل و نقل فرآهم آورد، معادله (۷) محدودیت کیفیت می باشد که سعی می کند تامین کنندگانی را انتخاب کند که از نظر کیفیت ماده پلیمری ABS تحویلی بهترین وضعیت را داشته باشند، معادله (۸) الی (۱۲) تضمین می کند مقدار خرید از هر تامین کننده از ظرفیت آنها بیشتر نشود و معادله (۱۳) برای تامین تقاضا و مجموعه معادلات شماره (۱۴) نیز غیر منفی بودن متغیرها را تضمین می کند. یعنی مدل برنامه ریزی آرمانی فوق می تواند مسئله واقعی را فرموله کند، یعنی جواب حاصل از آن ضمن صدق کردن در شرایط حاکم بر مسئله واقعی، دستیابی به آرمانها را حداکثر می کند.

این مدل برنامه ریزی با بهره گرفتن از نرم افزار LINGO 09 حل شده که نتیجه آن درجداول ۴-۱۸ نشان داده شده است. همان گونه که مشاهده می شود به گونه ای سفارشات به تامین کنندگان تخصیص داده شده است که نتیجه حاصل شده از کل خرید متناظر با ترجیحات تصمیم گیرنده می باشد.
جدول ۴-۱۸- میزان سفارش بهینه از هر تامین کننده

همان گونه که بیان گردید در این مسئله چون مقدار آرمانی هدف های قیمت، تحویل به موقع، انعطاف پذیری در حجم و بهبود کیفیت، هزینه حمل و نقل و کیفیت، مقدار بهینه آن تعریف شده است افزایش از آرمان معنی نخواهد داشت بنابراین برای معیارهای مثبت (مانند کیفیت) فقط تقلیل از مقدار آرمان و برای معیارهای منفی (مانند قیمت) فقط افزایش از آرمان غیر مطلوب است. میزان انحرافات می تواند بیشتر و یا کمتر از آرمان باشد که نیتجه حاصل در جدول ۴-۱۹ نشان داده شده است.
جدول ۴-۱۹- میزان انحراف از هر آرمان